Sobór Zaśnięcia Matki Bożej w Jarosławiu: Różnice pomiędzy wersjami

Sobór Zaśnięcia Matki Bożej
Успенский собор в Яросла́вле
	sobór katedralny
	; Odbudowany sobór (2015)
Państwo	Rosja
Obwód	jarosławski
Miejscowość	Jarosław
Adres	{{{adres}}}
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Rosyjski Kościół Prawosławny
Eparchia	jarosławska i rostowska
Katedra	od 2010
Wezwanie	Zaśnięcia Matki Bożej
Wspomnienie liturgiczne	15/28 sierpnia
Historia
Data zakończenia budowy	1215
Data poświęcenia	1219
Data zamknięcia	1922
Aktualne przeznaczenie	czynna świątynia prawosławna
Data zniszczenia; • przez	1937; władze radzieckie
Data odbudowy	po 2004
Data reaktywacji	2010
Dane świątyni
Świątynia; • materiał bud.; • wysokość	; • cegła; 50 m
	Położenie na mapie obwodu jarosławskiego Sobór Zaśnięcia Matki Bożej
	Położenie na mapie Rosji Sobór Zaśnięcia Matki Bożej
	57°37′21,0″N 39°54′07,2″E/57,622500 39,902000
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 14:09, 3 sie 2016

Sobór Zaśnięcia Matki Bożej w Jarosławiu – sobór wzniesiony w 1219, pełniący od 1788 do zniszczenia w 1937 funkcję katedry eparchii jarosławskiej i rostowskiej. Gmach był położony w pobliżu tzw. „Strzałki” – ujścia Kotorosli do Wołgi.

Obecny obiekt zbudowano w nowej formie po 2004. Od poprzedniego różnią go między innymi rozmiary. Pełni rolę katedry eparchii jarosławskiej i rostowskiej.

Historia

Budowa soboru rozpoczęła się w 1215 z polecenie księcia rostowskiego Jarosława Wsiewołodowicza. Była to pierwsza murowana cerkiew w Jarosławiu. W 1219 ukończony gmach poświęcił Cyryl, biskup Rostowa. W soborze zostali pochowani książęta jarosławscy Wasilij Wsiewołodowicz i Konstantin Wsiewołodowicz.

W 1501 sobór ucierpiał wskutek pożaru. Generalna przebudowa ruin została zakończona w 1516, obiekt w swojej formie naśladował kremlowski Sobór Zwiastowania, choć był od niego znacznie mniejszy. W 1612, w czasie wielkiej smuty metropolita jarosławski Cyryl (Zawidow) pobłogosławił udającego się z wojskiem na Moskwę Dymitra Pożarskiego. W 1642 pojawiły się plany zburzenia budynku i wzniesienia nowej, jeszcze okazalszej cerkwi. Ostatecznie jednak w 1646 dokonano jedynie rozbudowy już istniejącego soboru, a w jego bezpośrednim sąsiedztwie wzniesiono barokową dzwonnicę o wysokości 55 metrów. Kolejna rozbudowa miała miejsce w 1659, w jej czasie powstała również zupełnie nowa dzwonnica. Już w 11 lat później cerkiew silnie ucierpiała na skutek pożaru, przez kolejne lata odbywała się redekoracja jej wnętrza oraz odbudowa pięciu kopuł. Przebudowa budynku, z przerwami, trwała do 1788, kiedy sobór został katedrą eparchii jarosławskiej i rostowskiej.

W latach 1832–1833 obok głównej cerkwi powstała mniejsza pod wezwaniem św. książąt Konstantina i Wasilija, zaś do 1836, według projektu Awrama Melnikowa, wzniesiono drugą dzwonnicę obok już istniejącej. W końcu stulecia kopuły soboru zostały całkowicie pozłocone.

W 1918 w okolicach soboru toczyły się walki w czasie powstania antybolszewickiego. Częściowy remont został przeprowadzony do 1924, chociaż już dwa lata wcześniej władze odebrały obiekt Cerkwi prawosławnej i zamieniły na magazyn. Funkcję tę budynek pełnił do 1937, kiedy został 26 sierpnia wysadzony w powietrze. Na miejscu po cerkwi urządzony został park kultury.

