Pogezania: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne merytoryczne, ilustracja |
drobne merytoryczne, źródła/przypisy |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Prussian clans 13th century.png|260px|thumb|right|Plemiona pruskie w XIII w.]] |
[[Plik:Prussian clans 13th century.png|260px|thumb|right|Plemiona pruskie w XIII w.]] |
||
[[Plik:Mapa prus.svg|mały|260x260px|Pogezania w XIII wieku]] |
[[Plik:Mapa prus.svg|mały|260x260px|Pogezania w XIII wieku]] |
||
'''Pogezania''' (prawd. pruskie: ''Paugudian'' – kraj |
'''Pogezania''' (prawd. pruskie: ''Paugudian'' – kraj krzewów) – terytorium plemienne występujące w wykazie [[zakon krzyżacki|krzyżackiego]] kronikarza z [[XIV wiek]]u [[Piotr z Dusburga|Piotra z Dusburga]]. Leżała nad górną [[Pasłęka|Pasłęką]], sąsiadowała z [[Pomezania|Pomezanią]], [[Warmia|Warmią]], [[Barcja|Barcją]] i [[Galindia|Galindią]]. Pogezania była oddzielona od Pomezanii m.in. jeziorami Piniewo i Sambród oraz położonym na wschód od nich i na południe od wsi Sambród zwartym kompleksem leśnym<ref>{{Cytuj |autor = Pruthenia Society, Seweryn Szczepanski |tytuł = Pruthenia Yearbook, vol 6: 2011 |data dostępu = 2019-08-29 |url = https://www.academia.edu/19979707/Pruthenia_Yearbook_vol_6_2011 |język = en}}</ref>. |
||
Pogezanie stawiali zacięty opór, zostali podbici w trakcie wyprawy z udziałem księcia Ottona z [[Brunszwik]]u w 1239 roku. Władztwa zakonu na terenie podbitej Pogezanii strzegł wzniesiony zaraz po jej podboju [[Dzierzgoń]] (Sirgune). Pogezanie brali udział w obu wielkich [[Powstania pruskie|powstaniach pruskich]] oraz w powstaniu w 1278 roku, po którym przestali istnieć w wyniku represji krzyżackich, kiedy to plemię z wyjątkiem nielicznych, którzy schronili się na [[Litwa|Litwie]], zostało wybite lub wzięte do niewoli. Po zdławieniu wielkiego powstania Prusów (1260-1276) obszar Pogezanii stał się miejscem ożywionej działalności kolonizacyjnej zakonu. Większość terenów dawnej pruskiej Pogezanii znalazło się na obszarze [[komtur]]ii [[Elbląg|elbląskiej]]. Po [[pokój toruński (1466)|II pokoju toruńskim]] w 1466 r. część Pogezanii weszła w skład [[Województwo malborskie|województwa malborskiego]] [[I Rzeczpospolita|I Rzeczypospolitej]] ([[Prusy Królewskie]]), a reszta pozostała w obrębia [[Prusy (państwo)|państwa pruskiego]] w okręgu [[Prusy Górne]]. |
Pogezanie stawiali zacięty opór, zostali podbici w trakcie wyprawy z udziałem księcia Ottona z [[Brunszwik]]u w 1239 roku. Władztwa zakonu na terenie podbitej Pogezanii strzegł wzniesiony zaraz po jej podboju [[Dzierzgoń]] (Sirgune). Pogezanie brali udział w obu wielkich [[Powstania pruskie|powstaniach pruskich]] oraz w powstaniu w 1278 roku, po którym przestali istnieć w wyniku represji krzyżackich, kiedy to plemię z wyjątkiem nielicznych, którzy schronili się na [[Litwa|Litwie]], zostało wybite lub wzięte do niewoli. Po zdławieniu wielkiego powstania Prusów (1260-1276) obszar Pogezanii stał się miejscem ożywionej działalności kolonizacyjnej zakonu. Większość terenów dawnej pruskiej Pogezanii znalazło się na obszarze [[komtur]]ii [[Elbląg|elbląskiej]]. Po [[pokój toruński (1466)|II pokoju toruńskim]] w 1466 r. część Pogezanii weszła w skład [[Województwo malborskie|województwa malborskiego]] [[I Rzeczpospolita|I Rzeczypospolitej]] ([[Prusy Królewskie]]), a reszta pozostała w obrębia [[Prusy (państwo)|państwa pruskiego]] w okręgu [[Prusy Górne]]. |
||
Wersja z 15:43, 29 sie 2019
Pogezania (prawd. pruskie: Paugudian – kraj krzewów) – terytorium plemienne występujące w wykazie krzyżackiego kronikarza z XIV wieku Piotra z Dusburga. Leżała nad górną Pasłęką, sąsiadowała z Pomezanią, Warmią, Barcją i Galindią. Pogezania była oddzielona od Pomezanii m.in. jeziorami Piniewo i Sambród oraz położonym na wschód od nich i na południe od wsi Sambród zwartym kompleksem leśnym[1].
Pogezanie stawiali zacięty opór, zostali podbici w trakcie wyprawy z udziałem księcia Ottona z Brunszwiku w 1239 roku. Władztwa zakonu na terenie podbitej Pogezanii strzegł wzniesiony zaraz po jej podboju Dzierzgoń (Sirgune). Pogezanie brali udział w obu wielkich powstaniach pruskich oraz w powstaniu w 1278 roku, po którym przestali istnieć w wyniku represji krzyżackich, kiedy to plemię z wyjątkiem nielicznych, którzy schronili się na Litwie, zostało wybite lub wzięte do niewoli. Po zdławieniu wielkiego powstania Prusów (1260-1276) obszar Pogezanii stał się miejscem ożywionej działalności kolonizacyjnej zakonu. Większość terenów dawnej pruskiej Pogezanii znalazło się na obszarze komturii elbląskiej. Po II pokoju toruńskim w 1466 r. część Pogezanii weszła w skład województwa malborskiego I Rzeczypospolitej (Prusy Królewskie), a reszta pozostała w obrębia państwa pruskiego w okręgu Prusy Górne.
W późniejszych czasach staropruska Pogezania nazywana była Hoggerlandią (łac. Hockerlandia), od imienia legendarnego księcia pruskiego Hoggo. W większości pokrywa się z terenem historycznych Prus Górnych (niem. Oberland) oraz Powiśla. Obecnie region ten znajduje się na terenie województwa warmińsko-mazurskiego.
Zobacz też
Linki zewnętrzne
- Pogezania, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 497.
- ↑ Pruthenia Society, Seweryn Szczepanski, Pruthenia Yearbook, vol 6: 2011 [online] [dostęp 2019-08-29] (ang.).