Aneta Pawłowska

Aneta Joanna Pawłowska

Państwo działania	Polska
doktor habilitowany nauk humanistycznych
Specjalność: historia najnowsza, historia i kultura Afryki
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Doktorat	2000 Uniwersytet Łódzki
Habilitacja	2014 Uniwersytet Łódzki
Uczelnia	Uniwersytet Łódzki

Aneta Joanna Pawłowska – polska historyk sztuki, doktor habilitowany nauk humanistycznych o specjalności historia najnowsza, historia i kultura Afryki, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Łódzkiego.

Życiorys

Jest absolwentką Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego. Pracę magisterską Henryk Weyssenhoff (1859–1922) – próba monografii napisała pod kierunkiem prof. Tadeusza S. Jaroszewskiego.

Od 1999 roku jest zatrudniona na Uniwersytecie Łódzkim. Stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie historii uzyskała na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Łódzkiego w 2000 roku za pracę Monografia grupy warszawskich artystów Pro Arte (1922–1932), napisaną pod kierunkiem prof. Wandy Nowakowskiej. Rozprawę habilitacyjną Sztuka i kultura Afryki Południowej. W poszukiwaniu tożsamości artystycznej na tle przekształceń historycznych obroniła w 2014 roku. W 2016 roku otrzymała stanowisko profesora nadzwyczajnego Uniwersytetu Łódzkiego.

W Katedrze Historii Sztuki Uniwersytetu Łódzkiego wykłada przedmioty z zakresu historii malarstwa i rzeźby powszechnej oraz polskiej w XX wieku. Prowadzi również zajęcia dotyczące sztuki Subsaharyjskiej, muzealnictwa, seminaria i proseminaria. W ramach programu Erasmus przedstawiła cykle wykładów:

• European Visual Arts in the late 19th and early 20th centuries (University of Eastern Finland, 2015).
• Contemporary Art in South Africa. The Past and Present in Gender Art of South Africa (University of West Bohemia, 2015).
• Introduction to Africa and the Study of African Art and Aesthetics (University of West Bohemia, 2016).
• Sources and Historical Inspirations in Modern Art (Universidade de Santiago de Compostela, 2016).

Zainteresowania naukowe koncentruje wokół historii sztuki polskiej XIX i XX wieku, sztuki i kultury Afryki Subsaharyjskiej. W latach 2001–2004 przebywała w Johannesburgu (RPA). Prowadzi badania dotyczące audiodeskrypcji dzieł sztuki, czyli tworzenia opisów obiektów artystycznych dostosowanych do potrzeb i możliwości percepcyjnych osób niewidomych.

Nagrody

• Nagroda Rektora UŁ Zespołowa I stopnia za publikację European Culture: Unity in Diversity, Cambridge Scholars, Newcastle 2011 (2012).
• Nagroda Rektora UŁ II stopnia za publikację Sztuka i kultura Afryki Południowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2013 (2014).
• Odznaka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2015).
• Nagroda Rektora UŁ Zespołowa I stopnia za publikację Audiodeskrypcja dzieł sztuki – metody, problemy, przykłady, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2016 (2017).
• Nagroda naukowa LUMEN 2017 (Leaders in University Management) w kategorii Specjalnej dla kierowanego przez Anetę Pawłowską projektu Usłyszeć obraz. Audiodeskrypcja dzieł sztuki w łódzkich muzeach jako czynnik kreujący i kształtujący relacje pomiędzy działalnością naukową i dydaktyczną Uniwersytetu Łódzkiego a interesariuszami zewnętrznymi (instytucjami kultury, organizacjami pozarządowymi, społecznością lokalną, przedstawicielami biznesu).

