Ami (lud)
| |
| Populacja |
160 tys. |
|---|---|
| Miejsce zamieszkania | |
| Język | |
| Religia | |
| Grupa | |
Ami (chiń. 阿美族; pinyin Āměi zú; nazwa własna: Amis „Północni” lub Pangcah „Ludzie”[1]) – rdzenna grupa etniczna zamieszkująca Tajwan, zaliczana do Aborygenów tajwańskich. Ami posługują się własnym językiem amis, należącym do grupy tajwańskiej języków austronezyjskich. W 2004 roku ich liczebność wynosiła około 160 tysięcy[1], co stanowiło ponad ⅓ ogólnej populacji tajwańskich Aborygenów. Ami dzielą się na pięć głównych grup terytorialnych. Tradycyjna religia Ami oparta była na animizmie i kulcie przodków; po chińskim podboju Tajwanu upowszechnił się wśród nich buddyzm, a w późniejszym okresie znaczna część przyjęła chrześcijaństwo.
Ojczystą ziemią Ami są nizinne wybrzeża wschodniej części Tajwanu (region między Hualian i Taidong). W przeszłości żyli w dużych osadach, liczących od tysiąca do dwóch tysięcy mieszkańców. Społeczeństwo Ami było matrylinearne, a własność dziedziczyła najstarsza córka[2]. Głową klanu był matrylinearny wuj[3]. Prowadzili gospodarkę wypaleniskową, a podstawę ich rolnictwa stanowiło głównie proso, bataty i palma betelowa[2]. Dużą rolę w ich życiu miało także rybołówstwo. Mieszkali w chatach budowanych z bambusa, trzciny i drewna[3]. Wielkie znaczenie w kulturze Ami odgrywało obchodzone na przełomie lipca i sierpnia święto zbiorów Ilisin, wyznaczające początek nowego roku.
Pod względem genetycznym odróżniają się od pozostałych grup aborygeńskich Tajwanu, wykazując pewne pokrewieństwo z ludnością Nowej Gwinei i Aborygenami australijskimi. Dało do asumpt do teorii, iż przybyli na Tajwan w oddzielnej fali osadniczej.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Amis. Digital Museum of Taiwan Indigenous Peoples. [dostęp 2013-07-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-13)].
- ↑ a b Ami, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2013-07-05] (ang.).
- ↑ a b John F. Copper, The A to Z of Taiwan (Republic of China), Scarecrow Press, Lanham 2007, s. 60.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ami, [w:] Barbara A. West, Encyclopedia of the Peoples of Asia and Oceania, Nowy Jork: Facts on File, 2009, s. 42–44 (ang.).