Willie O’Ree

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Willie O’Ree
Ilustracja
Willie O’Ree (2019)
Pełne imię i nazwisko

Willie Eldon O’Ree

Data i miejsce urodzenia

15 października 1935
Fredericton

Obywatelstwo

Kanada

Wzrost

178 cm

Pozycja

napastnik (skrzydłowy)

Uchwyt

lewy

Kariera juniorska
Lata Klub
1950–1951 Fredericton Falcons
1951 Fredericton Merchants
1952–1953 Fredericton Jr. Capitals
1954–1955 Quebec Frontenacs
Kariera seniorska
Lata Klub Wyst. Gole
1952–1954 Fredericton Capitals 50 (24)
1955–1956 Kitchener Canucks 49 (34)
1956–1957 Quebec Aces 83 (25)
1957 Boston Bruins 2 (0)
1957 Springfield Indians 6 (0)
1957–1959 Quebec Aces 122 (26)
1959–1960 Kingston Frontenacs 50 (21)
1960–1961 Boston Bruins 43 (4)
1961 Hull-Ottawa Canadiens 28 (11)
1961–1967 Los Angeles Blades 393 (181)
1967–1972 San Diego Gulls 346 (132)
1972–1973 New Haven Nighthawks 50 (21)
1973–1974 San Diego Gulls 101 (40)
1974–1976 San Diego Charms
1978–1979 San Diego Hawks 53 (21)
Odznaczenia
Order Kanady – Członek (Member)

Willie Eldon O’Ree (ur. 15 października 1935 w Fredericton) – kanadyjski hokeista grający na pozycji napastnika (skrzydłowego).

Pierwszy czarnoskóry zawodnik w lidze NHL (45 meczów, 14 punktów (4 gole, 10 asyst), 26 minut na ławce kar w fazie zasadniczej)[1]. Jest często nazywany "Jackiem Robinsonem hokeja na lodzie" z powodu przełamania bariery segregacji rasowej w lidze NHL[2], a także publicznie oświadczył, że w młodym wieku spotkał słynnego baseballistę[3][4].

W listopadzie 2018 roku został wprowadzony do Hockey Hall of Fame. W tym samym roku władze ligi NHL ustanowiły jego imieniem coroczną nagrodę pn. Willie O’Ree Community Hero Award, w uznaniu "za pracę nad wywarciem pozytywnego wpływu na swoją społeczność, kulturę lub społeczeństwo, aby uczynić ludzi lepszymi poprzez hokej na lodzie"[5].

Kariera[edytuj | edytuj kod]

Willie O’Ree z trenerem Detroit Red Wings, Len "Johnym" Fletcherem, 1961 rok.

Willie O’Ree karierę sportową rozpoczął w 1950 roku w Fredericton Falcons, w którym grał do 1951 roku. Następnie został zawodnikiem Fredericton Merchants. Następnym klubem w karierze zawodnika był Fredericton Capitals, w którym w latach 1952–1953 w grał drużynie juniorów, następnie w latach 1953–1954 grał w drużynie seniorów. Następnie reprezentował barwy: Quebec Frontenacs w sezonie 1954/1955, Kitchener Canucks w sezonie 1955/1956 oraz Quebec Aces w sezonie 1956/1957.

Następnie został zawodnikiem występującego w lidze NHL Boston Bruins, w którym zastąpił Leo Labine'a, który nie mógł grać z powodu choroby[6]. W 1956 roku O’Ree w wyniku uderzenia w prawe oko przez zbłąkany krążek został oślepiony[7], co uniemożliwiłoby mu grę w lidze NHL, gdyby władze Boston Bruins wiedziały o tym. Jednak O’Ree zdołał utrzymać tę informację w tajemnicy i tym samym 18 stycznia 1958 roku w wygranym 3:0 meczu domowym z Montreal Canadiens, zadebiutował w lidze NHL[8][9], stając się tym samym pierwszym czarnoskórym zawodnikiem, który zagrał w lidze NHL[7][10]. Łącznie w sezonie 1957/1958 w lidze NHL rozegrał 2 mecze, grając w tej samej linii z centrem Donem McKenneyem oraz prawoskrzydłowym Jerrym Toppazzinim[10]. Następnie reprezentował barwy: występującego w lidze AHL Springfield Indians (1958), występującego w lidze QHL Quebec Aces w sezonie 1958/1959, występującego w lidze EPHL Kingston Frontenacs w sezonie 1959/1960.

