Tadeusz Wielecki
| Data i miejsce urodzenia |
5 lipca 1954 |
|---|---|
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód |
kompozytor, kontrabasista |
| Powiązania |
Kawalerowie Błotni, Laterna |
Tadeusz Wielecki (ur. 5 lipca 1954 w Warszawie) – polski kompozytor i kontrabasista, popularyzator muzyki, w latach 1999–2016 dyrektor festiwalu „Warszawska Jesień”.
Działalność artystyczna[edytuj | edytuj kod]
W latach 1974–1979 studiował w Akademii Muzycznej w Warszawie grę na kontrabasie u Alfreda Wieczorka i Andrzeja Mysińskiego, w latach 1978–1982 kompozycję u Włodzimierza Kotońskiego[1][2].
W 1984 roku zadebiutował na festiwalu „Warszawska Jesień” z utworem Melodia z akompaniamentem[2].
W 1986 roku otrzymał stypendium Witolda Lutosławskiego, dzięki któremu w latach 1986–1987 studiował w Berlinie Zachodnim u Isanga Yuna i w Fryburgu u Klausa Hubera[3].
W 2004 roku był wykładowcą na Międzynarodowych Wakacyjnych Kursach Nowej Muzyki w Darmstadcie[4].
Jako kontrabasista koncertował na całym świecie ze współczesnym repertuarem solowym. Występował z zespołami Kawalerowie Błotni (założonym przez Jerzego Kornowicza) i Laterna (Ryszarda Lateckiego), z którymi wykonywał muzykę improwizowaną[3].
Znakiem rozpoznawczym twórczości Wieleckiego są mocne kontrasty (wyrazowe i fakturalne), dysonansowość i ważna rola kolorystyki[5]. Kompozycje Wieleckiego charakteryzuje również m.in. absurdalne poczucie humoru, stosowanie gier i skojarzeń językowych. Wykorzystuje swoje doświadczenie kontrabasisty, proponując np. technikę ślizgową, polegającą na permanentnym glissando[5]. Według Jana Topolskiego zalicza to go do najbardziej oryginalnych współczesnych twórców polskich[6]. Według Macieja Jabłońskiego niektóre dzieła Wieleckiego mają charakter „na poły filozoficznych traktatów dotykających kwestii tożsamości artysty w dzisiejszym świecie”[7]. Charakterystyczna dla techniki kompozytorskiej Wieleckiego jest też koncepcja „gestów muzycznych”[4][5]. Gesty takie „stanowią desygnaty rozmaitych jakości ekspresyjnych czy narracyjnych występujących w toku dźwiękowego dyskursu”[5].
Jego utwory zamawiały m.in. Wakacyjne Kursy Nowej Muzyki, Warszawska Jesień, Polskie Radio, Filharmonia Poznańska, Orkest De Ereprijs, festiwal Klangspuren, Klangforum Wien, Orkiestra symfoniczna w Hiroshimie[1][4].
W 2014 roku nakładem Polskiego Radia ukazała się płyta Wieleckiego w serii „Muzyka polska dzisiaj - Portrety współczesnych kompozytorów polskich”[8].
Działalność popularyzacyjna[edytuj | edytuj kod]
Wielecki działa również jako popularyzator muzyki, szczególnie współczesnej. W 1992 roku był dyrektorem artystycznym festiwalu Światowe Dni Muzyki w Warszawie. Zainspirowało go to do rozpoczęcia pracy z młodzieżą[9].
W Polskim Radiu prowadził w latach 1993–1999 audycje dla dzieci i młodzieży, np. Przeboje muzyki współczesnej, Coś z niczego i Dźwiękowdzięki[2][3].
W latach 1999–2016 był dyrektorem festiwalu „Warszawska Jesień”[3].
Nagrody i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]
- Historia bardzo prawdziwa na taśmę zdobyła II nagrodę (pierwszej nie przyznano) w konkursie radiowym EAR w Budapeszcie w 1995[4][5].
- Z kolei Koncert à rebours na skrzypce i orkiestrę (1998) otrzymał rekomendację Międzynarodowej Trybuny Kompozytorów UNESCO w Paryżu w 1999, a według komentarza Związku Kompozytorów Polskich z 2002, stanowił „najwybitniejsze osiągnięcie tego gatunku w nowej muzyce polskiej”[6].
- Otrzymał doroczną Nagrodę Związku Kompozytorów Polskich za rok 2008[10].
- Utwór Liczne odnogi rozgałęzionych splotów (1988) znalazł się wśród stu kompozycji w projekcie 100 na 100. Muzyczne dekady wolności z 2019[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b PWM -Kompozytorzy i Autorzy, Tadeusz Wielecki, Biogram [online], pwm.com.pl [dostęp 2023-03-30].
- ↑ a b c Elżbieta Dziębowska i inni, Encyklopedia Muzyczna PWM, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1979–2012 [dostęp 2023-03-30].
- ↑ a b c d Wielecki, Tadeusz Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej Warszawska Jesień [online], Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej Warszawska Jesień [dostęp 2023-03-30] (pol.).
- ↑ a b c d Kompozytorzy - Tadeusz Wielecki [online], Polskie Centrum Informacji Muzycznej, maj 2017 [dostęp 2023-03-30].
- ↑ a b c d e f Tadeusz Wielecki - Liczne odnogi rozgałęzionych splotów [online], stonasto.pl [dostęp 2023-03-30].
- ↑ a b Tadeusz Wielecki, "Koncert a rebours" [online], Culture.pl [dostęp 2023-03-30] (pol.).
- ↑ Maciej Jabłoński, Tadeusz Wielecki, [w:] Teresa Chylińska, Stanisław Haraschin, Maciej Jabłoński, Przewodnik po muzyce koncertowej. Cz. 2, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2004, s. 608, ISBN 83-224-0839-0, OCLC 749295198 [dostęp 2023-03-30].
- ↑ Portrety współczesnych kompozytorów polskich - Tadeusz Wielecki [CD] [online], Sklep Polskiego Radia - internetowy sklep muzyczny - polskieradio.pl [dostęp 2023-03-30] (pol.).
- ↑ Andrzej C. Zieliński, Wywiad z Tadeuszem Wieleckim [online], Fundacja Muzyka jest dla wszystkich [dostęp 2023-03-30] (pol.).
- ↑ Doroczna Nagroda ZKP [online], www.zkp.org.pl [dostęp 2023-03-30].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Biogram w serwisie Map of Composers
- Tadeusz Wielecki w bazie Discogs.com (ang.)