Stanisław Hiż

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Hiż
Data urodzenia

1915

Data śmierci

1999

Zawód, zajęcie

historyk sztuki,
bibliotekarz

Rodzice

Tadeusz Hiż,
Emilia Elżanowska

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi

Stanisław Hiż (ur. 1915, zm. 1999) – polski historyk sztuki i bibliotekarz.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w 1915 jako syn Tadeusza Hiża i Emilii z domu Elżanowskiej. Miał młodszego brata Henryka (1917–2006)[1].

W 1934 zdał maturę w Gimnazjum Mickiewicza w Warszawie[2]. W trakcie nauki wstąpił do Związku Harcerstwa Polskiego – 3. Warszawskiej Drużyny Harcerzy im. księcia Józefa Poniatowskiego, gdzie działał w zastępie „Łosi”[2]. W latach 1937–1939 był aktorem Teatru Szkolnego Instytutu Reduty, w którym wystąpił w sztukach Kościuszko pod Racławicami w reżyserii Marii Dulęby (1938) oraz Haneczka i duch w reżyserii Stanisława Jankowskiego (1939)[3][4].

Podjął studia z historii sztuki na Uniwersytecie Warszawskim. Tam w 1951 obronił pod kierunkiem Stanisława Lorentza pracę magisterską poświęconą życiu i twórczości architekta Hilarego Szpilowskiego. Streszczenie pracy dyplomowej opublikował jako artykuł w Biuletynie Historii Sztuki[5].

W 1953 rozpoczął pracę w redakcji pisma Konteksty. Polska Sztuka Ludowa[6]. W latach 1953–1955 był zastępcą redaktora naczelnego, a w latach 1953 oraz 1956 sekretarzem redakcji tego pisma[6][7]. Z tych czasów wspominał go Aleksander Jackowski: „Podziwiałem jego kompetencje, sumienność i oddanie. Bardzo na mnie krzyczał, udawał, że się nie przejmuje pismem, udawał, że jest majestatyczny i surowy. Wspaniały człowiek”[7].

Na początku lat 60. był współtwórcą Ośrodka Dokumentacji Zabytków, w latach 1962–1980 był kierownikiem jego biblioteki[8][9]. W 1975 był skarbnikiem Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia Historyków Sztuki[10]. W latach 1979 oraz 1985 był członkiem zarządu tegoż Oddziału[10]. W 1976 był członkiem założycielem Oddziału Towarzystwa Opieki nad Zabytkami w Warszawie[11], w którym następnie działał jako koordynator zespołu historyczno-dokumentacyjnego[11]. Był autorem szregu publikacji z zakresu historii sztuki, m.in. w czasopiśmie Ochrona Zabytków[12].

Posiadał ekslibris autorstwa Tadeusza Żurowskiego wykonany w 1977[13]. Zmarł w 1999[1][14]. Został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 13, rząd 3, miejsce 13)[15][16].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Stanisław Hiż. sejm-wielki.pl. [dostęp 2021-10-05].
  2. a b Publikacja „Orszy” o 3 WDH. „Komunikat”. 119, s. 35–37, grudzień 2004. Warszawa: Stowarzyszenie Wychowanków Gimnazjum i Liceum im. Adama Mickiewicza. 
  3. Stanisław Hiż: Garść wspomnień Redutowca z lat 1937–1939. W: O Zespole Reduty 1919–1939. Wspomnienia. Warszawa: Czytelnik, 1970.
  4. Stanisław Hiż, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2021-10-05].
  5. Stanisław Hiż. Zarys życia i twórczości Hilarego Szpilowskiego. „Biuletyn Historii Sztuki”. R. XVI, nr 3, s. 335–339, 1954. Związek Historyków Sztuki i Kultury Materialnej. 
  6. a b Tomasz Szerszeń, Zbigniew Benedyktowicz: „Konteksty” – 70 lat istnienia. etnologia.uj.edu.pl. [dostęp 2021-10-05].
  7. a b Aleksander Jackowski. Konteksty, Polska Sztuka Ludowa. Pół wieku istnienia pisma. „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa”. T. 50, nr 1/2 (232–233), s. 141–148, 1996. 
  8. Marek Konopka. Post scriptum czyli ewidencja spisujących zabytki.... „Biuletyn informacyjny PKN ICOMOS”. 1 (21), s. 33, 2013. 
  9. Marek Konopka. Aby z dawnego bytu wartości utrwalić i upowszechnić.... „Ochrona Zabytków”. 1–2, s. 14, 2012. 
  10. a b Oddział Warszawski – Historia. shs.pl. [dostęp 2021-10-05].
  11. a b Malwina Piorun: Oddział Towarzystwa Opieki nad Zabytkami w Warszawie – działalność w latach 1976–2016. W: Przeszłość to dziś. 40 lat działalności Towarzystwa Opieki nad Zabytkami w Warszawie 1976–2016. Warszawa: Oddział Towarzystwa Opieki nad Zabytkami w Warszawie, 2016, s. 3–6.
  12. Stanisław Hiż. Wieś zabytkowa – ośrodkiem turystyki. „Ochrona Zabytków”. 21/1 (80), s. 51–52, 1968. 
  13. Ex libris Hiż Stanisław / [TŻurowski]. katalogi.bn.org.pl. [dostęp 2021-10-05].
  14. Stanisław Hiż – Nekrolog. „Więź”. 4, s. 215−216, 1999. 
  15. Cmentarz Stare Powązki: HIŻOWIE, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-02-09].
  16. Mapa grobów rodzinnych dla: Leon Stępowski h. Junosza. sejm-wielki.pl. [dostęp 2021-10-05].
  17. Postanowienie o odznaczeniu na podstawie uchwały Rady Państwa z dnia 27 marca 1947 r.. sejm.gov.pl. [dostęp 2021-10-05].