W sezonie 1960/1961 wrócił do Boston Bruins. W 1960 roku podczas jednego z meczów z Chicago Blackhawks na Chicago Stadium miał miejsce incydent na tle raistowskim. O’Ree twierdził wówczas, że kilku zawodników drużyny Czarnych Jastrzębi obraziło go rasistowskimi wyzwiskami, natomiast Eric Nesterenko uderzył go w tyłek, a także wybił mu dwa przednie zęby oraz złamał nos, natomiast O’Ree odpowiedział uderzeniem Erica Nesterenko kijem w głowę, co według zawodnika, „prawie wywołało zamieszki”[11]. Według zawodnika, kibice drużyny Czarnych Jastrzębi wyzywali go na tle rasistowskim, natomiast zawodnicy grozili mu śmiercią, że miał „szczęście, że wydostał się z areny żywy”[11]. Po sezonie 1960/1961, w którym w fazie zasadniczej rozegrał 43 mecze, w których zdobył 14 punktów (4 gole, 10 asyst) oraz spędził 26 minut na ławce kar[12], został sprzedany do Montreal Canadiens, jednak według zawodnika, nie zagrał w drużynie z powodu działaczy klubu, mających poglądy rasistowskie[11], a także to, czarnoskórzy byli gorzej traktowani w amerykańskich miastach, niż w Toronto i w Montrealu, natomiast fani klubów ligi NHL z tych miast mieli krzyczeć m.in.: Wracaj na Południe i Jak to możliwe? nie zbierasz bawełny?. Jednak zawodnikowi nie robiło to żadnego wrażenia, który twierdził, że chce być hokeistą, a jeśli nie mogli zaakceptować tego faktu, to był ich problem, a nie jego[13].

W 1961 roku przeszedł do występującego w lidze EPHL Hull-Ottawa Canadiens, jednak jeszcze w tym samym roku przeszedł do występującego w lidze WHL Los Angeles Blades, w którym grał do 1967 roku. Następnie w latach 1967–1972 reprezentował barwy San Diego Gulls, w barwach którego w sezonie 1968/1969 został wybrany do Second All-Star Team ligi WHL. W sezonie 1972/1973 przeszedł do występującego w lidze AHL New Haven Nighthawks, jednak jeszcze w tym samym sezonie wrócił do San Diego Gulls, w którym grał do końca sezonu 1973/1974. Następnie w latach 1974–1976 był zawodnikiem San Diego Charms, w którym nie rozegrał żadnego meczu oraz w sezonie 1978/1979 reprezentował barwy występującego w lidze PHL San Diego Hawks, po czym zakończył karierę sportową[12].

Po zakończeniu kariery[edytuj | edytuj kod]

Willie O’Ree po zakończeniu kariery sportowej był nagradzany wieloma wyróżnieniami za wkład w hokeja na lodzie. W 1984 roku został wprowadzony do New Brunswick Sports Hall of Fame[14]. W 2008 roku wraz z Kevinem Weekesem wystąpił w serialu pt. Wszyscy nienawidzą Chrisa w odcinku 59 pt. Wszyscy nienawidzą Gretzky’ego[15][16]. W 2003 roku został nagrodzony Lester Patrick Trophy – nagrodą dla osoby, która wyróżniła się wybitnym wkładem w popularyzację hokeja na lodzie w Stanach Zjednoczonych, a w 2005 roku został odznaczony Orderem Nowego Brunszwiku[14].