Cerkiew z 2004 roku

W 2004 zapadła decyzja o budowie nowej cerkwi pod tym samym wezwaniem na miejscu zniszczonego soboru. W konkursie na jej projekt zwyciężyła praca architekta Aleksieja Denisowa, zaś głównym sponsorem prac został moskiewski biznesmen Wiktor Tyryszkin. Wznoszony obiekt nie jest kopią soboru zniszczonego przez władze stalinowskie, lecz jest znacznie większy – w założeniach wykonawców równocześnie w nabożeństwie będzie mogło brać w nim udział 4 tysiące wiernych. Wysokość budynku wynosi 50 metrów, zaś wysokość wolnostojącej dzwonnicy – 70 m. Cały kompleks zawiera nie tylko pomieszczenia przeznaczone dla kultu religijnego, ale i muzeum historii soboru^[1]. Zasadniczą część prac budowlanych zakończono w 2010 roku z okazji tysiąclecia istnienia Jarosławia^[2].

Równolegle z pracami budowlanymi prowadzone były badania archeologiczne, mające na celu znalezienie fundamentów wysadzonego w powietrze soboru. Nie zakończyły się one jednak powodzeniem.

Architektura

Nieistniejący już obecnie sobór reprezentował formę typową dla wznoszoną w tym okresie budynków sakralnych regionu jarosławskiego. Był wykonany z cegły, z kwadratową nawą zwieńczoną pięcioma kopułami. W odróżnieniu jednak od wielu innych cerkwi Rusi, nie został pokryty białym wapieniem z płaskorzeźbami, ale udekorowany z zewnątrz płytkami majolikowymi w różnych kolorach, natomiast jego drzwi pozłocono^[3].

Bibliografia

«Тайны Успенского собора» в Ярославле

[1] Успенский собор в Ярославле заложен

[2] Успенский собор в Ярославле обзавёлся стенами

[3] Масленицын С. И., Ярославская иконопись. М., Искусство, 1983. Издание второе, доработанное. Фотографии И. Николаева и К. Кушнарева

[1]

[2]

[3]

