Żelazowa Wola

{{{nazwa}}}

{{{rodzaj miejscowości}}}
{{{opis zdjęcia}}}
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	sochaczewski
Gmina	Sochaczew
Sołectwo	{{{sołectwo}}}
Liczba ludności	{{{liczba ludności}}}
Strefa numeracyjna	{{{strefa numeracyjna}}}
Kod pocztowy	{{{kod pocztowy}}}
Tablice rejestracyjne	{{{tablice rejestracyjne}}}
SIMC	0738668
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark}

{{Polska miejscowość infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | alt zdjęcia = | miejscowość podstawowa = | commons = | rodzaj miejscowości = | kod pocztowy = | sołectwo = | opis zdjęcia = | współrzędne = | liczba ludności = | strefa numeracyjna = | nazwa = | tablice rejestracyjne = Nieznane pola: "populacja", "sekundN", "tablica_rej", "powiatshort", "sołtys", "galeria_commons", "Wieś", "nr_kier", "sekundE", "miejska", "herb_wsi", "stopniN", "gęstość", "dopełniacz_wsi", "stopniE", "minutE", "mapa_wsi", "minutN", "gminashort", "powierzchnia", "flaga_wsi", "rodzaj_gminy" oraz "kod_poczt".

Żelazowa Wola – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sochaczewskim, w gminie Sochaczew, nad rzeką Utratą, znana jako miejsce urodzenia Fryderyka Chopina. W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie skierniewickim.

We wsi znajduje się muzeum Dom Urodzenia Fryderyka Chopina (Oddział Muzeum Fryderyka Chopina zarządzanego przez Narodowy Instytut Fryderyka Chopina w Warszawie). Dworek otacza park urządzony w latach 1932-1939 według projektu Franciszka Krzywdy Polkowskiego. W pobliżu znajduje się pomnik kompozytora wykonany przez Józefa Gosławskiego. 1,5 km od Żelazowej Woli znajduje się zabytkowy, wciąż czynny młyn w Chodakowie należący do rodziny Repszów.

Żelazowa Wola jest również miejscem urodzenia Henryka Szerynga, wybitnego skrzypka który się tutaj urodził w 1918 a zmarł w Kassel w 1988.

Historia miejscowości

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1579 roku z akt grodzkich, gdzie jako właścicieli Żelazowej Woli wymieniono Mikołaja i Piotra Żelazo. Pod koniec XVIII wieku właścicielami byli Łuszczewscy a potem Paproccy. Od tych ostatnich w 1802 roku wieś zakupiła rodzina hrabiów Skarbków (Kacper i Ludwika) i zamieszkała w dworze z dwiema oficynami (budynek w kształcie podkowy; obecny 'dworek' to wschodnia oficyna). Guwernerem ich dzieci był Mikołaj Chopin.

1 marca (lub 22 lutego) 1810 urodził się Fryderyk jako drugie dziecko Chopinów. Rodzina Chopinów mieszkała w oficynie dworu do 1 października 1810 kiedy to przeniosła się na stałe do Warszawy. W 1812 dwór Skarbków spłonął, z czego ocalały dwie oficyny. W 1818 roku Ludwika Skarbek odsprzedała Żelazową Wolę synowi Fryderykowi zachowując prawo do korzystania z dworu i oficyny do swej śmierci. W 1825 roku odkupił dwór od brata Fryderyka najmłodszy syn Michał Skarbek i mieszkał tam do końca życia. Korzystał z w oficyn gdyż dwór po spaleniu nie nadawał się do zamieszkania. Coraz większe kłopoty finansowe przyczyniły się do samobójstwa Michała Skarbka. W roku 1834 powiesił się we dworze na postronku z końskiego włosia.

W 1834 roku Skarbkowie odsprzedali Żelazową Wolę Szubertom, a ci Peszlom. Kolejnym właścicielem w latach 1859-1879 był Adam Towiański. Od 1879 dwór pozostawał w rękach Aleksandra Pawłowskiego, który w miejscu urodzenia Chopina urządził magazyn gospodarczy. W 1894 roku z inicjatywy rosyjskiego kompozytora Milija Bałakiriewa odsłonięto w parku Pomnik Fryderyka Chopina według projektu Bronisława Żochowskiego, medalion projektu Jana Wojdygi. Podczas I wojny światowej spłonęła prawa oficyna dworu. W 1928 roku Warszawskie Towarzystwo Przyjaciół Domu Chopina i Komitet Chopinowski z Sochaczewa kupiły oficynę i 3 ha ziemi wokół budynku za 40000 zł od Rocha Szymaniaka, który był właścicielem terenu od 1918 roku. Podczas II wojny światowej stacjonowali w dworku żołnierze niemieccy, pod koniec wojny znajdował się tam szpital.

Linki zewnętrzne

• Muzeum Fryderyka Chopina - Narodowy Instytut Fryderyka Chopina

• Żelazowa Wola, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 805 .
• http://sochaczewianin.pl - Sochaczewa, Żelazowa Wola i Okolice