Arceuthobium oxycedri

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Arceuthobium oxycedri
Ilustracja
Arceuthobium oxycedri na jałowcu kolczastym
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

Santalanae

Rząd

sandałowce

Rodzina

sandałowcowate

Rodzaj

arceutobium

Gatunek

Arceuthobium oxycedri

Nazwa systematyczna
Arceuthobium oxycedri (DC.) M.Bieb.
Fl. Taur.-Caucas. Suppl.: 629 1819[3]
Synonimy
  • Arceuthobium juniperi Bubani
  • Razoumofskya oxycedri (DC.) F.W. Schultz ex Nyman
  • Viscum oxycedri DC.[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Arceuthobium oxycedri (DC.) M.Bieb. – gatunek roślin należący do rodziny sandałowcowatych (Santalaceae). Występuje naturalnie na obszarze od basenu Morza Śródziemnego po Azję Środkową[5].

Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Zasięg występowania obejmuje Afrykę Północną, Europę Południową, południowo-zachodnią Azję, Iran, Pakistan, Turkmenistan, Tadżykistan, Indie oraz chińską prowincję Qinghai i Tybetański Region Autonomiczny[5]. Podawany jest także z Australii[6], Ukrainy, Rosji, Armenii, Azerbejdżanu i Gruzji[7].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój
Ciernisty półpasożyt dorastający do 20 cm wysokości. Gałązki są naprzeciwległe, mają zieloną lub żółtooliwkową barwę[5].
Łodyga
Międzywęźla mają do 8 mm długości[5].
Liście
Naprzeciwległe o długości do 2 mm. Mają jajowaty kształt. Ogonki liściowe mają długość 1 mm[5].
Kwiaty
Kwiaty pojedyncze lub zebrane po 2–4 w kwiatostanach. W kwiecie męskim okwiat jest 3–4 klapowany, płatki mają długość 1–1,5 mm i są nagie i żółte, mają eliptyczny lub jajowaty kształt, posiada 3–4 pylniki. W kwiecie żeńskim okwiat ma wielkość 1 mm i ma jajowaty kształt[5].
Owoce
Zielonkawe jagody o podłużnie jajowatym kształcie. Mają długość 2 mm i są nagie. Nasiona mają cylindryczny kształt i długość 1,5 mm. Są ostre i lekko owłosione[5].

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Kwitnie od sierpnia do września, lecz owoce pojawiają się dopiero następnego roku od września do października. Jest rośliną pasożytniczą – występuje na roślinach z rodzaju jałowiec (na jałowcu pospolitym, sabińskim, kolczastym, fenickim oraz greckim), rzadziej na cyprysiku, cyprysie i biocie wschodniej. Głównymi siedliskami są lasy iglaste, zarośla oraz zbocza górskie. Występuje na wysokości 3000–4100 m n.p.m.[5][7][8]

Choć Arceuthobium oxycedri wyrządza szkody u swojego gospodarza, to nie ma istotnego znaczenia gospodarczego, ponieważ gatunki żywicielskie nie są drzewami uprawianymi na drewno ani ważnymi drzewami parkowymi. Jałowce stanowią istotny składnik śródziemnomorskiej roślinności, ale ich populacje nie są osłabiane przez porażenie Arceuthobium oxycedri[8].

Ochrona[edytuj | edytuj kod]

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych gatunek został zaliczony do kategorii LC – gatunków najmniejszej troski. Arceuthobium oxycedri jest szeroko rozpowszechniony w swoim zasięgu i nie przekracza minimalnego progu, żeby uznać gatunek za zagrożony wyginięciem (czyli według IUCN liczy nie mniej niż 10 000 dojrzałych osobników w powiązaniu z odpowiednimi spadkami i zanikami subpopulacji). Nie zanotowano również spadku liczebności populacji o ponad 30% w ciągu dziesięciu lat lub trzech pokoleń[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-10] (ang.).
  2. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-10] (ang.).
  3. a b Arceuthobium oxycedri (DC.) M.Bieb.. The Plant List. [dostęp 2014-10-30]. (ang.).
  4. Arceuthobium oxycedri, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. a b c d e f g h Arceuthobium oxycedri – Detail. Encyclopedia of life. [dostęp 2014-10-30]. (ang.).
  6. Arceuthobium oxycedri. [w:] Flora of Pakistan [on-line]. efloras.org. [dostęp 2014-10-30]. (ang.).
  7. a b W. M. Ciesla, B. W. Geils & R. P. Adams: Hosts and Geographic Distribution of Arceuthobium oxycedri. [w:] United States Department of Agriculture [on-line]. fs.fed.us. [dostęp 2014-10-30]. (ang.).
  8. a b Juniper dwarf mistletoe (Arceuthobium oxycedri). Plantwise Knowledge Bank. [dostęp 2014-10-30]. (ang.).
  9. Participants of the FFI/IUCN SSC Central Asian regional tree Red Listing workshop, Bishkek, Kyrgyzstan (11-13 July 2006), Arceuthobium oxycedri, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2014-10-30] (ang.).