Pełnione funkcje

• Członek Polskiego Towarzystwa Afrykanistycznego (od 2005).
• Członek Założyciel – pełnomocnik ds. badań nad sztuką Afryki oraz innych pozaeuropejskich kręgów kulturowych Polskiego Stowarzyszenia Sztuki Orientu w Warszawie (od 2006).
• Członek Zarządu – pełnomocnik ds. badań nad sztuką Afryki w Polskim Instytucie Studiów nad Sztuką Świata (od 2011).
• Rzeczoznawca Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w zakresie malarstwa polskiego i powszechnego XIX-XXI wieku ze szczególnym uwzględnieniem sztuki afrykańskiej (od 2015).
• Ekspert Komisji Europejskiej (od 2016).
• Członek sieci naukowej COST (od 2016).
• Członek Łódzkiego Towarzystwa Naukowego (od 2016).
• Prodziekan ds. Studiów Niestacjonarnych, Podyplomowych i Współpracy z Zagranicą Wydziału Filozoficzno-Historycznego Uniwersytetu Łódzkiego (od 2016).
• Członek Polskiej Rady Wydawniczej Interdyscyplinarnej Serii „Krótkie Wprowadzenie”, pisanej piórem ekspertów skupionych wokół Uniwersytetu Oksfordzkiego.
• Członek kolegium redakcyjnego półrocznika Katedry Historii Sztuki UŁ „TECHNE. Seria nowa”.

Zorganizowane konferencje

• Międzynarodowa konferencja naukowa AFRICAN TRADITION – AFRICAN MODERNITY (19-20.11.2015).
• Konferencja naukowa NIEPEŁNOSPRAWNI I SZTUKA (26-27.10.2017).

Wybrane publikacje

Międzynarodowa konferencja naukowa AFRICAN TRADITION – AFRICAN MODERNITY (Łódź, 19-20.11.2015, organizator: Aneta Pawłowska)

Monografie

• Henryk Weyssenhoff (1859–1922) – zapomniany bard Białorusi, Wydawnictwo DIG, Warszawa 2006.
• Pro Arte. Monografia grupy warszawskich artystów 1922–1932, Wydawnictwo Neriton Warszawa 2006.
• Sztuka i kultura Afryki Południowej. W poszukiwaniu tożsamości artystycznej na tle przekształceń historycznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2013.
• Japonizm w sztuce modernizmu. Obrazy przepływającego świata, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2016 (A. Pawłowska, J. Niewiarowska-Kulesza).
• Audiodeskrypcja dzieł sztuki – metody, problemy, przykłady, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2016 (A. Pawłowska, J. Sowińska-Heim).
• Studia o sztuce polskiej XIX I XX wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2017.

Redakcja monografii

• Acta Artis. Studia ofiarowane Profesor Wandzie Nowakowskiej, red. E. Jedlińska, A. Pawłowska, K. Stefański, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2016.
• Sztuka Afryki. Afrykańska tradycja – afrykańska nowoczesność, red. A. Pawłowska, J. Sowińska-Heim, Łódź 2016.
• Afryka i (post)kolonializm, red. A. Pawłowska, J. Sowińska-Heim, Łódź 2016.

