Orszymowo: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 33: Linia 33:


== Historia wsi ==
== Historia wsi ==
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z [[1254]] i dotyczy należącej do [[Podkomorzy|podkomorzego]] Damiana wsi ''„Castrum Orzimov”''. Późniejsze wykopaliska wskazały, że na pobliskim wzniesieniu stała drewniana wieża obronna, którą zniszczono razem z wsią w 1258 podczas wyprawy księcia [[Trojden (wielki książę litewski)|Trojnata]] na [[Mazowsze]]. W [[Średniowiecze|Średniowieczu]] powstał tu pierwszy kościół, a od [[XIV wiek|XIV]] wieku wymieniana jest parafia. W latach 1414-1425 była to wieś książęca, później książę [[Janusz I Starszy]] sprzedał ją wraz z karczmą Mikołajowi, synowi Marcina. Syn Mikołaja, Jan, został w [[1439]] r. zwolniony przez Janusza I od poddaństwa. Od 1440 r. pleban z Orszymowa otrzymał pozwolenie z biskupstwa płockiego na pobór dziesięciny od chłopów z [[Niździn]]a. Z kronik biskupstwa płockiego wiadomo, że w [[1598]] r. parafię w Orszymowie odwiedził biskup [[Andrzej Noskowski]].
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z [[1254]] i dotyczy należącej do [[Podkomorzy|podkomorzego]] Damiana wsi ''„Castrum Orzimov”''. Wykopaliska archeologiczny wykazały, że na wzniesieniu na północ od kościoła w XIII wieku stała drewniana wieża obronna, którą zniszczono razem z wsią w 1258 podczas wyprawy księcia [[Trojden (wielki książę litewski)|Trojnata]] na [[Mazowsze]]. W [[Średniowiecze|średniowieczu]] powstał tu pierwszy kościół, a od [[XIV wiek|XIV]] wieku wymieniana jest parafia, co oznacza, że miejscowość stanowiła w tym czasie centrum dla okolicy. W latach 1414-1425 była to wieś książęca, później książę [[Janusz I Starszy]] sprzedał ją wraz z karczmą Mikołajowi, synowi Marcina. Syn Mikołaja, Jan, został w [[1439]] r. zwolniony przez Janusza I od poddaństwa. Od 1440 r. pleban z Orszymowa otrzymał pozwolenie z biskupstwa płockiego na pobór dziesięciny od chłopów z [[Niździn]]a. Z kronik biskupstwa płockiego wiadomo, że w [[1598]] r. parafię w Orszymowie odwiedził biskup [[Andrzej Noskowski]].


W 1715 r. poświęcono nową świątynię w kształcie rotundy, którą ufundował kanonik lwowski, ksiądz [[Kazimierz Stanisław Barcikowski]]. Obecna świątynia powstała w [[1825]] r. z fundacji Floriana Lasockiego, proboszczem był wówczas Piotr Paweł Strzegowski. W Orszymowie znajduje się grób [[Jan Jaroszek|Jana Jaroszka]] szefa sztabu [[Zgrupowanie Chrobry II|Zgrupowania „Chrobry II”]] w [[Powstanie warszawskie|Powstaniu Warszawskim]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://malawies.pl/orszymowo | tytuł = ''Orszymowo'' |opublikowany = Urząd Gminy Mała Wieś | archiwum = http://web.archive.org/web/20120403024152/http://malawies.pl/orszymowo | zarchiwizowano = 2012-04-03}}</ref><ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.gimmw.website.pl/orszym.html | tytuł = ''Krótka historia prastarej parafii Orszymowo'' | opublikowany = Gimnazjum im. Anny Nakwaskiej w Małej Wsi | data dostępu = 2014-05-30 | archiwum = http://web.archive.org/web/20140530234652/http://www.gimmw.website.pl/orszym.html | zarchiwizowano = 2014-05-30}}</ref>.
W 1715 r. poświęcono nową świątynię w kształcie rotundy, którą ufundował kanonik lwowski, ksiądz [[Kazimierz Stanisław Barcikowski]]. Obecna świątynia powstała w [[1825]] r. z fundacji Floriana Lasockiego, proboszczem był wówczas Piotr Paweł Strzegowski. W Orszymowie znajduje się grób [[Jan Jaroszek|Jana Jaroszka]] szefa sztabu [[Zgrupowanie Chrobry II|Zgrupowania „Chrobry II”]] w [[Powstanie warszawskie|Powstaniu Warszawskim]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://malawies.pl/orszymowo | tytuł = ''Orszymowo'' |opublikowany = Urząd Gminy Mała Wieś | archiwum = http://web.archive.org/web/20120403024152/http://malawies.pl/orszymowo | zarchiwizowano = 2012-04-03}}</ref><ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.gimmw.website.pl/orszym.html | tytuł = ''Krótka historia prastarej parafii Orszymowo'' | opublikowany = Gimnazjum im. Anny Nakwaskiej w Małej Wsi | data dostępu = 2014-05-30 | archiwum = http://web.archive.org/web/20140530234652/http://www.gimmw.website.pl/orszym.html | zarchiwizowano = 2014-05-30}}</ref>.

