Anton von Essen

Anton von Essen
Антон фон Эссен
Pełne imię i nazwisko	Anton Ottowicz von Essen
Data i miejsce urodzenia	15 marca 1863 ; Petersburg
Data i miejsce śmierci	1919 ; Kijów
	Generał-gubernator warszawski
Okres	od 8 października 1914; do 20 stycznia 1915
Poprzednik	Jakow Żyliński
Następca	Paweł Jengałyczew
	Gubernator piotrkowski
Okres	od 25 marca 1906; do 3 kwietnia 1910
Poprzednik	Michaił Arcimowicz
Następca	Michaił Jaczewski
	Odznaczenia

Anton Ottowicz von Essen (ros. Антон/Антоний О́ттович фон Э́ссен, Anton/Antonij Ottowicz fon Essien, ur. 21 września 1863 w Petersburgu, zm. w 1919 roku w Kijowie) – wysoki urzędnik państwowy Imperium Rosyjskiego, gubernator piotrkowski, tymczasowy generał-gubernator warszawski oraz senator.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Anton Ottowicz von Essen urodził się 21 września 1863 roku w Petersburgu. Był synem rosyjskiego wiceministra sprawiedliwości Ottona Wasilijewicza von Essena^[1]. Pochodził z rodu szlachty inflanckiej mieszkającej na terenach Liwonii (obecna Łotwa) i Estonii, a której przedstawiciele służyli w aparacie administracyjnym i korpusie oficerskim w Szwecji, Rosji, Finlandii. Po matce był prawosławny. Jego starszy brat Nikołaj Essen był admirałem i dowódcą Floty Bałtyckiej. Jego stryj Reinhold Roman von Essen (1836–1895), luteranin, był w latach 1872-1883 także wicegubernatorem piotrkowskim, a następnie w latach 1883–1895 gubernatorem łomżyńskim, gdzie zmarł. Ożeniony z Polką, uchodził za życzliwego Polakom.

Anton von Essen poszedł w ślady ojca i w 1883 roku ukończył edukację prawniczą w Cesarskiej Szkole Prawa, a następnie rozpoczął pracę w ministerstwie sprawiedliwości^[1]. W 1900 roku przeszedł do ministerstwa spraw wewnętrznych^[1]. W 1906 roku został gubernatorem piotrkowskim, która w oczach władz w Petersburgu uchodziła za region szczególnie podatny rewolucyjnej agitacji^[1]. Miał się odznaczyć i sprostać postawionemu przed nim zadaniu, tym samym uspokajając sytuację^[1]. Jako gubernator znany był z opanowania, raz podjętych decyzji nie zwykł zmieniać, co spowodowało, że uważano go też za upartego^[1]. W 1910 roku przeszedł do służby w Warszawie, gdzie pełnił funkcje pomocnicze w guberni warszawskiej^[1]. W 1912 roku otrzymał honorowy tytuł jegiermiejstra. Od 8 października 1914 do 20 stycznia 1915 (do czasu przybycia do Warszawy Pawła Jengałyczewa pełnił obowiązki generała-gubernatora warszawskiego). Okazał się zwolennikiem zastosowania restrykcyjnego kursu wobec Polaków. W 1914 roku powołany na członka pierwszego departamentu Senatu Rządzącego^[1].

Żonaty z Natalją Aleksandrowną Sztolcenwald, z którą miał trzech synów Nikołaja, Władimira i Siergieja. Cała trójka zginęła w walce z bolszewikami^[1]. Siergiej, porucznik Lejb-Gwardyjskiego Siemionowskiego Pułku zginął 2 marca 1917 roku, w czasie próby stłumienia wrzenia rewolucyjnego w Piotrogrodzie. Anton von Essen ostatni okres życia spędził w Kijowie, gdy miasto zostało zajęte przez bolszewików. Tam został przez nich w 1919 roku aresztowany, a następnie rozstrzelany. Zachowała się dokumentacja z przesłuchań von Essena przez kijowski oddział WCzK:

– Czy uznajecie władzę sowiecką?

– Nie, nie uznaję^[1].

Protokół zeznania opatrzony był własnoręcznym podpisem von Essena oraz adnotacją czekisty – „rozstrzelać”^[1].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Order Świętego Stanisława (2 klasy, 1892)
Order Świętej Anny (2 klasy, 1901)
Order Świętego Włodzimierza (3 klasy, 1906)
Order Świętego Stanisława (1 klasy, 1909)
Order Świętej Anny (1 klasy, 1913)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Genrogge.ru: Императорское Училище Правоведения и Правоведы в годы мира, войны и смуты. [dostęp 2013-10-17]. (ros.).

[VE01-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Genrogge.ru: Императорское Училище Правоведения и Правоведы в годы мира, войны и смуты. [dostęp 2013-10-17]. (ros.).

[1]