Ziele angielskie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje) o 23:10, 15 sty 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Ziele angielskie
Korzennik lekarski

Ziele angielskie – owoce korzennika lekarskiego (drzewa pimentowego, Pimenta dioica), służące jako przyprawa[1].

Pochodzenie i nazewnictwo

Ziele angielskie, wbrew swojej nazwie nie pochodzi z Anglii, a z Ameryki Środkowej i z Meksyku[2]. Podróżujący po Meksyku w latach 1571–1577 hiszpański uczony Francisco Hernandez twierdzi, że obok wanilii było ono ulubioną przyprawą Azteków i przyprawiali nim napój czekoladowy. Do Europy przywieziono je pod koniec XVI wieku, szerzej rozpowszechniło się tutaj dopiero pod koniec XVII wieku[3].

Ziele angielskie znane jest także pod nazwami: pieprz angielski, pieprz pachnący, piment, pieprz goździkowy, nowe korzenie. Słowo pimenta w języku hiszpańskim oznacza pieprz, początkowo bowiem hiszpańscy odkrywcy tej rośliny uważali ją za poszukiwany wówczas pieprz. Stąd też pochodzą nazwy pieprz pachnący i pieprz goździkowy[3]. Anglicy nazwali go "allspice", co oznacza przyprawę-wszystko, uważali bowiem, że jest ona mieszaniną wielu przypraw (cynamonu, gałki muszkatołowej, goździków). Przyprawa ta była w Anglii bardzo popularna i z tego powodu przez Polaków nazwana została zielem angielskim[3].

Właściwości

Kolor owoców jest czerwono-brunatny. Zawierają dużo olejków eterycznych nadających im aromatyczny zapach i ostry, gorzki smak. Zapach jest dość słaby, nieco przypomina zapach goździków z dodatkiem zapachu kwiatowego. Ziele angielskie ułatwia wchłanianie selenu, witamin B oraz beta-karotenu. Należy jednak spożywać je z umiarkowaniem, spożycie większych ilości (dotyczy to zresztą większości przypraw) jest szkodliwe i powoduje zaburzenia pokarmowe[4]. Głównym czynnym składnikiem ziela angielskiego jest eugenol, ponadto występują: żywica, garbniki, cukier, kwas jabłkowy i kwas gallusowy[3].

Zastosowanie

  • Najczęściej używane jest do przyprawiania wędlin, marynat, konserw, zup, a także ogórków konserwowych i różnego rodzaju sałatek warzywnych i kompotów owocowych[3].
  • W mniejszym stopniu używa się go do przyprawiania kremów, ciast, naleśników i niektórych likierów[3].
  • Jest pospolitą przyprawą na Bliskim Wschodzie. Często dodaje się go tutaj do potraw zamiast soli czy pieprzu.
  • Jest głównym składnikiem sosu barbecue[3].
  • Jest rośliną leczniczą. Jest pomocne przy wzdęciach i kolce, łagodzi nerwobóle i dolegliwości reumatyczne, ma też słabe działanie odkażające[3].
  • Jest wykorzystywane do produkcji kosmetyków i perfum i innych wyrobów przemysłu kosmetycznego[3].

Przypisy

  1. Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
  2. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2013-01-30].
  3. a b c d e f g h i Kraina smaku – ziele angielskie. [dostęp 2013-03-05].
  4. Ziele angielskie. [dostęp 2013-02-05].