Wiesław Fijałkowski (amerykanista)
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie |
dziennikarz, publicysta |
Narodowość |
Wiesław Fijałkowski (ur. 29 maja 1923 w Warszawie, zm. 7 grudnia 2004 tamże[1][2]) – polski dziennikarz i publicysta zajmujący się tematyką obu Ameryk.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Członek Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich[2]. Dziennikarz telewizji warszawskiej – w latach 60. XX wieku pracował m.in. przy redagowaniu cotygodniowego programu „Światowid” (Rozpoczynałem karierę telewizyjną pracą przy redagowaniu magazynu międzynarodowego „Światowid”[3]). Autor kilkunastu książek, w większości dotyczących burzliwych dziejów Ameryki, ze szczególnym uwzględnieniem historii Stanów Zjednoczonych jako mocarstwa, które powstało w wyniku walk prowadzonych z udziałem Polaków. Są to prace popularnonaukowe o tematyce historycznej oraz powieści historyczne, a także utwory sceniczne dla Teatru Polskiego Radia. Przedmiotem zainteresowań Wiesława Fijałkowskiego jako amerykanisty był także wkład Polonii w rozwój amerykańskiej gospodarki i kultury. Poza tematykę amerykańską wykraczają takie prace jak: „Gdzie pieprz rośnie” (1969), „Ucieczka do wolności” (1972), „Wszystko o... Kanał Sueski” (1978), „Wiele krajów – jeden znak” (1983), „Śladami Józefa Bema” (1988) oraz filmy dokumentalne. Publikacje Wiesława Fijałkowskiego są bogato ilustrowane, napisane lekkim i barwnym językiem, przystępnym dla szerokiego kręgu odbiorców, w tym także dla młodzieży. Książka „Z dziejów Ameryki Środkowej XVI-XIX w.” (1988) jest rekomendowana przez wydawnictwo jako książka pomocnicza dla ucznia[4].
W książce „Żołnierz samotnej gwiazdy” (1971) autor w następujący sposób opisuje krajobraz po wycofaniu się Amerykanów w czasie wojny amerykańsko-meksykańskiej: W Monterrey pozostały ciała zabitych żołnierzy w ciemnobłękitnych mundurach i błąkające się echa pieśni. Jej pierwsze słowa wymawiane z hiszpańska „gringo” przeleciały przez Meksyk, a później przez całą Amerykę Łacińską, stając się synonimem nienawistnych i zaborczych Anglosasów. Maszerujący żołnierze śpiewali piosenkę „Zieleni się trawka” („Green grow the grass”). Przypuszczalnie przez tę sytuację słowo gringo stało się pogardliwym określeniem mieszkańca Stanów Zjednoczonych.
W dziedzinie współpracy z Polonią Węgierską Wiesław Fijałkowski zapisał się jako autor i współtwórca „Głosu Polonii” oraz filmu „W gościnie u Węgrów”. Pierwsza projekcja tego filmu odbyła się w Budapeszcie we wrześniu 1980 roku[5]. Pochowani na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kwatera 50G-2-12)[6].
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Książki[edytuj | edytuj kod]
- 1965 – Awantury karaibskie, wyd. Książka i Wiedza
- 1965 – Gdzie pieprz rośnie, wyd. Biuro Wydawnicze „Ruch”, wyd. II 1969
- 1966 – Złota droga, wyd. MON
- 1970 – Wuj Sam tyje, wyd. Książka i Wiedza, wyd. II 1971
- 1971 – Żołnierz samotnej gwiazdy, wyd. Nasza Księgarnia, wyd. II 1989
- 1972 – Ucieczka do wolności, wyd. MON
- 1975 – Gwiazdy północy i południa, wyd. Nasza Księgarnia
- 1978 – Polacy i ich potomkowie w historii Stanów Zjednoczonych Ameryki, wyd. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne
- 1978 – Wszystko o... Kanał Sueski, wyd. Krajowa Agencja Wydawnicza
- 1979 – Panama i znaczki, wyd. Krajowa Agencja Wydawnicza
- 1983 – Wiele krajów – jeden znak, wyd. Krajowa Agencja Wydawnicza
- 1986 – Strzały pod wulkanami, wyd. MON
- 1988 – Z dziejów Ameryki Środkowej XVI-XIX w., wyd. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne
- 1988 – Śladami Józefa Bema, wyd. MON
Filmy dokumentalne[edytuj | edytuj kod]
- 1978 – Białogon – fabryka tysiąclecia, prod. Centralna Wytwórnia Programów i Filmów Telewizyjnych Poltel
- 1979 – Czerwony krzyż na pocztowym znaczku, prod. Wytwórnia Filmów Dokumentalnych (Warszawa)
- 1984 – Bem, prod. Magyar Televizio, Centralna Wytwórnia Programów i Filmów Telewizyjnych Poltel, Satelfilm GmbH
Utwory sceniczne[edytuj | edytuj kod]
- 1981 – Od Olszynki Grochowskiej do Gettysburga, Teatr Polskiego Radia
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Nekrolog. „Gazeta Wyborcza Stołeczna”, s. 13, 2004-12-13. Agora.
- ↑ a b Księga Pamięci – Oddział Warszawski Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. [dostęp 2017-04-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-09)]. (pol.).
- ↑ Wiesław Fijałkowski: Śladami Józefa Bema. MON, 1988, s. 61.
- ↑ Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. KEN w Warszawie: Prolib Integro – Z dziejów Ameryki Środkowej XVI-XIX wieku. [dostęp 2017-04-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-10)]. (pol.).
- ↑ Wiesław Fijałkowski: Śladami Józefa Bema. MON, 1988, s. 7.
- ↑ Wiesław Fijałkowski [hasło w wyszukiwarce internetowej] [online], grobonet.brodnowski.com [dostęp 2024-01-09] .
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Fijałkowski Wiesław – książki (pol.) z portalu biblionetka.pl
- Wiesław Fijałkowski (pol.) z portalu lubimyczytac.pl
- Wiesław Fijałkowski (pol.) z portalu filmpolski.pl
- Wiesław Fijałkowski (pol.) z portalu sfp.org.pl (Stowarzyszenie Filmowców Polskich)
- Geneza słowa gringo (pol.) z portalu wykop.pl
- Od Olszynki Grochowskiej do Gettysburga, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (sztuki). [dostęp 2021-04-13] .
- Fijałkowski Wiesław [1] (pol.) z portalu polonia.hu