19 stycznia 2008 roku władze Boston Bruins i zastępca komisarza ligi NHL, Bill Daly uhonorowali O’Ree w hali TD Garden w Bostonie z okazji 50. rocznicy jego debiutu w lidze NHL. Ponadto Muzeum Sportu Nowej Anglii, znajdujące się w tej hali, ustanowiło specjalną wystawę poświęconą karierze O’Ree, zawierającą wiele przedmiotów wypożyczonych z jego osobistej kolekcji[17]. Wśród obecnych na uroczystości byli przyjaciele z rodzinnego miasta O’Ree, Fredericton, którego władze 17 stycznia 2008 roku nazwało jego imieniem kompleks sportowy, położony w północnej części miasta[18]. W tym samym roku władze Boston Bruins oraz ligi NHL, nazwało imieniem O’Ree lodowisko do gry w ulicznego hokeja na lodzie w Bostonie[4]. 27 stycznia 2008 roku, władze ligi NHL, podczas 56. Meczu Gwiazd NHL w Atlancie w stanie Georgia, uhonorowało O’Ree. 5 lutego 2008 roku, stacja ESPN z okazji Miesiąca Czarnej Historii wyemitował program specjalny poświęcony O’Ree. 29 października 2008 roku Uniwersytet Stanowy San Diego w San Diego przyznał O’Ree nagrodę za wybitne zaangażowanie w różnorodność i zrozumienie międzykulturowe[19]. W tym samym roku został również wprowadzony przez San Diego Hall of Champions do Breitbard Hall of Fame[14], honorując najlepszych sportowców San Diego[14], natomiast 30 grudnia 2008 roku otrzymał Order Kanady – najwyższe odznaczenie cywilne w Kanadzie[20].

Został uhonorowany jako pionier hokeja na lodzie i oddany mentor młodzieży w Kanadzie i w Stanach Zjednoczonych[21]. 28 czerwca 2011 roku, Muzeum Sportu Nowej Anglii w hali TD Garden w Bostonie uhonorowało O’Ree nagrodą Hockey Legacy Award podczas 10. edycji programu pn. "The Tradition". Gwiazdami wieczoru byli także m.in.: Larry Bird, Ty Law, Mike Lowell[22]. W marcu 2012 roku władze Buffalo Sabres zorganizowało weekend umiejętności O’Ree[23]. 16 października 2015 roku, władze klubu ligi AHL, San Diego Gulls zastrzeżyło koszulkę klubową O’Ree[24].

W 2016 roku, przed rozpoczęciem finałów Pucharu Stanleya, w którym wystąpiły Pittsburgh Penguins oraz San Jose Sharks (wygrana rywalizacja drużyny Pingwinów 4:2), zawodnik drużyny Rekinów, pochodzący z Barbadosu Kanadyjczyk Joel Ward, powiedział podczas wywiadu dla stacji ESPN, że O’Ree był jedną z jego inspiracji do gry w hokeja na lodzie (przez większość kariery sportowej grał z numerem 22, w którym przez większość kariery występował O’Ree), podobnie jak pierwszy czarnoskóry baseballista z lidze MLB, Jackie Robinson (na zakończenie kariery sportowej grał z numerem 42, w którym Jackie Robinson występował w ostatnich latach swojej kariery sportowej)[25].

3 listopada 2017 roku, został uhonorowany sztandarem przez Springfield Thunderbirds podczas ceremonii przedmeczowej, w celu upamiętnienia jego kariery w Springfield Indians[26].

25 stycznia 2018 roku otrzymał od byłego obrońcy Boston Bruins, Matta Grzelczyka i jego ojca, Johna Grzelczyka, wieloletniego pracownika Boston Garden i TD Garden, oryginalną koszulkę Boston Bruins z numerem 22, w której O’Ree grał z sezonie 1960/1961[27][28]. W tym samym czasie ówczesny debiutant ligi NHL, czarnoskóry zawodnik Washington Capitals, Madison Bowey (jego ojciec był czarnoskóry), wybrał numer 22, w celu uczczenia kariery O’Ree[29].

26 czerwca 2018 roku ogłoszono o wprowadzeniu O’Ree do Hockey Hall of Fame, jako pierwszy czarnoskóry zawodnik ligi NHL[30][31][32].

1 listopada 2018 roku, O’Ree uczestniczył w uroczystości poświęcenia lodowiska do gry ulicznego hokeja na lodzie, nazwanego jego imieniem, w dzielnicy Bostonu, Allston, jako część kontynuacji dziedzictwa O’Ree w Boston Bruins[33].

2 maja 2019 roku, na mocy Ustawy 116 Kongresu Stanów Zjednoczonych (podpisana 19 stycznia 2022 roku przez prezydenta Stanów Zjednoczonych Joego Bidena), podjęto decyzję o przyznaniu O’Ree Złotego Medalu Kongresu – najwyższego zaszczytu Kongresu Stanów Zjednoczonych, za jego wkład w „hokej na lodzie, inkluzję i możliwości rekreacyjne”[34]. O’Ree jest pierwszym zawodnikiem w historii ligi NHL, uhonorowanym takim zaszczytem[35][36].

