Tomasz Lempart

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Tomasz Lempart, pierwotnie Dawid Fischer (ur. 8 marca 1915 we Lwowie, zm. w 2005 w Niemczech[1]) – polski działacz sportowy.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W młodości był zawodnikiem klubu Dror Lwów, jego rekord życiowy na 100 metrów wynosił 11,1 (6.10.1933). W 1935 wystąpił na zawodach II Makabiady[2]. Jego życiorys do 1945 jest niepewny, albowiem w powojennych dokumentach podawał rozbieżne informacje dotyczące wykształcenia i przynależności do organizacji komunistycznych[1]. Po ukończeniu szkoły średniej w 1934 pozostawał bez stałego zajęcia, ukończył kursy szkolenia sportowego, pracował jako instruktor w klubach lwowskich i od 1936 łódzkich[3][4]. Od 1940 pracował w Radzie Wojewódzkiej Zrzeszenia Sportowego Spartak we Lwowie[3]. Od 1941 posługiwał się personaliami Tomasz Lempart, ur. 10 czerwca 1910, należącymi do jego znajomego. Nazwisko to przyjął za własne w 1949[1]. Po zajęciu Lwowa przez Niemców uciekł do Warszawy, następnie pracował w Siedlcach jako robotnik[3][4].

Był członkiem Polskiej Partii Robotniczej (od października 1944) i Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (od 1948)[3]. Od 1945 pracował w strukturach Urzędów Bezpieczeństwa Publicznego, początkowo jako starszy cenzor w Powiatowym Urzędzie Bezpieczeństwa Publicznego w Siedlcach, od lutego 1945 na takim samym stanowisku w Wojewódzkim Urzędzie Bezpieczeństwa Publicznego w Lublinie. Następnie kolejno jako inspektor (od 1 marca 1945), zastępca kierownika (od 1 kwietnia 1945) i kierownik (od 27 sierpnia 1945) Wojewódzkiego Oddziału Cenzury Wojennej w WUBP w Lublinie. 10 sierpnia 1946 został naczelnikiem Wydziału VII WUBP w Łodzi, 1 stycznia 1947 naczelnikiem Wydziału „B” WUBP w Lublinie. Od 15 stycznia 1948 był kierownikiem Departamentu Administracyjno-Gospodarczego, od 1 maja 1949 do 30 września 1952 naczelnikiem Departamentu Szkolenia Wydziału Kultury Fizycznej i Sportu Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. Równocześnie od lutego 1948 był sekretarzem generalnym Zrzeszenia Sportowego Gwardia[1], a w latach 1948–1950 wiceprezesem Polskiego Związku Bokserskiego[3]. W czerwcu 1950 został członkiem prezydium reaktywowanego przez władze PRL Polskiego Komitetu Olimpijskiego[5].

Odszedł ze służby w 1952 w stopniu kapitana[1][6]. Jego kariera załamała się po tym, jak odkryto, że podawał nieprawdziwe informacje o swojej przeszłości[3].

Od 1 października 1952 pracował w Głównym Komitecie Kultury Fizycznej, początkowo jako dyrektor Działu Wychowania Fizycznego i Sportu, od 1 marca 1953 jako dyrektor Departamentu Wyszkolenia Sportowego GKKF. W połowie 1953 został sekretarzem generalnym Polskiego Komitetu Olimpijskiego[3]. Równocześnie był sekretarzem istniejącego w latach 1957–1958 Związku Polskich Związków Sportowych[7]. W latach 1963–1968 był redaktorem naczelnym miesięcznika Materiały Szkoleniowe PKOl, od 1966 pod nazwą Sport Wyczynowy[8].

Służba Bezpieczeństwa podejrzewała go o nadużycia finansowe i podejrzane kontakty z cudzoziemcami[1]. W konsekwencji już w 1964 rozważano jego odwołanie z funkcji sekretarza generalnego PKOl, co nastąpiło w 1965[1][3][4]. W latach 1965–1966 zaliczył jako ekstern studia w Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie[4]. Po odejściu z PKOl pracował jako radca przewodniczącego Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki[4]. W grudniu 1967 został prezesem Związku Piłki Ręcznej w Polsce[9]. Z funkcji w GKKFiT został odwołany oficjalnie z powodu „niedociągnięć w pracy administracyjnej całego Polskiego Komitetu Olimpijskiego” w kwietniu 1968[4][1][7]. W tym samym miesiącu zrezygnował z funkcji prezesa ZPRP[10]. W sierpniu 1968 został zatrudniony w Muzeum Sportu jako starszy instruktor[3][4]. W listopadzie 1968 wyjechał do Izraela[6].

Od marca 1969 mieszkał w Niemczech[11]. Tam współpracował z narodowym komitetem olimpijskim RFN i Deutscher Sportbund, w latach 1969–1980 był jednym z dyrektorów federalnej komisji sportu wyczynowego (Bundesausschuss Leistungssport)[1][11]. W 1969 opublikował analizy Die Probleme des Leistungssports am Beispiel der Ostblockländer i Die Probleme im Bereich des Hochleistungssports in der Bundesrepublik[1]. Uczestniczył w przygotowaniach reprezentacji RFN do igrzysk olimpijskich w Monachium (1972)[11] i Montrealu[1]. W 1980 przeszedł na emeryturę, w 1981 wyjechał na krótko do Izraela, jednak w 1982 powrócił do Niemiec i zamieszkał ponownie we Frankfurcie nad Menem[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l Artur Pasko Tomasz Lempart – człowiek „dwóch światów”, w: Grzegorz Majchrzak, Paweł Sztama (red.) Sport w Polsce Ludowej. Studia, wyd. IPN, Szczecin 2020, s. 127–135.
  2. Henryk Kurzyński, Stefan Pietkiewicz, Marian Rynkowski Od Adamczaka do Zasłony. Leksykon lekkoatletów polskich okresu międzywojennego. Mężczyźni, wyd. PZLA, Warszawa 2004, s. 51.
  3. a b c d e f g h i Piotr Godlewski Sport w Polsce na tle politycznej rzeczywistości lat 1944–1956, wyd. Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego, Poznań 2006, s. 198–199.
  4. a b c d e f g Marzec 1968 w dokumentach MSW. Tom 2. Kronika wydarzeń. Część II, wyd. IPN, Warszawa 2018, s. 78–79.
  5. Artur Pasko Polski Komitet Olimpijski i olimpizm w latach Polski Ludowej, w: Józef Lipiec (red.) Olimpizm polski. Na stulecie Polskiego Komitetu Olimpijskiego, wyd. Kraków-Warszawa 2019, s. 62.
  6. a b Dane osoby z katalogu funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa: Tomasz Lempart.
  7. a b Artur Pasko Sport wyczynowy w polityce państwa 1944–1989, wyd. Avalon, Kraków 2012, s. 202.
  8. Mała Encyklopedia Sportu. T. 2 L-Ż, wyd. Sport i Turystyka, Warszawa 1986, s. 458.
  9. Władysław Zieleśkiewicz 100 lat polskiej piłki ręcznej 1918–2018, wyd. ZPRP, Warszawa 2018, s. 71.
  10. Władysław Zieleśkiewicz 100 lat polskiej piłki ręcznej 1918–2018, wyd. ZPRP, Warszawa 2018, s. 74.
  11. a b c Artur Pasko Sport wyczynowy w polityce państwa 1944–1989, wyd. Avalon, Kraków 2012, s. 222.