53°43′N 91°25′E/53,716667 91,416667Abakan (miasto)
| |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Republika | |||||
| Burmistrz |
Aleksiej Lemin[1] | ||||
| Powierzchnia |
112,38 km² | ||||
| Wysokość |
245 m n.p.m. | ||||
| Populacja (2021) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Nr kierunkowy |
+7 (39022) | ||||
| Kod pocztowy |
655000–655965 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
19 | ||||
Położenie na mapie Chakasji  | |||||
Położenie na mapie Rosji  | |||||
| 53°43′N 91°25′E/53,716667 91,416667
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Portal  Rosja
| |||||
.png)
.png)
Abakan[3] (ros. Aбaкaн) – miasto w Federacji Rosyjskiej; stolica Chakasji; leży u ujścia rzeki Abakan do Jeniseju.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miasto powstało w 1929 r., w związku z rozwojem dotychczasowej osady Ust'-Abakansk, spowodowanym uruchomieniem linii kolejowej. Wchłonęło powstały w 1675 r. Ostróg Abakański. Przed 1991 r. Abakan stanowił stolicę Chakaskiego Obwodu Autonomicznego.
W 1960 otwarto Południowosyberyjską Magistralę Kolejową, która biegła z Abakan do Nowokuźniecka, a następnie do Barnauł, Akmolińska i Magnitogorska[4].
Obecnie miasto jest ośrodkiem eksploatacji węgla kamiennego i rud żelaza; przemysł maszynowy (fabryka wagonów i kontenerów, huta aluminium), budowlany, drzewny, spożywczy, obuwniczy. Zabytkowa XVIII-wieczna zabudowa śródmiejska.
Demografia[edytuj | edytuj kod]
| 1939[5] | 1959[6] | 1970[7] | 1979[8] | 1989[9] | 2000[10] | 2005[11] | 2020[12] | 2021[2] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 36 652 |  56 416 |
90 136 |
128 311 |
154 092 |
169 200 |
 164 700 |
186 797 |
187 239
|
Transport[edytuj | edytuj kod]
W mieście funkcjonuje system trolejbusowy.
Abakan posiada międzynarodowy port lotniczy o znaczeniu federalnym[13].
Nauka i oświata[edytuj | edytuj kod]
Chakaski Uniwersytet Państwowy i szereg szkół półwyższych.
Pałac w Abakanie[edytuj | edytuj kod]
Podczas budowy szosy w pobliżu miasta w roku 1940[14] zostały znalezione fragmenty glinianych dachówek. Podjęte prace archeologiczne doprowadziły do odnalezienia pozostałości pałacu w stylu starochińskim o wymiarach 45 na 35 metrów. W środkowej części znajdowała się kwadratowa komnata, natomiast wzdłuż ścian północnej i południowej rozmieszczonych było po 6 komnat w amfiladzie. Dodatkowo w podłodze odkryto kanały o ściankach wyłożonych kamiennymi płytkami służące do rozprowadzania gorącego powietrza z pieca umieszczonego w południowo-zachodniej komnacie.
Wojsko[edytuj | edytuj kod]
Miasto Abakan położone jest kilkaset kilometrów od granicy z północno-zachodnią częścią ChRL. Biorąc pod uwagę dynamiczny rozwój tego państwa oraz posiadanie broni masowego rażenia i środki jej przenoszenia konieczna jest właściwa ochrona i obrona południowych granic Syberii. Abakan nie jest już wprawdzie osadą posterunkową, jak to było 2-3 wieki temu, niemniej nadal posiada znaczenie jako miejsce stacjonowania służb pogranicznych.
- 5 Samodzielna Brygada Kolejowa, Jednostka Wojskowa nr 01662;
- Jednostka Wojskowa nr 31965[15].
- 514 Pułk Rakietowy, Jednostka Wojskowa nr 10804[16]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Избранный глава Абакана вступил в должность [dostęp 2021-04-14].
- ↑ a b Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2021 года, rosstat.gov.ru [dostęp 2021-12-12] [zarchiwizowane z adresu 2021-05-02] (ros.).
- ↑ Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych Poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju: URZĘDOWY WYKAZ POLSKICH NAZW GEOGRAFICZNYCH ŚWIATA. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2013. ISBN 978-83-254-1988-2.
- ↑ KURPISZ, Britannica - edycja polska, t.1, 1997.
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1939 года. Численность городского населения СССР по городским поселениям и внутригородским районам, demoscope.ru [dostęp 2021-12-12] (ros.).
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1959 года. Численность городского населения РСФСР, её территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу, demoscope.ru [dostęp 2021-12-12] (ros.).
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1970 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу., demoscope.ru [dostęp 2021-12-12] (ros.).
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1979 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу., demoscope.ru [dostęp 2021-12-12] (ros.).
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1989 года. Численность городского населения, demoscope.ru [dostęp 2021-12-12] (ros.).
- ↑ Российский статистический ежегодник. 2000 год, istmat.info [dostęp 2021-12-12] [zarchiwizowane z adresu 2016-06-13] (ros.).
- ↑ Российский статистический ежегодник, 2005 год, gks.ru [dostęp 2021-12-12] (ros.).
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года [dostęp 2021-03-29].
- ↑ Аэропорты федерального значения Российской Федерации.
- ↑ Praca zbiorowa: Oxford – Wielka Historia Świata. Cywilizacje Europy. Indoeuropejczycy – Celtowie. T. 12. Poznań: Polskie Media Amer.Com, 2006, s. 92. ISBN 83-7425-367-3.
- ↑ Войсковые Части России.
- ↑ Список воинских частей Абакана и республики Хакасия, действующие и расформированные