27 maja 2020 roku O’Ree znalazł się w Canada’s Sports Hall of Fame w kategorii Budowniczy[37], jednak z powodu obaw związaną z pandemią COVID-19, ceremonia została przełożona na 3 października 2021 roku[38].

12 stycznia 2021 roku, władze Boston Bruins ogłosili, że 18 lutego 2021 roku, zastrzeżą numer 22, z którym O’Ree grał w ich klubie[39], jednakże władze ligi NHL przeniosły tę ceremonię na 18 stycznia 2022 roku[40][41]. W tym samym roku, z okazji Miesiąca Czarnej Historii, wszyscy zawodnicy ligi NHL nosili na hełmach pamiątkową naklejkę ku czci O’Ree, w okresie od 16 stycznia 2021 roku do 28 lutego 2021 roku[42].

Wpływ na hokej[edytuj | edytuj kod]

Po Willim O’Ree, następny czarnoskóry zawodnik w lidze NHL pojawił się w 1974 roku, kiedy zawodnikiem Washington Capitals został Mike Marson. W połowie 2010 roku w lidze NHL grało już 23 czarnoskórych zawodników. Art Dorrington był pierwszym czarnoskórym hokeistą, który podpisał kontrakt z klubem ligi NHL (w 1950 roku z New York Rangers), jednak w lidze nigdy nie zagrał. Obecnie zawodnicy klubów ligi NHL są zobowiązani do uczestnictwa w przedsezonowym seminarium szkoleniowym dotyczącym różnorodności[43], a wszelkie nadużycia na tle rasowym karane są zawieszeniem lub grzywną[44].

W 1998 roku, kiedy O’Ree pracował w Hotelu del Coronado w San Diego w Kalifornii, władze ligi NHL zaproponowały mu stanowisko dyrektora ds. rozwoju młodzieży w grupie zadaniowej ds. róźnorodności[45]. Podróżuje po Ameryce Północnej do szkół i programów hokejowych, m.in. NHL/USA Hockey Diversity Task Force – program non-profit dla młodzieży z mniejszości, który zachęca ich do nauki i gry w hokeja na lodzie, w celu promowania wzajemnych więzi oraz zaufania.

Statystyki[edytuj | edytuj kod]

Klubowe[edytuj | edytuj kod]