@@ Linia 72: / Linia 72: @@
 }}
 [[Plik:Iconocstase de la cathédrale de la Dormition à Iaroslavl.JPG|lewo|mały|<center>Ikonostas</center>]]
-'''Sobór Zaśnięcia Matki Bożej w [[Jarosław (miasto w Rosji)|Jarosławiu]]''' – sobór wzniesiony w 1219, pełniący od 1788 do zniszczenia w 1937 funkcję katedry [[eparchia jarosławska i rostowska|eparchii jarosławskiej i rostowskiej]]. Gmach był położony w pobliżu tzw. „Strzałki” – ujścia [[Kotorosl]]i do [[Wołga|Wołgi]]. Odbudowany po 2004. Katedra [[Eparchia jarosławska i rostowska|eparchii jarosławskiej i rostowskiej]].
+'''Sobór Zaśnięcia Matki Bożej w [[Jarosław (miasto w Rosji)|Jarosławiu]]''' – sobór wzniesiony w 1219, pełniący od 1788 do zniszczenia w 1937 funkcję katedry [[eparchia jarosławska i rostowska|eparchii jarosławskiej i rostowskiej]]. Gmach był położony w pobliżu tzw. „Strzałki” – ujścia [[Kotorosl]]i do [[Wołga|Wołgi]].
+Obecny obiekt zbudowano w nowej formie po 2004. Od poprzedniego różnią go między innymi rozmiary. Pełni rolę katedry [[Eparchia jarosławska i rostowska|eparchii jarosławskiej i rostowskiej]].
 == Historia ==
@@ Linia 85: / Linia 87: @@
 W 1918 w okolicach soboru toczyły się walki w czasie [[powstanie jarosławskie|powstania antybolszewickiego]]. Częściowy remont został przeprowadzony do 1924, chociaż już dwa lata wcześniej władze odebrały obiekt [[Rosyjski Kościół Prawosławny|Cerkwi prawosławnej]] i zamieniły na magazyn. Funkcję tę budynek pełnił do 1937, kiedy został 26 sierpnia wysadzony w powietrze. Na miejscu po cerkwi urządzony został park kultury.
+== Cerkiew z 2004 roku ==
-W 2004 zapadła decyzja o budowie nowej cerkwi pod tym samym wezwaniem na miejscu zniszczonego soboru. W konkursie na jej projekt zwyciężyła praca architekta Aleksieja Denisowa, zaś głównym sponsorem prac został moskiewski biznesmen Biktor Tyryszkin. Wznoszony obiekt nie jest kopią soboru zniszczonego przez władze stalinowskie, ma być znacznie większy – w założeniach wykonawców równocześnie w nabożeństwie będzie mogło brać w nim udział 4 tysiące wiernych. Planowana wysokość budynku wynosi 50 metrów, zaś wysokość wolnostojącej dzwonnicy – 70 m. Cały kompleks będzie zawierał nie tylko pomieszczenia przeznaczone dla kultu religijnego, ale i muzeum historii soboru<ref>[http://www.regnum.ru/news/534557.html Успенский собор в Ярославле заложен]</ref>. Zasadniczą część prac budowlanych zakończono w 2010, z okazji tysiąclecia istnienia Jarosławia<ref>[http://gtk.yar.ru/news/10536.ns Успенский собор в Ярославле обзавёлся стенами]</ref>.
+W 2004 zapadła decyzja o budowie nowej cerkwi pod tym samym wezwaniem na miejscu zniszczonego soboru. W konkursie na jej projekt zwyciężyła praca architekta Aleksieja Denisowa, zaś głównym sponsorem prac został moskiewski biznesmen Wiktor Tyryszkin. Wznoszony obiekt nie jest kopią soboru zniszczonego przez władze stalinowskie, lecz jest  znacznie większy – w założeniach wykonawców równocześnie w nabożeństwie będzie mogło brać w nim udział 4 tysiące wiernych. Wysokość budynku wynosi 50 metrów, zaś wysokość wolnostojącej dzwonnicy – 70 m. Cały kompleks zawiera nie tylko pomieszczenia przeznaczone dla kultu religijnego, ale i muzeum historii soboru<ref>[http://www.regnum.ru/news/534557.html Успенский собор в Ярославле заложен]</ref>. Zasadniczą część prac budowlanych zakończono w 2010 roku z okazji tysiąclecia istnienia Jarosławia<ref>[http://gtk.yar.ru/news/10536.ns Успенский собор в Ярославле обзавёлся стенами]</ref>.
 Równolegle z pracami budowlanymi prowadzone były badania archeologiczne, mające na celu znalezienie fundamentów wysadzonego w powietrze soboru. Nie zakończyły się one jednak powodzeniem.
 == Architektura ==
-Sobór reprezentował formę typową dla wznoszoną w tym okresie budynków sakralnych regionu jarosławskiego. Był wykonany z [[cegła|cegły]], z kwadratową nawą zwieńczoną pięcioma [[kopuła (architektura)|kopułami]]. W odróżnieniu jednak od wielu innych cerkwi Rusi, nie został pokryty białym [[wapień|wapieniem]] z płaskorzeźbami, ale udekorowany z zewnątrz płytkami [[majolika|majolikowymi]] w różnych kolorach, natomiast jego drzwi pozłocono<ref>[http://www.icon-art.info/book_contents.php?lng=ru&book_id=17 ''Масленицын С. И.'', Ярославская иконопись. М., Искусство, 1983. Издание второе, доработанное. Фотографии И. Николаева и К. Кушнарева]</ref>.
+Nieistniejący już obecnie sobór reprezentował formę typową dla wznoszoną w tym okresie budynków sakralnych regionu jarosławskiego. Był wykonany z [[cegła|cegły]], z kwadratową nawą zwieńczoną pięcioma [[kopuła (architektura)|kopułami]]. W odróżnieniu jednak od wielu innych cerkwi Rusi, nie został pokryty białym [[wapień|wapieniem]] z płaskorzeźbami, ale udekorowany z zewnątrz płytkami [[majolika|majolikowymi]] w różnych kolorach, natomiast jego drzwi pozłocono<ref>[http://www.icon-art.info/book_contents.php?lng=ru&book_id=17 ''Масленицын С. И.'', Ярославская иконопись. М., Искусство, 1983. Издание второе, доработанное. Фотографии И. Николаева и К. Кушнарева]</ref>.
 {{Przypisy}}