Alvis (motoryzacja)

Alvis Ltd.

The Alvis Car Company Ltd.

Państwo	Wielka Brytania
Kraj	Anglia
Siedziba	Kenilworth
Data założenia	1919
brak współrzędnych
Strona internetowa

Alvis Ltd. – dawne brytyjskie przedsiębiorstwo produkujące w latach 1920–1967 samochody osobowe marki Alvis, a także pojazdy wojskowe i silniki, z siedzibą w Coventry, a następnie w Kenilworth. W 2011 roku marka została reaktywowana przez spółkę The Alvis Car Company Ltd.

Historia

Przedsiębiorstwo zostało założone w 1919 roku w Coventry pod nazwą T.G. John and Company Ltd. i początkowo produkowało silniki stacjonarne oraz skutery. W 1920 roku rozpoczęła się produkcja pierwszego samochodu – Alvis 10/30. W 1922 roku weszły do produkcji modele 11/40 oraz 12/40 HP. Zmieniono wówczas nazwę spółki na Alvis Car and Engineering Company Ltd. Rok później model 12/50 z sukcesem wziął udział w wyścigu Brooklands, rozpoczynając karierę sportowych modeli marki Alvis. W drugiej połowie lat 20. zaczęto prowadzić próby z napędem na koła przednie. Przełom lat dwudziestych i trzydziestych obfitował w sportowe sukcesy tej marki. W 1932 roku wprowadzono model Firefly, a dwa lata później kolejny – Firebird. Karosowane były między innymi w warsztatach firmy Vanden Plas. W drugiej połowie lat 30. skoncentrowano się na pojazdach wyższej klasy średniej o sportowym zacięciu. W 1936 roku rozpoczęto produkcję silników lotniczych i samochodów pancernych, jednocześnie ze skróceniem nazwy do Alvis Ltd.

W okresie II wojny światowej przestawiono się w znacznej mierze na produkcję silników lotniczych dla RAF. Produkcja samochodów została wstrzymana w listopadzie 1940 roku w następstwie niemieckiego nalotu na Coventry, który poważnie uszkodził fabrykę. Kontynuowana była produkcja sprzętu wojskowego i silników lotniczych, których fabryki uniknęły większych zniszczeń. Wznowienie produkcji samochodów nastąpiło w 1946 roku, jednak głównym obszarem działalności przedsiębiorstwa w okresie powojennym stała się produkcja pojazdów wojskowych.

Pierwszym powojennym modelem osobowym był TA14. W 1951 roku zadebiutował model TA21, a dwa lata później TC21. Fabryka chwaliła się mocnymi silnikami oraz wysokimi osiągami swoich pojazdów. Lata 50. przyniosły oryginalne sportowe modele, o opływowej sylwetce, z charakterystyczną osłoną chłodnicy karosowane przez szwajcarską firmę Graber.

W 1965 roku spółka została wykupiona przez Rovera, który wkrótce stał się częścią British Leyland. W 1966 roku wyszedł z taśmy ostatni model firmy Alvis TF21 series IV. Rok później zakłady przy Holyhead Road w Coventry zostały zamknięte i zakończono produkcję samochodów pod marką Alvis.

Rover-Alvis P6-BS

W 1967 pojawił się prototyp sportowego coupé pod nazwą Rover-Alvis P6-BS. Zastanawiano się też nad produkcją Lagondy Rapide pod marką Alvis, ale projekt zarzucono.

Magazyny zostały przeniesione do Kenilworth, gdzie przez lata prowadzono sprzedaż części, naprawiano zabytkowe pojazdy tej marki. W latach 90. zaczęto oferować kolekcjonerom pełną renowację wszystkich modeli Alvis, łącznie z wyprodukowanymi w latach 20. Od 2006 roku rozpoczęto prace nad stworzeniem repliki przedwojennego modelu 4.3 Litre z 1936 roku. W 2011 roku nowy model Alvis 4.3 Litre Continuation Series został zaprezentowany na Goodwood Festival of Speed. Miał być oferowany głównie na rynek arabski, rosyjski i chiński.

Przekształcenia własnościowe

Początkowo zakład funkcjonował pod nazwą T.G. John and Company Ltd. założony przez Thomasa Georga Johna. W grudniu 1921 roku pod kierownictwem Geoffreya de Frevile zmieniono nazwę na Alvis Car and Engineering Company Ltd. Do firmy dołączyli George Thomas Smith-Clarke oraz William M. Dunn, którzy prowadzili firmę do lat 50., nadając modelom Alvis sportowy styl. W 1936 roku skrócono nazwę przedsiębiorstwa do Alvis Ltd. Po przejęciu przez Rovera marka Alvis znikła z rynku pojazdów osobowych, natomiast sama spółka nie została zlikwidowana. Weszła w skład koncernu British Leyland. Koncentrowała się na produkcji pojazdów wojskowych oraz użytkowych (np. pożarniczych). W 1981 roku została przejęta przez United Scientific Holdings plc, który w 1992 roku zmienił nazwę na Alvis plc. W 2002 roku, po nabyciu oddziału Vickers Defence Systems od koncernu Rolls-Royce, nazwę spółki zmieniono na Alvis Vickers plc. W 2004 roku przedsiębiorstwo zostało przejęte przez BAE Systems, a nazwa Alvis zniknęła z rynku zbrojeniowego. Inwestorzy ze spółki Red Triangle, chcący reaktywować montaż aut osobowych porozumieli się z BAE Systems, co do możliwości używania marki Alvis na oznaczenie wytwarzanej przez siebie repliki. Powołano wówczas spółkę The Alvis Car Company Ltd.