Sezon Klub Liga Sezon zasadniczy Faza play-off
M G A Pkt Min M G A Pkt Min
1950/1951 Kanada Fredericton Falcons NBAHA 2 0 0 0 4
1951/1952 Kanada Fredericton Merchants YCHL 6 10 4 14 2 8 10 5 15 18
1951/1952 Kanada Fredericton Jr. Capitals NBJHL 3 2 0 2 0
1952/1953 Kanada Fredericton Jr. Capitals NBJHL 12 15 3 18 6 4 5 0 5 2
1952/1953 Kanada Fredericton Capitals NBSHL 2 2 0 2 0
1953/1954 Kanada Fredericton Capitals NBSHL 23 7 11 18 15 25 15 10 25 10
1954/1955 Kanada Quebec Frontenacs QJHL 43 27 17 44 41 17 7 6 13 10
1955/1956 Kanada Kitchener Canucks OHA 41 30 28 58 38 8 4 3 7 6
1956/1957 Kanada Quebec Aces QHL 68 22 12 34 80 15 3 3 6 10
1957/1958 Stany Zjednoczone Boston Bruins NHL 2 0 0 0 0
1957/1958 Stany Zjednoczone Springfield Indians AHL 6 0 0 0 0
1957/1958 Kanada Quebec Aces QHL 57 13 19 32 43 9 4 2 6 8
1958/1959 Kanada Quebec Aces QHL 56 9 21 30 74
1959/1960 Kanada Kingston Frontenacs EPHL 50 21 25 46 41
1960/1961 Stany Zjednoczone Boston Bruins NHL 43 4 10 14 26
1960/1961 Kanada Hull-Ottawa Canadiens EPHL 16 10 9 19 21
1961/1962 Kanada Hull-Ottawa Canadiens EPHL 12 1 2 3 18
1961/1962 Stany Zjednoczone Los Angeles Blades WHL 54 28 26 54 57
1962/1963 Stany Zjednoczone Los Angeles Blades WHL 64 25 26 51 41 3 2 3 5 2
1963/1964 Stany Zjednoczone Los Angeles Blades WHL 60 17 18 35 45 12 4 8 12 10
1964/1965 Stany Zjednoczone Los Angeles Blades WHL 70 38 21 59 75
1965/1966 Stany Zjednoczone Los Angeles Blades WHL 62 33 33 66 30
1966/1967 Stany Zjednoczone Los Angeles Blades WHL 68 34 26 60 58
1967/1968 Stany Zjednoczone San Diego Gulls WHL 66 21 33 54 54 7 2 2 4 6
1968/1969 Stany Zjednoczone San Diego Gulls WHL 70 38 41 79 63 7 3 3 6 12
1969/1970 Stany Zjednoczone San Diego Gulls WHL 66 24 22 46 50 6 6 3 9 4
1970/1971 Stany Zjednoczone San Diego Gulls WHL 66 18 15 33 47 6 4 1 5 14
1971/1972 Stany Zjednoczone San Diego Gulls WHL 48 16 17 33 42 4 0 1 1 2
1972/1973 Stany Zjednoczone New Haven Nighthawks AHL 50 21 24 45 41
1972/1973 Stany Zjednoczone San Diego Gulls WHL 18 6 5 11 18 6 1 4 5 2
1973/1974 Stany Zjednoczone San Diego Gulls WHL 73 30 28 58 89 4 3 3 6 0
1974/1975 Stany Zjednoczone San Diego Charms SoCal-Sr.
1975/1976 Stany Zjednoczone San Diego Charms SoCal-Sr.
1978/1979 Stany Zjednoczone San Diego Hawks PHL 53 21 25 46 37
Łącznie w NBAHA 2 0 0 0 4
Łącznie w YCHL 6 10 4 14 2 8 10 5 15 18
Łącznie w NBJHL 15 17 3 20 6 4 5 0 5 2
Łącznie w NBSHL 25 9 11 20 15 25 15 10 25 10
Łącznie w QJHL 43 27 17 44 41 17 7 6 13 10
Łącznie w OHA 41 30 28 58 38 8 4 3 7 6
Łącznie w QHL 181 34 52 86 197 24 7 5 12 18
Łącznie w NHL 45 4 10 14 26
Łącznie w AHL 56 21 24 45 41
Łącznie w EPHL 78 32 36 68 80
Łącznie w WHL 785 328 311 639 669 55 25 28 53 52
Łącznie w SoCal-Sr.
Łącznie w PHL 45 4 10 14 26

Sukcesy[edytuj | edytuj kod]

Indywidualne[edytuj | edytuj kod]

