Ławki (jezioro w powiecie olsztyńskim)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ławki
Elzowo, Olszownik
Położenie
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Region

Wysoczyzna Jeziorańsko-Bisztynecka

Wysokość lustra

141,3 m n.p.m.

Morfometria
Powierzchnia

100,8 ha

Wymiary
• max długość
• max szerokość


1800 m
1200 m

Głębokość
• średnia
• maksymalna


4,1 m
8,6 m

Długość linii brzegowej

5450 m

Objętość

4154,7 tys. m³

Hydrologia
Klasa jakości wody

IV (2015)

Rzeki zasilające

Symsarna

Rzeki wypływające

Symsarna

Położenie na mapie gminy Jeziorany
Mapa konturowa gminy Jeziorany, blisko centrum na prawo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Ławki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na prawo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Ławki”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, blisko centrum u góry znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Ławki”
Położenie na mapie powiatu olsztyńskiego
Mapa konturowa powiatu olsztyńskiego, u góry nieco na prawo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Ławki”
Ziemia53°58′25″N 20°47′12″E/53,973611 20,786667

Ławki (inne nazwy: Elzowo, Olszewnik[1], niem. Lockhäuser See lub Eisauer See[2]) – jezioro w Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Jeziorany[3].

Położenie i charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Jezioro leży na Wysoczyznie Jeziorańsko-Bisztyneckiej[4], natomiast w regionalizacji przyrodniczo-leśnej – w mezoregionie Pojezierza Mrągowskiego[5], w dorzeczu SymsarnaŁynaPregoła. Znajduje się 3 km w kierunku wschodnim od Jezioran, na północny wschód od Olsztyna, nad jego północnymi brzegami leży wieś Olszewnik. Zbiornik ma charakter przepływowy. Od wschodu, niosąc wody z Jeziora Luterskiego, wpada do niego Symsarna, która na tym odcinku nazywana jest strumieniem Ławka. Ciek wypływa z zachodniej strony jeziora i ten jego odcinek nosi nazwę Zymza[1].

Zbiornik wodny położony wśród morenowych wzniesień. Linia brzegowa rozwinięta. Ławica piaszczysta, dno twarde. Brzegi w większości wysokie, często strome. W otoczeniu znajdują się pola, a na zachodzie także lasy[1].

Według typologii rybackiej zalicza się do jezior leszczowych[1].

Zgodnie z typologią abiotyczną zbiornik wodny został sklasyfikowany jako jezioro o wysokiej zawartości wapnia, o dużym wypływie zlewni, stratyfikowane, leżące na obszarze Nizin Wschodniobałtycko-Białoruskich (6a)[6]. Jest jednolitą częścią wód Ławki o kodzie PLLW30467[7].

Jezioro leży na terenie obwodu rybackiego Jeziora Luterskiego w zlewni rzeki Łyna – nr 45[8].

Morfometria[edytuj | edytuj kod]

Według danych Instytutu Rybactwa Śródlądowego powierzchnia zwierciadła wody jeziora wynosi 100,8 ha. Średnia głębokość zbiornika wodnego to 4,1 m, a maksymalna – 8,6 m (najgłębszy punkt położony jest we wschodniej części jeziora). Lustro wody znajduje się na wysokości 141,3 m n.p.m.[1] Objętość jeziora wynosi 4154,7 tys. m³[9]. Maksymalna długość jeziora to 1800 m, a szerokość 1200 m. Długość linii brzegowej wynosi 5450 m[1].

Inne dane uzyskano natomiast poprzez planimetrię jeziora na mapach w skali 1:50 000 opracowanych w Państwowym Układzie Współrzędnych 1965, zgodnie z poziomem odniesienia Kronsztadt. Otrzymana w ten sposób powierzchnia zbiornika wodnego to 99,0 ha, a wysokość bezwzględna lustra wody to 140,6 m n.p.m.[9]

Przyroda[edytuj | edytuj kod]

W skład rybostanu wchodzą m.in. szczupak, lin, leszcz, okoń i węgorz. Roślinność przybrzeżna rozwinięta, porastająca całą linię brzegową, głównie szuwar trzcinowy. Wśród bardzo obfitej roślinności zanurzonej, zwłaszcza w zatokach położonych na zachodzie i południowym zachodzie, przeważa jaskier krążkolistny i moczarka kanadyjska[1].

Jezioro leży na terenie Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Symsarny o łącznej powierzchni 19 242,16 ha[10].

Zgodnie z badaniem z 1995 akwenowi przyznano III klasę czystości[9]. W 2015 stan ekologiczny wód jeziora sklasyfikowano jako słaby, o czym zadecydował stan makrofitów (stan fitoplanktonu był umiarkowany, a fitobentosu bardzo dobry, natomiast stan elementów fizykochemicznych dobry). Spośród badanych w tym samym roku substancji priorytetowych żadna nie przekroczyła norm, więc stan chemiczny wód sklasyfikowano jako dobry[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g Jerzy Waluga, Henryk Chmielewski, Jeziora okolic Olsztyna, Olsztyn: Instytut Rybactwa Śródlądowego, 1997 (Przewodniki wędkarskie; 3), ISBN 83-907682-0-8, OCLC 749850817.
  2. Poz. 588. Zarządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 4 kwietnia 1950 r. o przywróceniu i ustaleniu nazw miejscowości.. „Monitor Polski. Dziennik Urzędowy Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 428, 8 maja 1950. 
  3. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 186, ISBN 83-239-9607-5.
  4. Regiony fizycznogeograficzne Polski po zmianach w 2018 r. [online], warmaz.pl, 2018 (pol.).
  5. Roman Zielony, Alina Kliczkowska: Regionalizacja przyrodniczo-leśna Polski 2010. Warszawa: Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, 2012. ISBN 978-83-61633-62-4.
  6. Ministerstwo Środowiska, Raport dla Obszaru Dorzecza Wisły z realizacji art. 5 i 6, zał. II, III, IV Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE, Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej, marzec 2005, s. 122 [dostęp 2020-01-05] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05].
  7. a b Ocena stanu jednolitych części wód jezior w latach 2011-2016 [xlsx], Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (pol.).
  8. Rozporządzenie nr 209 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia: 10 maja 2001 r. w sprawie: ustanowienia obwodów rybackich na wodach płynących województwa warmińsko-mazurskiego. 10 maja 2001. [dostęp 2020-01-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 lutego 2019)].
  9. a b c Adam Choiński, Katalog Jezior Polski, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 360, ISBN 83-232-1732-7, OCLC 169954726.
  10. Sejmik Województwa Warmińsko-Mazurskiego: Uchwała nr XX/471/16 w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Symsarny. bip.warmia.mazury.pl, 2016-09-27. [dostęp 2020-01-05].