Świeszewo (województwo zachodniopomorskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Świeszewo
wieś
Ilustracja
Kościół parafialny MB Częstochowskiej
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Powiat

gryficki

Gmina

Gryfice

Liczba ludności (2010)

351

Strefa numeracyjna

91

Kod pocztowy

72-306[2]

Tablice rejestracyjne

ZGY

SIMC

0776077

Położenie na mapie gminy Gryfice
Mapa konturowa gminy Gryfice, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Świeszewo”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Świeszewo”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Świeszewo”
Położenie na mapie powiatu gryfickiego
Mapa konturowa powiatu gryfickiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Świeszewo”
Ziemia53°52′06″N 15°04′35″E/53,868333 15,076389[1]

Świeszewowieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfickim, w gminie Gryfice. Według danych Urzędu Miejskiego w Gryficach na dzień 31 grudnia 2009 r. w Świeszewie zamieszkiwało 351 osób.[3]

Jest to typowo rolnicza wieś. Wieś wraz z koloniami o nazwie: trójka, dziewiątka, dwunastka i piętnastka (nazwa kolonii uzależniona od ilości wybudowanych zagród w 1932 r. po parcelacji istniejącego tu majątku ziemskiego) rozciąga się z północnego zachodu na południowy wschód na przestrzeni około 2 km licząca 79 zagród w 1945 r., a obecnie 85 zagród[3].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Już średniowieczne dokumenty wymieniają wieś Świeszewo, której nazwa do marca 1945 roku brzmiała Schwessow. Zaraz po wojnie wieś miała dwie nazwy przejściowe: Smarczewo i Smerczew. Od roku 1947 przyjęto nazwę Świeszewo. Miejscowość wymieniona została na mapie Lubinusa[4] w 1618.

Pierwsi powojenni osadnicy pojawili się w Świeszewie latem 1945. Byli to głównie przesiedleńcy z województw: poznańskiego, łódzkiego, bydgoskiego i lubelskiego. Przez cały prawie rok 1945 w Świeszewie oprócz Polaków przebywała spora grupa Niemców, Austriaków oraz Węgrów, bądź uciekinierów. Obliczano ich wówczas na około 3000 ludzi, przy czym zamieszkiwali po 50 w jednej zagrodzie[5].

W Świeszewie uznawanym za jedną z najbardziej atrakcyjnych miejscowości nie było problemów z zasiedlaniem. Wyjątkowo szybkie tempo osadnictwa na tym terenie doprowadziło do wyczerpania zasobów mieszkaniowych, tak, że już w 1946 r. zdecydowano o dokwaterowaniu przybywających osadników do mieszkań już zasiedlonych. Wieś malowniczo położona, Nie było tu „śladu” wojny[3]. W Świeszewie poległ ostatni żołnierz wyklęty Pomorza Zachodniego Józef Boś ps. "Lot", zastrzelony przez funkcjonariuszy WUBP w Szczecinie 11 września 1952 r.[6]

Oświata[edytuj | edytuj kod]

Szkoła, zorganizowana jesienią 1945 roku przez Mieczysława Tachera (uruchomiona jako druga na ziemi gryfickiej) w ciągu najbliższych lat „pękała w szwach”. Jednak w latach 50. typowa ucieczka młodzieży do miast doprowadziła do stopniowego wyludnienia i zestarzenia Świeszewa. W latach 1945 - 1964 - szkoła funkcjonowała jako siedmioklasowa, od 1964 do 1974 jako szkoła ośmioklasowa. Następnie, w latach 1974 do 1987 roku, szkoła funkcjonowała jako punkt filialny gryfickich szkół, z trzema oddziałami klasowymi. W roku 1987 zawieszono na rok działalność szkoły. Ponowne reaktywowanie szkoły nastąpiło w roku 1988. Ostatecznie szkołę zamknięto po reformie systemu oświaty w 1999 roku.

Szkoła w Świeszewie z lotu ptaka

Wieś położona wśród ciekawego, urozmaiconego krajobrazu moreny dennej „Wysoczyzny Świeszewskiej” otoczonej zalesionymi wzniesieniami należących do najwyższych w gminie Gryfice: Góra Bukowiec 76,4 (najwyższa w powiecie gryfickim), Piaskowa Góra 52,4, Góra Wyżynka 56,8 m n.p.m. oraz obniżeniami (dolinami) również zalesionych lub podmokłych łąk: Bagno Świeszewskie 22,3, Bagno Ościęcińskie 22,5, Jezioro Kołomąckie 21,2, Dolina Wołczanki 18,8 m n.p.m.[3]

Zabytek[edytuj | edytuj kod]

Znajduje się tu kościół parafialny pw. Matki Boskiej Częstochowskiej, ryglowy, zbudowany w 1696 r. Przebudowany w 1842 r. Kościół przeszedł w ostatnich latach renowację, została odnowiona drewniana wieża, dwuczłonowa, dolna część ryglowa, szerokości nawy, górna drewniana o pochyłych ścianach podtrzymująca hełm wiciowy, w której znajdują się dwa dzwony. Jeden z nich pochodzi z 1937 r. drugi zaś z XVII w. Została odnowiona również główna część kościoła, prezbiterium oraz barokowy ołtarz. Wewnątrz znajdują się również renesansowe ołtarze boczne, romańska chrzcielnica i ambona z XVII w[7]. Wkład w remont kościoła miała Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej. Remont nawy głównej w 2004 roku zrealizowano przy pomocy finansowej Ministerstwa Kultury.

Samorząd[edytuj | edytuj kod]

Gmina Gryfice utworzyła jednostkę pomocniczą – "Sołectwo Świeszewo", które obejmuje jedynie wieś Świeszewo. Organem uchwałodawczym sołectwa jest zebranie wiejskie, na którym mieszkańcy wybierają sołtysa. Działalność sołtysa wspomaga jest rada sołecka, która liczy od 3 do 7 osób – w zależności jak ustali wyborcze zebranie wiejskie[8].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 14 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 138087
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1288 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. a b c d Plan Odnowy Miejscowości Świeszewo na Lata 2010-2018
  4. Mapa Lubinusa, archeo.edu.pl [dostęp 2017-11-28].
  5. Mieczysław Tacher, Kronika Szkoły w Świeszewie, 1945
  6. https://zolnierzeniezlomni.com.pl/niezlomni/bos-jozef
  7. Piotr Skurzyński "Pomorze" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2007 s. 64 ISBN 978-83-7495-133-3
  8. Uchwała Nr XXIX/288/2005 Rady Miejskiej w Gryficach z dnia 30 sierpnia 2005 r. ws. statutów sołectw gminy Gryfice (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2005 r. Nr 79, poz. 1666)