Przejdź do zawartości

Zamach w Wiedniu (2020)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zamach w Wiedniu (2020)
Państwo

 Austria

Miejsce

Innere Stadt, Wiedeń

Data

2 listopada 2020

Godzina

20:00

Liczba zabitych

5 osób

Liczba rannych

23 osoby

Typ ataku

Masowa strzelanina

Sprawca

Kujtim Fejzullai

Motyw

Terroryzm islamski

Położenie na mapie Austrii
Mapa konturowa Austrii, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Ziemia48°12′43″N 16°22′29″E/48,211944 16,374722

Zamach w Wiedniu – seria strzelanin, które miały miejsce 2 listopada 2020 r. w stolicy Austrii. Samotny strzelec otworzył ogień z karabinu w centrum miasta. 5 osób zginęło w ataku (wśród nich sprawca), a 23 innych zostało rannych, 7 osób miało stan krytyczny, w tym funkcjonariusz Policji Federalnej[1]. Napastnik został zastrzelony przez policję i został zidentyfikowany jako sympatyk Państwa Islamskiego. Oficjalnie mówi się, że atak był incydentem islamskiego terroryzmu[2][3].

Przebieg ataku

[edytuj | edytuj kod]

Atak rozpoczął się 2 listopada 2020 r. około godziny 20:00 w Wiedniu, kiedy sprawca zaczął strzelać do ludzi. Był uzbrojony w karabin, pistolet i maczetę[4][5] i nosił fałszywy pas wybuchowy[6]. Istnieje sześć ukierunkowań w ulicach: Seitenstettengasse, Plac Morzina(inne języki), Salzgries, Plac Fleischa(inne języki), Plac Bauerna(inne języki) i Plac Graben[7]. Atak zakończył się o godzinie 20:09 w pobliżu kościoła św. Ruperta, gdy napastnik został postrzelony i zabity przez policję[8][7].

Strzelanina miała miejsce na cztery godziny przed północą rozpoczęcia ogólnokrajowej blokady, ponieważ w Austrii weszły w życie nowe restrykcje związane z COVID-19, w tym godzina policyjna od 20:00 do 6:00[9][10][11]. Tłumy w barach i restauracjach spędzały ostatni wieczór przed ich zamknięciem[12].

Działania po zamachu

[edytuj | edytuj kod]
 Zobacz też: Islam w Austrii.

Zaraz po ataku w Wiedniu miało miejsce duże rozmieszczenie policji, a członkowie EKO Cobra i WEGA zostali sprowadzeni na polowanie na sprawców[1][13][14]. Policja wiedeńska poinformowała, że siły specjalne weszły do mieszkania bandytów za pomocą materiałów wybuchowych, a przeszukanie okolicy trwało od 3 listopada. Austriacka Armia Federalna została rozmieszczona w celu zabezpieczenia budynków w Wiedniu[15]. Wokół centrum miasta ustawiono blokady[4]. Na pobliskiej granicy z Czechami wprowadzono wzmożone kontrole[4].

Po kilku godzinach ewakuowano ludzi z pobliskich restauracji, barów, Wiedeńskiej Opery Państwowej i Burgtheater[1][6][16]. Wiedeńska policja poprosiła pieszych o unikanie otwartych przestrzeni i transportu publicznego w okolicy, a następnie zatrzymała wszystkie tramwaje i metro w centrum Wiednia i poprosiła ludzi o schronienie się na miejscu[1][17].

Wszystkie synagogi, szkoły żydowskie, instytucje Gminy Żydowskiej w Wiedniu oraz koszerne restauracje i supermarkety zostały zamknięte następnego dnia ze względu na obawy, że główna synagoga była celem. Chociaż wkrótce po ataku stało się jasne, że celem była ludność, a nie synagoga, która wówczas była zamknięta[6][18].

6 listopada władze zdecydowały, że dwa meczety w Ottakring (niem. Melit-Ibrahim-Moschee) i Meidling (niem. Tewhid-Moschee) zostaną zamknięte, ponieważ „pozytywny stosunek do społeczeństwa i państwa” jako warunku prawnego nie został spełniony przez meczety. Meczety podobno przyczyniły się do radykalizacji napastnika i podobno były odwiedzane przez niego i innych islamistów[19][20]. Melit-Ibrahim-Moschee był wcześniej podobno odwiedzany przez islamistę Mohameda M. i zwolennika Państwa Islamskiego, który następnie trafił do więzienia[21].

11 listopada muzułmański cmentarz w Wien-Liesing na przedmieściach Wiednia odmówił pochowania napastnika, podobnie jak inny cmentarz muzułmański w Austrii[22].

Ofiary

[edytuj | edytuj kod]

Napastnik zabił czterech cywilów: zginęli 39-letni Austriak, 24-letni Niemiec, 44-letni Austriak i 21-letni muzułmański Austriak pochodzący z Macedonii Północnej[23][24]. Napastnik został również zastrzelony przez policję i zginął na miejscu[3][25].

