Amphiprion
| Amphiprion[1] | |||
| Bloch & Schneider, 1801 | |||
 Przedstawiciel rodzaju – Amphiprion bicinctus | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Amphiprion | ||
| Synonimy | |||
| |||
Amphiprion – rodzaj małych, morskich ryb okoniokształtnych z rodziny garbikowatych (Pomacentridae). Często hodowane w akwariach morskich. Znane pod nazwą błazenki, ryby klowny, ryby ukwiałowe (mianem błazenki określane są również gatunki z rodzaju Premnas).
Zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Wody przybrzeżne, rafy koralowe mórz tropikalnych, Ocean Indyjski i Ocean Spokojny.
Cechy charakterystyczne
[edytuj | edytuj kod]- żyją w symbiozie z ukwiałami (symbioza fakultatywna)
- posiadają zdolność zmiany płci
- długość: od 3–30 cm
- rozmnażanie: jajorodne
Symbioza z ukwiałem
[edytuj | edytuj kod]W warunkach naturalnych błazenki żyją w symbiozie z niektórymi gatunkami ukwiałów, chroniąc się wśród ich macek. Macki te mają parzące właściwości. W zamian za ochronę, ryba broni ukwiał przed drapieżnikami, których pokarmem są właśnie te koralowce, a także zwabia inne ryby stanowiące pokarm ukwiałów. Błazenki usuwają nagromadzone resztki pokarmowe z całego ciała ukwiału. Do dziś do końca nie ma pewności, dlaczego błazenki nie reagują na parzące koralowce. Badania wykazały, że wydzielając specjalny śluz, ryby te nabywają odporność na parzydełka ukwiałów. Choroba lub poranienie ciała błazenka może wpłynąć na utratę śluzu, co finalnie często kończy się tym, że ukwiał, który do tej pory był schronieniem dla ryby, atakuje ją i zjada. W warunkach sztucznych tzn. akwariach błazenki często są trzymane bez ukwiała. Wówczas żyją bez schronienia albo w symbiozie z innymi koralowcami, np. Euphylią czy Sarcopythonem.
Ukwiały żyjące w symbiozie z przedstawicielami Amphiprion[2]
[edytuj | edytuj kod]- Cryptodendrum adhaesivum
- Entacmaea quadricolor
- Heteractis aurora
- Heteractis crispa
- Heteractis magnifica
- Heteractis malu
- Macrodactyla doreensis
- Stichodactyla gigantea
- Stichodactyla haddoni
- Stichodactyla mertensii
Zmienność płci
[edytuj | edytuj kod]Błazenki rodzą się jako obojnaki (hermafrodyty), tzn. posiadają równocześnie narządy płciowe męskie i żeńskie. W obrębie jednej kolonii zamieszkującej jeden ukwiał, największy, najbardziej dominujący osobnik zawsze staje się dojrzałą płciowo samicą, a drugi co do wielkości samcem. Pozostałe mniejsze i podporządkowane pozostają w postaci bezpłciowej. Jeśli z jakiegoś powodu samica zginie, dojrzały samiec zmienia płeć i staje się samicą, a następna co do wielkości ryba dojrzewa płciowo i staje się samcem[3].
Klasyfikacja
[edytuj | edytuj kod]Gatunki zaliczane do tego rodzaju[4]:
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Amphiprion, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Reefs of the Seychelles. Netherlands Indian Ocean Programme, Cruise Reports, vol. 2: 75-80.. Leiden: National Museum of Natural History, 1994.
- ↑ Coral, Charlotte, USA: CORAL, 2011, ISSN 1556-5769.
- ↑ Ron Fricke, William Neil Eschmeyer, Richard van der Laan (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer’s Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 7 sierpnia 2012 [dostęp 2012-08-26] (ang.).
- ↑ a b c d Ryby : encyklopedia zwierząt. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN : Dorota Szatańska, 2007. ISBN 978-83-01-15140-9.
- ↑ a b Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.
- ↑ a b Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.