Zamek Pławiec

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zamek Pławiec
Hrad Plaveč
Ilustracja
Ruiny Zamku Pławiec z lotu ptaka
Państwo

 Słowacja

Miejscowość

Pławiec

Zniszczono

1856

Położenie na mapie kraju preszowskiego
Mapa konturowa kraju preszowskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Ruiny Zamku Pławiec”
Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Ruiny Zamku Pławiec”
Ziemia49°15′19,3″N 20°50′51,8″E/49,255361 20,847722
Ruiny zamku

Zamek Pławiec (słow. Hrad Plaveč) – zamek w miejscowości Pławiec na Słowacji. Znajduje się na wzgórzu 549 m n.p.m., nad prawym brzegiem Popradu. Pomiędzy Popradem a wzgórzem zamkowym biegnie droga krajowa nr 77[1].

Jest wiele wersji na temat powstania zamku. Legenda ludowa podaje, że wybudował go węgierski król Koloman w 1100 roku jako warownię rodu Połowców i od tego pochodzić miałaby nazwa miejscowości Pławiec. Jednak jest to wersja nieprawdopodobna. Wówczas tereny te należały do Polski (do kasztelanii sądeckiej) i najprawdopodobniej dopiero około roku 1300 udało się Węgrom włączyć je do swojego państwa. Pierwszym znanym właścicielem warowni był rycerz Bohumir z Liptowa. W 1269 król Bela IV dał ją spiskiemu szlachcicowi Arnoldowi i to on wzniósł tutaj kamienny zamek mający strzec przejścia (brodu) na Popradzie. Jest też wersja legendy mówiąca, że zamek wybudował spiski rycerz Dietrich i osadził w nim ród Połowców. Na pewno natomiast z zachowanych dokumentów wiemy, że w latach 1301–1320 właścicielem zamku był biskup krakowski Jan Muskata (z nadania króla Wacława II). Później zamek należał do dużych węgierskich rodów; najpierw Drughetów, później Horvathów-Pálocsayów[2].

Zamek przetrzymał wiele wojen. Wielokrotnie przechodził z rąk do rąk. W 1433 został zdobyty przez husytów, ale w 1453 odbity przez węgierskie wojska Macieja Korwina. W latach 1456–1460 ponowne władali nim husyci Aksamita, później znów odbili go Węgrzy. W czasie wielkiego powstania chłopskiego w latach 1631–1632 oblegali go chłopi, a w 1707 Austriacy podczas najazdu Rakoczego. Nie został jednak zdobyty. W 1715 cesarz Karol VI nakazał zniszczyć umocnienia starych zamków, lub nawet całe zamki. Zamek w Pławcu znalazł się na liście przeznaczonych do zburzenia, gdyż uznany został za „gniazdo buntowników”. Jednak ówczesny właściciel zamku z rodu Palcsayów dał radę przekonać rządową komisję, która zakwalifikowała go jako obiekt mieszkalny, nie obronny. W 1830 Palocsayowie przebudowali go, m.in. wybijając w murach duże otwory okienne. Jednak w 1856 zamek spalił się. Wygaśnięcie rodu Palocsayów przypieczętowało jego koniec[2]

Obecnie z zamku ostały się tylko ruiny. Można je zwiedzać. Od drogi nr 77 prowadzi do nich ścieżka. Obok ruin zamku znajduje się mauzoleum dawnych jego właścicieli z murowanym krzyżem, groby jednakże zostały splądrowane przez poszukiwaczy skarbów[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Turystyczna mapa Słowacji. [dostęp 2011-06-10].
  2. a b c Bogdan Mościcki: Beskid Sądecki i Małe Pieniny. Pruszków: Oficyna Wyd. „Rewasz”, 2007. ISBN 978-83-89188-65-6.