Przejdź do zawartości

Ogniskowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Ogniskowa, odległość ogniskowa – odległość między ogniskiem układu optycznego a punktem głównym układu optycznego, na przykład odległość środka soczewki cienkiej od punktu, w którym skupione zostaną promienie świetlne, które przed przejściem przez soczewkę biegły równolegle do jej osi. Ogniskową można określić zarówno dla soczewek i ich układów, jak i dla zwierciadeł.

Odległość ogniskowa danego układu optycznego wraz z odległością przedmiotową i obrazową określają jego powiększenie.

Odwrotnością ogniskowej jest zdolność skupiająca układu optycznego.

Znak ogniskowej

[edytuj | edytuj kod]

Stosując następującą regułę znakową:

można określić znak ogniskowej jako:

Ogniskowa zwierciadła i soczewki

[edytuj | edytuj kod]

W przypadku zwierciadła sferycznego ogniskowa równa jest połowie promienia krzywizny tego zwierciadła

Ogniskowa soczewki zależy od promieni krzywizny obu sfer ograniczających soczewkę i współczynnika załamania materiału soczewki oraz współczynnika załamania ośrodka. Można ją obliczyć ze wzoru:

gdzie:

i – odpowiednie promienie krzywizn,
– współczynnik załamania materiału soczewki,
– współczynnik załamania ośrodka zewnętrznego.

Dodatnie wartości i oznaczają powierzchnię wypukłą, a ujemne wklęsłą. Wynika stąd na przykład, że soczewka dwuwklęsła z materiału, którego współczynnik załamania spełnia warunek będzie miała ujemną ogniskową.

Wpływ jednorodności ośrodka na ogniskową soczewki

[edytuj | edytuj kod]

Gdy ośrodek zewnętrzny jest jednorodny, bieg promieni nie zależy od ich zwrotu wzdłuż osi optycznej układu. Wówczas ogniskowa po obu stronach soczewki jest taka sama. Jeżeli natomiast po obu stronach znajdują się ośrodki o różnych współczynnikach załamania, ogniskowe mogą być różne, ponieważ są one proporcjonalne do współczynnika załamania ośrodka zewnętrznego:

gdzie współczynniki załamania światła dla ośrodków, odpowiednio, z jednej i z drugiej strony soczewki.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]