Zasłonak deszczowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Thaxterogaster pluvius)
Zasłonak deszczowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

zasłonakowate

Rodzaj

Thaxterogaster

Gatunek

zasłonak deszczowy

Nazwa systematyczna
Thaxterogaster pluvius (Fr.) Niskanen & Liimat.
Fungal Diversity: 10.1007/s13225-022-00499-9, [76] (2022)

Zasłonak deszczowy (Thaxterogaster pluvius (Fr.) Niskanen & Liimat.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Thaxterogaster, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1821 r. Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus pluvius. Ten sam autor w 1838 r. przeniósł go do rodzaju Cortinarius. W 2022 r. Tuula Niskanen i Kare Liimatainen przenieśli go do rodzaju Thaxterogaster[1]

Synonimy:

  • Agaricus pluvius Fr. 1821
  • Cortinarius pluvius (Fr.) Fr. 1838
  • Gomphos pluvius (Fr.) Kuntze 1891
  • Myxacium pluvium (Fr.) P. Kumm. 1871
  • Myxacium pluvium var. gracile Killerm. 1930[2].

Polską nazwę podał Andrzej Nespiak w 1975 r.[3] Jest niespójna z aktualną nazwą naukową[1].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kapelusz

Średnica 1–4 cm, początkowo półkulisty, potem łukowaty, w końcu płasko rozpostarty, zwykle z niskim garbem. Brzeg wąski, białawy, lekko prązkowany. Powierzchnia gładka o barwie od żółtej do żółtobrązowej, na środku zwykle ciemniejsza. Jest nieco higrofaniczny; w stanie suchym blaknie i staje się białawy. Zasnówka biała[4].

Blaszki

Początkowo białe, później żółtobrązowe[4].

Trzon

Wysokość 3–6 (8) cm, grubość 0,4–0,7 cm, cylindryczny lub pałkowaty. W młodych owocnikach biały i śluzowaty, potem żółknący[4].

Miąższ

Białawy lub żółtawy. Zapach niewyraźny, lekko rzodkiewkowy lub jodoformowy. Skórka kapelusza w smaku jest gorzka[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki eliptyczne, 6,5–8 × 4,5–5,5 µm, lekko brodawkowate[4].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Znane jest występowanie Cortinatius pluvius w niektórych krajach Europy oraz w USA i Kanadzie[5]. Do 2003 r. znane było tylko jedno jego stanowisko w Polsce. Podał je Faliński i in. w Białowieskim Parku Narodowym w 1997 r. Władysław Wojewoda, który przytoczył to stanowisko dodaje uwagę, że rozprzestrzenienie i stopień zagrożenia tego gatunku w Polsce nie są znane[3]. Nowsze stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Zaliczony w nim jest do gatunków rzadkich i wartych objęcia ochroną[6].

Naziemny grzyb mykoryzowy[3]. Rośnie od sierpnia do października w lasach iglastych (sosna, świerk, jodła) i liściastych (brzoza). Preferuje gleby kwaśne i piaszczyste[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2023-01-18].
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2023-01-18].
  3. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f Cortinarius pluvius (Fr.) Fr. 1838. Pavučinec opršený [online] [dostęp 2021-01-01].
  5. Mapa występowania Cortinarius pluvius na świecie [online] [dostęp 2021-01-01].
  6. Aktualne stanowiska zasłonaka deszczowego w Polsce [online] [dostęp 2021-01-01].