(12999) Toruń

(12999) Toruń

Pomnik planetoidy w Toruniu
Odkrywca	Edward Bowell
Data odkrycia	30 sierpnia 1981
Numer kolejny	12999
Oznaczenie tymczasowe	1981 QJ2
Charakterystyka orbity (J2000)
Przynależność obiektu	Pas główny
Półoś wielka	2,2735 au
Mimośród	0,1882
Peryhelium	1,8455 au
Aphelium	2,7014 au
Okres obiegu wokół Słońca	3 lata 156 dni 8 godzin
Inklinacja	5,77°
Charakterystyka fizyczna
Średnica	3,523 ± 0,136 km
Okres obrotu	ok. 3,552 h
Albedo	0,392 ± 0,028
Jasność absolutna	ok. 13,8m

(12999) Toruń – planetoida z pasa głównego asteroid.

Odkrycie i nazwa

Planetoida ta została odkryta 30 sierpnia 1981 roku w Lowell Observatory (Anderson Mesa Station) przez Edwarda Bowella. Przed nadaniem nazwy planetoida nosiła oznaczenie (12999) 1981 QJ₂.

Sugerując się pomysłem prof. Tadeusza Michałowskiego, astronoma specjalizującego się w badaniu fizycznej natury planetoid na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, odkrywca planetoidy zaproponował Komisji Nazewnictwa Międzynarodowej Unii Astronomicznej nadanie jej nazwy (12999) Toruń. Proponując nadanie tej właśnie nazwy Edward Bowell, wskazał Toruń jako miejsce narodzin Mikołaja Kopernika, gotyckie Stare Miasto wpisane w 1997 roku na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO oraz Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu zawiadujący największym w Polsce obserwatorium astronomicznym.

19 lutego 2009 w ramach polskiej inauguracji Międzynarodowego Roku Astronomii na skwerze w pobliżu skrzyżowania al. Jana Pawła II i ul. Wały gen. Sikorskiego w Toruniu odsłonięto pomnik planetoidy. Autorem pomnika jest Paulina Kaczor-Paczkowska.

Orbita

Orbita (12999) Toruń nachylona jest do płaszczyzny ekliptyki pod kątem 5,77°. Na jeden obieg wokół Słońca ciało to potrzebuje 3 lata i 156 dni, krążąc w średniej odległości 2,27 au od Słońca. Mimośród jej orbity wynosi w przybliżeniu 0,19.

Właściwości fizyczne

(12999) Toruń ma średnicę około 3,5 km. Jej albedo jest dość duże i wynosi ok. 0,4. Jej jasność absolutna to około 13,8^m. Obraca się wokół własnej osi w czasie nieco dłuższym niż 3,5 godziny.

Zobacz też

• lista planetoid 12001–13000
• lista ponumerowanych planetoid

Bibliografia

• (12999) Toruń w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.)
• (12999) Toruń w bazie Minor Planet Center (ang.)
• Antoni Ziółkiewicz: Toruńskie pomniki. Pomniki, tablice, kamienie. Toruń: Wydawnictwo Urbański, 2009. ISBN 978-83-88219-32-0.

Linki zewnętrzne

• Propozycja nadania nazwy
• Narodziny planetoidy Toruń – Urania FM #1, youtube.com
• Diagram orbity (12999) Toruń w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.)