Artykuły

• Grupa Pro Arte – prezentacja wstępna, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 2002, nr 74, s. 131–145.
• The Roots of Black Post-Apartheid Art in South Africa, „Art Inquiry” 2004, s. 81–104.
• O potrzebie tworzenia kolekcji sztuki afrykańskiej, w: Muzeum sztuki. Od Luwru do Bilbao, Katowice: Wydawnictwo Muzeum Śląskiego 2006, s. 272–281.
• The Past and Present in Gender Art of South Africa, “Africana Bulletin” 2006, nr 54, s. 147–168.
• The Female Art of South Africa and the Second Wave of Neo-Feminism, „Art Inquiry” 2006, s. 55–82.
• Inspiracje kulturą Afryki w malarstwie europejskim pierwszej połowy XX wieku, „Afryka” nr 25, Warszawa 2007, s. 71–90.
• Aesthetics and Art in Africa: Conceptual Clarification, Confusion or Colonization?, „Art Inquiry”, vol. IX, Łódź 2007, s. 271–291.
• Przemiany w tradycyjnej estetyce afrykańskiej i jej relacje z kulturą europejską, [w:] Wizje i Re-wizje. Wielka Księga Estetyki w Polsce, red. K. Wilkoszewska, Kraków 2007, s. 181–192.
• Zjawisko akulturacji na przykładzie ze sztuki południa Afryki, [w:] Afryka na progu XXI wieku. Kultura i społeczeństwo, red. J. Pawlik, M. Szupejko, Warszawa 2009, s. 165–178.
• Polska rzeźba pomnikowa po II wojnie światowej, jako wyraz mecenatu państwa, [w:] Sztuka w kręgu władzy. Ogólnopolska Sesja Naukowa Stowarzyszenia Historyków Sztuki, 13–15 listopada 2008, Toruń, red. E. Pilecka, K. Kluczwajd, Warszawa 2009, s. 351–366.
• The Influence of the Existence of Slavery On the Depiction of the Black Man in Fine Arts, [w:] Rhythms and Steps of Africa, red. W. Mond-Kozłowska, Kraków 2011, s. 254–263.
• European Art: The Definition of Art, w: European culture in diversity, red. K. Kujawińska-Courtney, M. Łukowska, E. Williams, Newcastle 2011, s. 107–124.
• Południowa Afryka królestwo złota i diamentów i jego ikonografia, [w:] Stare i nowe” mocarstwa w Afryce stygmaty kulturowe, religijne, polityczne, ekonomiczne i społeczne, red. A. Żukowski, Forum Politologiczne, t. 13, Olsztyn 2012, s. 575–596.
• „Why do we need art history?” In the 21st century – in the context of the 20th century history of the discipline, [w:] Creativity and Innovation in Business and Education, red. J. Bieńkowska, Łódź 2015.
• Johannesburg Art Gallery in the context of racial transformation in South Africa, „CoCAin... Review of Contemporary Art Centers & Museums”, no. 7, September 2015, s. 64–67.
• South African museums. Representation and identity, [w:] African Studies. Forging New Perspectives and Directions, red. N. Pawlak, H. Rubinkowska-Anioł, I. Will, Warsaw 2016, s. 216–230.
• Kontrowersje wokół estetyki afrykańskiej, [w:] Małe. Ukryty świat Afryki, red. M. Banaś, E. Łubińska, Kraków 2016, s. 9–13.
• Gender and Eroticism in Contemporary Art from South Africa, „Werkwinkel. Journal of Low Countries and South African Studies” 2017, (12)1, 7-28.
• Estetyczne odkrywanie sztuki naskalnej Afryki Południowej – perspektywa artystyczna, [w:] Sztuka naskalna. Polskie doświadczenia badawcze, red. A. Rozwadowski, Toruń 2017, s. 303–322.

Artykuły poświęcone audiodeskrypcji

• Sztuka audiodeskrypcji – audiodeskrypcja sztuki – koncepcja nowej metody z zakresu upowszechniania sztuk wizualnych, [w:] Twórczość, uniwersytet, pasja… O zaangażowaniu w dydaktyce, red. K. Klimczak, J. Płuciennik, Łódź 2015, s. 49–63.
• Audio-Description as the Guiding-Point for the Blind People to the World of Art and Architecture in the Context of the European Union, [w:] EU Association Agreement: Legal, Political and Economic Aspects, International Scientific Conference, 11th -12th November, 2016, s. 98–107.
• Multisensoryczna percepcja architektury. Audiodeskrypcja wnętrz pałacu Izraela Poznańskiego w świetle aktualnych doświadczeń europejskich, [w:] Historia – Konserwacja – Rewitalizacja. Funkcjonowanie rezydencji regionu łódzkiego w kontekście doświadczeń europejskich, red. T. Bernatowicz, P. Gryglewski, K. Stefański, s. 191–206 (A. Pawłowska, J. Sowińska-Heim).
• Niewidomi w świecie sztuki. Pozawizualna percepcja dzieł plastycznych, [w:] Sztuka Polski Środkowej. Studia VI, red. P. Gryglewski, A. Barczyk, Łódź 2016, s. 233–242 (A. Pawłowska, J. Sowińska-Heim).
• Usłyszeć obraz – koncepcja audiodeskrypcji Sali Neoplastycznej w Muzeum Sztuki w Łodzi, [w:] Dostrzec więcej. Wybrane zagadnienia wizualizacji danych w badaniach nad dziedzictwem kulturowym, red. J. Kolenda, A. Seidel-Grzesińska, Wrocław 2016, s. 43–63 (A. Pawłowska, A. Wendorff).

Linki zewnętrzne

• Publikacje Anety Pawłowskiej online na portalu Academia.edu
• Artykuł „Zobaczyć sztukę. Profesor Pawłowska daje szansę niewidomym” opublikowany na łamach Gazety Wyborczej 25 marca 2016 r.
• Recenzja książki Japonizm w sztuce modernizmu. Obrazy przepływającego świata, Łódź Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2016 (A. Pawłowska, J. Niewiarowska-Kulesza) w dzienniku „Japonia-Online”. japonia-online.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-17)].