Wersja z 15:11, 29 lis 2016

Orszymowo
{{{rodzaj miejscowości}}}
ilustracja
Państwo mazowieckie
Powiat

płocki

Gmina

Mała Wieś

Liczba ludności (31 grudnia 2013)

324[1]

Strefa numeracyjna

(+48) 24

Kod pocztowy

09-460

Tablice rejestracyjne

WPL

SIMC

0570909

Położenie na mapie gminy Mała Wieś
Mapa konturowa gminy Mała Wieś
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie powiatu płockiego
Mapa konturowa powiatu płockiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark}

Orszymowowieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Mała Wieś.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.

Wieś jest siedzibą parafii pw. św. Floriana[2].

Historia wsi

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1254 i dotyczy należącej do podkomorzego Damiana wsi „Castrum Orzimov”. Wykopaliska archeologiczny wykazały, że na wzniesieniu na północ od kościoła w XIII wieku stała drewniana wieża obronna, którą zniszczono razem z wsią w 1258 podczas wyprawy księcia Trojnata na Mazowsze. W średniowieczu powstał tu pierwszy kościół, a od XIV wieku wymieniana jest parafia, co oznacza, że miejscowość stanowiła w tym czasie centrum dla okolicy. W latach 1414-1425 była to wieś książęca, później książę Janusz I Starszy sprzedał ją wraz z karczmą Mikołajowi, synowi Marcina. Syn Mikołaja, Jan, został w 1439 r. zwolniony przez Janusza I od poddaństwa. Od 1440 r. pleban z Orszymowa otrzymał pozwolenie z biskupstwa płockiego na pobór dziesięciny od chłopów z Niździna. Z kronik biskupstwa płockiego wiadomo, że w 1598 r. parafię w Orszymowie odwiedził biskup Andrzej Noskowski.

W 1715 r. poświęcono nową świątynię w kształcie rotundy, którą ufundował kanonik lwowski, ksiądz Kazimierz Stanisław Barcikowski. Obecna świątynia powstała w 1825 r. z fundacji Floriana Lasockiego, proboszczem był wówczas Piotr Paweł Strzegowski. W Orszymowie znajduje się grób Jana Jaroszka szefa sztabu Zgrupowania „Chrobry II” w Powstaniu Warszawskim[3][4].

Zabytki

  • Gródek będący pozostałością rezydencji rycerskiej typu motte z okresu średniowiecza. Gródek znajduje się na północ od kościoła.
  • Kościół pod wezwaniem Matki Bożej Różańcowej z lat 1825-1828 zbudowany w miejscu wcześniejszych drewnianych. Ufundował go Florian Lasocki, sędzia pokoju ziemi wyszogrodzkiej. W roku 1877 została dobudowana fasada z wieżą. Pod koniec XIX wieku powiększono okna nadając im obecny kształt. W 1910 roku dobudowano dwie boczne kaplice, prezbiterium z wieżyczką na sygnaturkę, zakrystię, kruchtę, boczne wejście i piętrową lożę. Zbudowano też nowy parkan, a od strony drogi stanęła figura Chrystusa z krzyżem ufundowana przez gospodarza Jana Łagodzińskiego (później przeniesiona na drugą stronę drogi przed plebanię).
    • ołtarz główny z 1911 roku został ufundowany przez rodzinę Kryńskich dziedziców Dzierżanowa,
    • Obraz Matki Bożej Różańcowej z Dzieciątkiem z 1857 roku pędzla Jacentego Sachowicza
    • obraz św. Floriana przypuszczalnie autorstwa Aleksandry Jasińskiej-Nowickiej
    • balustrada z okresu powstania ołtarza fundacji Heleny Biesiekierskiej ze Święcic
    • dwa ołtarze boczne neobarokowe autorstwa Antoniego Szulca z Poznania
    • malowidła ścienne autorstwa rodziny Drapiewskich
    • żeliwna ambona z lat 60. XIX wieku
    • XIX-wieczne feretrony
  • Plebania z 1913 roku zbudowana wg projektu inż. Zienkiewicza z Płocka
  1. Ludność. Urząd Gminy Mała Wieś. [dostęp 2014-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-28)].
  2. Orszymowo - parafia pw. św. Floriana
  3. Orszymowo. Urząd Gminy Mała Wieś. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-03)].
  4. Krótka historia prastarej parafii Orszymowo. Gimnazjum im. Anny Nakwaskiej w Małej Wsi. [dostęp 2014-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-30)].