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Willie O’Ree od 2000 roku mieszka w Berkeley w Kalifornii[46].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Icing the Stereotypes [data dostępu: 2021-02-02] (ang.)
  2. Playing days at end, Grier looks for new goals [data dostępu: 2011-12-11] (ang.)
  3. Willie O’Ree – First Black NHL Player [data dostępu: 2007-08-24] (ang.)
  4. a b O’Ree A Vital Part of Hockey History [data dostępu: 2018-01-17] (ang.)
  5. Willie O’Ree Community Hero Award (ang.)
  6. First Negro Player In Hockey Loop. „Times”, s. 18, 1958-01-18. Tampa. 
  7. a b Jan. 18 is officially Willie O’Ree Day, in honor of the first black NHL player [data dostępu: 2018-01-18] (ang.)
  8. NHL Scores for January 18, 1958 (ang.)
  9. Boston Bruins – Montréal Canadiens – January 18th, 1958 (ang.)
  10. a b Willie O’Ree made history in 1958 debut with Bruins [data dostępu: 2017-01-18] (ang.)
  11. a b c Hockey waiting for its Jackie Robinson. „The Varsity”, s. 11, 1986-12-01. Toronto. 
  12. a b Willie O’Ree w bazie The Internet Hockey Database (ang.)
  13. O’Ree a hockey pioneer [data dostępu: 2007-01-08] (ang.)
  14. a b c d Biografia Williego O’Ree (ang.)
  15. O’Ree a leading man in more ways than one [data dostępu: 2008-03-25] (ang.)
  16. Your hockey week for a week when there's no hockey [data dostępu: 2010-03-19] (ang.)
  17. New England sports museum unveils O’Ree exhibit [data dostępu: 2008-01-19] (ang.)
  18. Hockey pioneer honoured in the U.S. and Canada [data dostępu: 2008-01-19] (ang.)
  19. Pioneering NHL Player Visits SDSU [data dostępu: 2008-10-20] (ang.)
  20. First black NHL player honoured with Order of Canada [data dostępu: 2008-12-30] (ang.)
  21. O’Ree receives Order of Canada [data dostępu: 2010-04-07] (ang.)
  22. [www.boston.com/sports/hockey/bruins/articles/2011/06/28/willie_oree_scores_in_nhls_effort_to_diversify_hockey/ O’Ree scores in NHL’s effort to diversify hockey] [data dostępu: 2011-06-28] (ang.)
  23. Sabres to host Willie O’Ree Skills Weekend [data dostępu: 2012-02-17] (ang.)
  24. San Diego Gulls honoring Willie O’Ree [data dostępu: 2015-09-17] (ang.)
  25. Joel Ward thinks the NHL should honor Willie O’Ree by retiring his number [data dostępu: 2016-05-30] (ang.)
  26. Springfield Thunderbirds to honor hockey legend Willie O’Ree at "Hockey Is For Everyone" Night on Nov. 3. [data dostępu: 2017-10-05] (ang.)
  27. O’Ree warmed by gift of old sweater from Bruins' Grzelcyk [data dostępu: 2018-01-25] (ang.)
  28. BTB Ep. 508: O’Ree Receives Gift [data dostępu: 2018-01-25] (ang.)
  29. Capitals rookie Madison Bowey honors NHL pioneer Willie O’Ree by wearing No. 22 [data dostępu: 2018-01-18] (ang.)
  30. Bruins Legend Willie O’Ree To Be Inducted Into Hockey Hall Of Fame [data dostępu: 2018-06-26] (ang.)
  31. Willie O’Ree, Martin Brodeur, Gary Bettman top Hockey Hall of Fame class [data dostępu: 2018-06-26] (ang.)
  32. Willie O’Ree, NHL's 1st black player, gets Hall of Fame call [data dostępu: 2018-06-26] (ang.)
  33. Willie O’Ree Community Rink Dedicated in Allston [data dostępu: 2018-11-02] (ang.)
  34. H.R.2504 – Willie O’Ree Congressional Gold Medal Act (ang.)
  35. House passes bill to award Congressional Gold Medal to Willie O’Ree, the first Black NHL player [data dostępu: 2022-01-19] (ang.)
  36. Willie O’Ree, the NHL's first Black player, to receive Congressional Gold Medal [data dostępu: 2022-02-01] (ang.)
  37. Donna Spencer. Impact beyond hockey ushers Willie O’Ree, Sheldon Kennedy into Canada’s Sports Hall of Fame. „The Star”, 2020-05-27. Toronto: The Canadian Press. 
  38. O’Ree named to Canada Sports Hall of Fame [data dostępu: 2020-05-27] (ang.)
  39. O’Ree Taking His Rightful Place in Garden Rafters [data dostępu: 2021-01-13] (ang.)
  40. NHL Announces Postponement of O’Ree's Number Retirement Ceremony [data dostępu: 2021-02-11] (ang.)
  41. O’Ree number retirement by Bruins rescheduled to next year [data dostępu: 2021-02-11] (ang.)
  42. NHL introduces helmet decals to honour Willie O’Ree [data dostępu: 2021-01-11] (ang.)
  43. Equal Ice: Diversity in Hockey [data dostępu: 2017-01-31] (ang.)
  44. Sam Donnellon. Racism in sports thorny issue. „Edmonton Journal”. Edmonton: Knight-Ridder Newspapers. ProQuest 252493527. 
  45. Sports Illustrated”. 109 (2 (fioletowy)), s. 78, 14–21 lipca. Time Inc.. 
  46. Corine Fiztherbert. Willie O’Ree to preside over 2011 World Pond Hockey Championships. „The Victoria Star”, s. C.4, 2011-02-09. Grand Falls. ProQuest 851206293. 

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]