Przejdź do zawartości

Adolphe Quételet

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Portret Queteleta autorstwa Josepha Arnolda Demanneza

Lambert Adolphe Jacques Quételet (ur. 22 lutego 1796 w Gandawie, zm. 17 lutego 1874 w Brukseli[1]) – belgijski astronom, matematyk, statystyk, meteorolog[2], socjolog, kryminolog, twórca „pytania queteletowskiego” (Dlaczego nasilenie przestępczości jest różne w ramach różnych grup społecznych?)[3].

W 1819 obronił pracę doktorską z matematyki na Uniwersytecie Gandawskim. W 1828 roku został pierwszym dyrektorem Observatoire Royal de Belgique, które powstało z jego inicjatywy[2]. Opracował też wskaźnik masy ciała, zwany wskaźnikiem Queteleta lub BMI (ang. Body Mass Index)[1].

Wyróżnienia i upamiętnienie

[edytuj | edytuj kod]

W 1835 roku został członkiem Royal Society of Edinburgh, w 1839 członkiem Royal Society[1], a w 1851 członkiem zagranicznym Królewskiej Holenderskiej Akademii Sztuk i Nauk[4].

Na jego cześć nazwano krater Quetelet[5] na Księżycu oraz planetoidę (1239) Queteleta[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać John J. O’Connor; Edmund F. Robertson: Adolphe Quételet w MacTutor History of Mathematics archive (ang.)
  2. a b c Lutz D. Schmadel: Dictionary of Minor Planet Names. Springer, 2007, s. 103. ISBN 978-3-540-29925-7.
  3. Janina Błachut, Andrzej Gaberle, Krzysztof Krajewski: Kryminologia. Gdańsk: Arche s.c., 2007, s. 20. ISBN 83-87570-06-0.
  4. Lambert Adolphe Jacques Quetelet (1796 - 1874). knaw.nl. [dostęp 2025-02-11]. (ang.).
  5. Quetelet on Moon. [w:] Gazetteer of Planetary Nomenclature [on-line]. IAU, USGS Astrogeology Science Center, NASA. [dostęp 2016-11-04]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
  • Garabed Eknoyan. Adolphe Quetelet (1796–1874)—the average man and indices of obesity. „Nephrology Dialysis Transplantation”. 23 (1), s. 47-51, 2008-01-01. DOI: 10.1093/ndt/gfm517. (ang.). 
  • publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Quetelet, Adolphe (ang.), Encyclopedia of Mathematics, encyclopediaofmath.org [dostęp 2025-04-23].