Wodnicha zaróżowiona
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
wodnicha zaróżowiona |
| Nazwa systematyczna | |
| Hygrophorus erubescens Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 322 (1838) [1836-1838] | |
Wodnicha zaróżowiona (Hygrophorus erubescens (Fr.) Fr.) – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hygrophorus, Hygrophoraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go Elias Fries w 1821 r. nadając mu nazwę Agaricus erubescens. Ten sam autor w 1838 r. przeniósł go do rodzaju Hygrophorus[1]. Synonimy naukowe:
- Agaricus erubescens Fr. 1821
- Hygrophorus capreolarius (Kalchbr.) Sacc. 1887
- Hygrophorus erubescens capreolarius Kalchbr. 1874
- Hygrophorus erubescens b capreolarius Kalchbr. 1874
- Hygrophorus erubescens (Fr.) Fr. (1838) var. erubescens
- Hygrophorus erubescens var. gracilis A.H. Sm. & Hesler 1939
- Limacium erubescens (Fr.) Wünsche 1877[2].
Nazwę polską podała Barbara Gumińska w 1997 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako wodnicha czerwonawa[3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Początkowo kopulasty, białawy z lekkim odcieniem różowawym, później rozpostarty, winnopurpurowy, z ciemniejszymi winnopurpurowymi plamami. Podczas wilgotnej pogody lekko lepki, ale szybko wysychający[4].
Tej samej barwy co kapelusz[4].
U starszych owocników gorzki, po dotknięciu zmieniający barwę na siarkowożółtą[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Wodnicha zaróżowiona jest szeroko rozprzestrzeniona na całej półkuli północnej[5]. W piśmiennictwie naukowym w Polsce do 2020 r. podano 12 stanowisk, jedno z nich błędne lub wątpliwe[4]. W latach 1995–2004 oraz ponownie od 2014 roku objęta ochroną częściową bez możliwości zastosowania wyłączeń spod ochrony uzasadnionych względami gospodarki rolnej, leśnej lub rybackiej[4].
Grzyb naziemny występujący głównie pod świerkami na wapiennych glebach[4].
Znaczenie[edytuj | edytuj kod]
Grzyb mykoryzowy. Owocniki nie są toksyczne dla człowieka, jednak są gorzkie w smaku, dlatego niektórzy autorzy uznają ją za niejadalną, inni jako jadalną[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2013-10-20] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2013-10-20] (ang.).
- ↑ Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 317, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f Anna Kujawa, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, Izabela L. Kałucka (red.), Grzyby chronione Polski. Rozmieszczenie, zagrożenia, rekomendacje ochronne, Poznań: Instytut Środowiska Rolniczego i Leśnego Polskiej Akademii Nauk, 2020, ISBN 978-83-938379-8-4.
- ↑ Występowanie Hygrophorus erubescens na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2013-10-20] (ang.).
- ↑ E. Gerhardt, Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik, Warszawa: Klub dla Ciebie - Bauer-Weltbild Media, 2006, ISBN 83-7404-513-2.