Żywność funkcjonalna

Szablon:Źródła Żywność funkcjonalna – żywność, której poza podstawowym zadaniem, jakim jest odżywianie, przypisuje się psychologiczny lub fizjologiczny wpływ na ludzki organizm; może np. obniżać poziom cholesterolu, wzmacniać układ odpornościowy, przywracać równowagę mikrobiologiczną układu pokarmowego, wspomagać leczenie zespołu jelita drażliwego, działać przeciwzapalnie. Nazywana jest również żywnością probiotyczną lub nutraceutyczną (w USA i Wlk.Brytanii).

Mianem "żywności funkcjonalnej" określa się taki pokarm, który jest (może być) elementem codziennej diety i nadaje się do ogólnego spożycia. Żywnością funkcjonalną nie są zatem żadne tabletki, suplementy odżywcze ani żadne inne środki farmaceutyczne. Musi to być produkt otrzymany ze składników naturalnych i mieć udokumentowany klinicznie pozytywny efekt prozdrowotny.

Obecnie do grupy produktów spełniające kryteria żywności funkcjonalnej można zaliczyć:

• produkty wzbogacone w:
  • nienasycone kwasy tłuszczowe
  • stanole
  • błonnik pokarmowy
  • witaminy i składniki mineralne
  • probiotyki i prebiotyki
• produkty zawierające obniżoną zawartość:
  • cholesterolu
  • sodu (produkty niskosodowe)
  • kalorii (produkty niskoenergetyczne)

Idea żywności funkcjonalnej ma związek z filozoficzną tradycją Wschodu, w której nie dokonuje się wyraźnego rozróżnienia między pożywieniem a lekarstwem.

Żywność funkcjonalna jest znana w krajach Europy Zachodniej i w Stanach Zjednoczonych. Jednak liderem na rynku produkcji tego typu żywności jest Japonia, gdzie badania nad nią prowadzono już w latach '80 XX wieku. Obecnie żywność funkcjonalna produkowana jest tam na skalę przemysłową; przez japońskie Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej została zdefiniowana jako "Żywność o Określonym Zdrowotnym Zastosowaniu" (FOSHU-Foods for Specified Health Use).

W Polsce żywność funkcjonalna nie jest jeszcze szeroko znana ani rozpowszechniona, choć sytuacja ta wydaje się już zmieniać. W czerwcu 2005 r. jedna ze znanych firm-dystrybutorów herbaty wypuściła na rynek nowy produkt - herbaty o właściwościach probiotycznych, a naukowcy z Politechniki Łódzkiej prowadzą badania nad wzbogaceniem czekolady w bakterie, które w wyniku fermentacji wytwarzają kwas mlekowy a mogą przeżyć nawet do jednego roku w temperaturze otoczenia. Dostępne są również w sieci handlowej napoje owocowe zawierające podobne szczepy bakterii.

Polskie Towarzystwo Badań nad Miażdżycą zaleca spożywanie produktów żywności funkcjonalnej osobom narażonym na stres, zażywającym dużą ilość leków (np.antybiotyki), palaczom, cierpiącym na różne dolegliwości przewodu pokarmowego, etc.

Linki zewnętrzne

• Foodexpert.pl, najbardziej kompleksowe źródło informacji o żywności funkcjonalnej w polskim internecie
• Janusz Górski, Beauty Foods – popyt na urodę rośnie, Forum Mleczarskie Biznes 2/2008 (02)
• Janusz Górski, Produkty funkcjonalne: Moda, nadzieja i przyszłość, Forum Mleczarskie Handel 1/2012 (50)

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.