Łysołaje
51°11′29″N 22°56′23″E/51,191389 22,939722| wieś | |
 Kaplica parkowa | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) | |
| Strefa numeracyjna |
81 |
| Kod pocztowy |
21-020[4] |
| Tablice rejestracyjne |
LLE |
| SIMC |
0386459[5] |
Położenie na mapie gminy Milejów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu łęczyńskiego  | |
| 51°11′29″N 22°56′23″E/51,191389 22,939722[1]
| |
Łysołaje – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie łęczyńskim, w gminie Milejów[5][6].
Wieś stanowi sołectwo Milejów[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 389 mieszkańców[8].
Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie lubelskim województwa lubelskiego[9]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.
We wsi znajduje się Szkoła Podstawowa im. Janusza Korczaka[10], pałac z parkiem i kaplicą, gorzelnia i dwa stawy rybne. W centrum wsi znajdują się zabudowania dawnego PGR, przejęte przez prywatną firmę, która na podległych ziemiach nadal uprawia warzywa i owoce. Przy gorzelni znajduje się niewielki cmentarz z czasów pierwszej wojny światowej. W 1919 w Łysołajach znajdował się Szpital dla Koni Nr 5 – jednostka służby weterynaryjnej Wojska Polskiego. Obecnie jest tu szpital psychiatryczny, zlokalizowany w zabytkowym pałacyku i otaczającym go parku. Wieś stanowi sołectwo gminy Milejów[7].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsza wzmianka o Łysołajach pochodzi z roku 1382 wówczas „Lyssolaye”.
Wieś była własnością szlachecką w roku 1382 dziedzicem był Prandota. W roku 1417 dziedzicem był Jan z Łańcuchowa kasztelan zawichojski.
Z zachowanych akt ziemskich lubelskich wiadomo że w 1427 Marcin z Krza notariusz ziemi lubelskiej winien wykupić Łysołaje z rąk Mikołaja z Chrzeńca na rzecz Mikołaja z Prawiedlnik. W latach 1428–1460 dziedzicem był Jan Kuropatwa z Łańcuchowa[11].
Według Słownika geograficznego Królestwa Polskiego z roku 1884 Łysołąje stanowiły wieś i folwark w powiecie lubelskim, ówczesnej gminie Jaszczów, parafii Biskupice. Wieś leży przy linii drogi żelaznej Nadwiślańskiej, o 1 ½ wiorsty od Milejowa ku Trawnikom.
Według spisu z 1827 r. było tu 44 domy i 246 mieszkańców. Według Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego folwark Łysołaje był rozległy na 2187 mórg:[...] w dobrach młyn wodny, pokłady kamienia wapiennego i torfu. Rzeka Wieprz przepływa granicą wschodnio-północną. Wieś Łysołaje posiadała wówczas osad 32, z gruntem 458 mórg[12].
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
- Kolumna toskańska z I połowy XVIII w. zwieńczona metalowym krzyżem[13].
- Zespół pałacowy, nr rej.: A/730 z 1.08.1977[14]
- piętrowy pałac kryty blaszanym dachem czterospadowym, wybudowany w 1904 r. Od frontu nieregularnie umieszczony ryzalit z balkonem z kamienną balustradą wsparty na czterech kolumnach doryckich. Ryzalit zwieńczony trójkątnym frontonem[15].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 74871
- ↑ Wieś Łysołaje w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-03-30], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-03-30].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 755 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2016-12-05].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ a b Jednostki pomocnicze gminy Milejów. Urząd Gminy Milejów. [dostęp 2016-08-25].
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
- ↑ Szkoła podstawowa w Łysołajach.
- ↑ Łysołaje, [w:] Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010–2014.
- ↑ Łysołaje, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 867.
- ↑ Łysołaje - kolumna toskańska. kapliczki.org.pl. [dostęp 2014-03-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-29)].
- ↑ Łysołaje - Polskie Zabytki - Katalog zamków, pałaców i dworów w Polsce [online], www.polskiezabytki.pl [dostęp 2017-11-28].
- ↑ Łysołaje, województwo:lubelskie
- Siedziba gminy: Milejów
| Wsie | |
|---|---|
| Kolonie | |
| Osady | |
| Części wsi |
|