Modele samochodów

Lata 1920–1940

Model	Lata produkcji	Silnik (cylindry, rozrząd)	Pojemność	Osiągi	Zdjęcie
10/30	1920–1923	4 / sv	1460 cm³	30 KM (22 kW)
11/40	1921–1922	4 / sv	1598 cm³	30 KM (22 kW)
12/40	1922–1924	4 / sv	1598 cm³	30 KM (22 kW)
12/50 (SA, SB, SC, TE, TF, SD, TG, TH, TJ)	1923–1932	4 / ohv	1496 cm³ / 1598 cm³ / 1645 cm³	50 KM (37 kW)
12/80	1926
14/75 (SA, TA, TB)	1927–1929	6 / ohv	1870 cm³
FWD (FA, FB, FD, FE, FWD 12/75, FWD 8/15)	1928 - 1931	4 / ohc	1482 cm³ / 1491 cm³ (8/15)	50-75 KM (37-55 kW) / 125 KM (92 kW)
Silver Eagle (SA, SD, SE, SF, SG, TA, TB, TC)	1929–1937	6 / ohv	2148 cm³ / 1991 cm³ (SD)	72 KM (53 kW)
12/60 (TK, TL)	1931–1932	4 / ohv	1645 cm³	52 KM (38 kW)
Speed 20 SA	1932–1933	6 / ohv	2511 cm³	87 KM (64 kW)
Firefly	1932–1934	4 / ohv	1496 cm³	50 KM (37 kW)
Speed 20 SB	1933–1935	6 / ohv	2511 cm³	87 KM (64 kW)
Crested Eagle (TA, TB, TC, TD, TE, TF, TG, TJ, TK)	1933–1940	6 / ohv	2511–2762 cm³ / 2148 cm³ (TE) / 2762 cm³ (TJ, TK) / 3571 cm³ (TA, TB)	77 KM (56,6 kW) / 106 KM (78 kW)
Silver Eagle SF	1934–1935	6 / ohv	2148 cm³
4.3 Litre	1934–1935	6 / ohv	4387 cm³	137 KM (101 kW)
Firebird	1934–1936	4 / ohv	1842 cm³	55 KM (40 kW)
Speed 20 SC	1935	6 / ohv	2762 cm³	87 KM (64 kW)
Silver Eagle SG	1935–1936	6 / ohv	2362 cm³	66 KM (48,5 kW)
Speed 20 SD	1935–1936	6 / ohv	2762 cm³	87 KM (64 kW)
3 1/2 Litre SA	1935–1936	6 / ohv	3571 cm³	102 KM (75 kW)
Speed 25 SB	1936–1938	6 / ohv	3571 cm³	106 KM (78 kW)
Silver Crest (TF, TH)	1936–1940	6 / ohv	2362 cm³ (TF) / 2762 cm³ (TH)	68 KM (50 kW) / 95 KM (70 kW)
12/70	1937–1940	4 / ohv	1842 cm³	62,5 KM (46 kW)
Speed 25 SC	1938–1940	6 / ohv	3571 cm³	106 KM (78 kW)

Lata 1945–1967

Model	Lata produkcji	Silnik (cylindry, rozrząd)	Pojemność	Osiągi	Zdjęcie
TA 14	1945–1950	4 / ohv	1892 cm³	65 KM (48 kW)
TB 14	1948–1951	4 / ohv	1892 cm³	68 KM (50 kW)
TA 21	1950–1953	6 / ohv	2993 cm³	83-93 KM (61-67,6 kW)
TB 21	1950–1953	6 / ohv	2993 cm³	95 KM (70 kW)
TC 21/100	1953–1956	6 / ohv	2993 cm³	100 KM (74 kW)
TC 108G	1955–1958	6 / ohv	2993 cm³	104 KM (76,5 kW)
TD 21	1958–1963	6 / ohv	2993 cm³	115 KM (84,5 kW)
TE 21	1963–1965	6 / ohv	2993 cm³	130 KM (95,5 kW)
TF 21	1965–1966	6 / ohv	2993 cm³	150 KM (110 kW)

Produkcja wojskowa

Od lat 30. do lat 60. zakład zajmował się wytwarzaniem silników lotniczych na licencji francuskiej firmy Gnome-Rhône. Sztandarowym wyrobem był silnik gwiazdowy Alvis Leonides, używany m.in. w samolotach Percival Provost oraz śmigłowcach Bristol Sycamore i Westland Dragonfly. W drugiej połowie lat 30. zaczęto także montować opancerzone pojazdy wojskowe. W okresie powojennym produkowano m.in. samochody pancerne Saladin, transportery opancerzone Saracen, samochody ciężarowe Stalwart a także serię pojazdów wojskowych CVR(T). Po przejęciu przez Rovera, a następnie British Leyland dawny dział zbrojeniowy Alvis został w 1981 roku odsprzedany United Scientific Holdings i funkcjonował do 2004 roku, gdy został przejęty przez BAE Systems, najpierw pod nazwą Alvis plc (do 2000 roku) a następnie Alvis Vickers plc.

• 
  Alvis FV601 Saladin
• 
  Alvis FV603 Saracen
• 
  Alvis Stalwart
• 
  Alvis Salamander

Bibliografia

• The Alvis Company. Alvis Owner Club. [dostęp 2012-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-06-28)]. (ang.).
• The Company. Alvis Car Company. [dostęp 2012-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-01)]. (ang.).