Dwadzieścia trzy inne osoby zostały ranne postrzałami i ranami kłutymi; trzynastu obywateli z Austrii, czterech z Niemiec, dwóch ze Słowacji i po jednym z Afganistanu, Bośni i Hercegowiny, Chin i Luksemburga[26]. Siedem osób doznało ciężkich obrażeń[27]. Wśród rannych był 28-letni policjant, który podczas reakcji na atak został postrzelony i ciężko ranny[28][16]. Rannego oficera i starszą kobietę uratowali Palestyńczyk i dwaj Turcy-Austriacy, którzy przenieśli ich w bezpieczne miejsca i do karetek; po konfrontacji z napastnikiem jeden z Turków-Austriaków został postrzelony i ranny[28]. Trzej mężczyźni byli chwaleni za swoje czyny[29].

Śledztwo

[edytuj | edytuj kod]

Pojawiły się nagrania ze strzelaniny, w tym jeden z napastników strzelających do cywilów najpierw z karabinu, a następnie z bliska z pistoletu. Policja poprosiła świadków, aby nie publikowali filmów i zdjęć w mediach społecznościowych, ale przesyłali je władzom[1]. W wyniku prośby do Wiedeńczyków i działań policja otrzymała od opinii publicznej dużą liczbę nagrań wideo po ataku, a zespół śledczy zbadał je pod kątem dowodów[6].

3 listopada we wczesnych godzinach porannych doszło do przeszukania mieszkań związanych ze sprawcą, a w jego domu znaleźli zapas amunicji[28][30]. O godzinie 01:00 władze austriackie poinformowały, że co najmniej jeden ze sprawców nadal ucieka z miejsca zdarzenia[16][13], ale po południu Minister Spraw Wewnętrznych Austrii Karl Nehammer powiedział, że nic nie wskazuje na dodatkowych napastników[13]. Urzędnicy stwierdził, że atak był akt terroryzmu islamskiego[7][3].

ISIS przyznało się do ataku dzień później, nazywając napastnika „żołnierzem kalifatu” i zamieszczając jedno ze swoich zdjęć z bronią i nożem, a także udostępniło film, na którym napastnik przysięga wierność przywódcy Państwa Islamskiego, Abu Ibrahima al-Hashimego al-Qurashiego[5][31]. Nie było jednak jasne, czy ISIL pomogło zaplanować atak; grupa ma doświadczenie w przyjmowaniu odpowiedzialności za ataki samotnych wilków[1][potrzebny przypis].

Sprawca

[edytuj | edytuj kod]

Sprawcą został zidentyfikowany 20-letni Kujtim Fejzullai[32][33]. Urodził się w Mödling, mieście na południe od Wiednia, w 2000 roku, gdzie dorastał i mieszkał w mieście Sankt Pölten, 53 kilometry (33 mil) na zachód od Wiednia[33][34]. Był podwójnym obywatelem Austrii i Macedonii Północnej, pochodzenia albańskiego[35] i był znany Austriackiemu Urzędowi Ochrony Konstytucji i Zwalczania Terroryzmu. Został skazany na 22 miesiące więzienia w kwietniu 2019 r., Po tym, jak próbował przekroczyć granicę turecką z Syrią, aby dołączyć do ISIL; został jednak zwolniony warunkowo w grudniu 2019 r., osiem miesięcy po odbyciu wyroku[33][13][16], Był jednym z około 90 austriackich islamistów, którzy próbowali dotrzeć do Syrii[36][37]. Austriacki urzędnik powiedział, że śledczy uważają, że modlił się w meczecie, który austriackie służby wywiadowcze podejrzewały o rozpowszechnianie ekstremizmu. Fejzullai brał wcześniej udział w programie deradykalizacji prowadzonym przez stowarzyszenie DERAD[38].

Die Zeit poinformował, że Fejzullai był znany słowackiej policji w Bratysławie, która podobno utrudniała mu zakup amunicji i zgłosiła to władzom austriackim. Broń i amunicja ze słowackimi numerami identyfikacyjnymi były używane w przeszłości w kilku atakach terrorystycznych[39].

Na kilka godzin przed atakiem Fejzullai przysięgał wierność ISIL po arabsku w poście na Instagramie, używając nazwiska Abu Dujana al-Albani[5]. Na stanowisku trzymał na piersi karabin szturmowy, pistolet i maczetę[40].

Reakcje i kondolencje

[edytuj | edytuj kod]

Reakcje kanclerza Austrii

Kanclerz Austrii Sebastian Kurz potwierdził, że poniedziałkowa strzelanina w Wiedniu była „islamistycznym atakiem terrorystycznym”. Kurz powiedział, że „Był to atak oparty na nienawiści do naszych podstawowych wartości, naszego stylu życia i naszej demokracji, w której wszyscy ludzie są równi. Ale jedno jest pewne: nie damy się zastraszyć terrorystom. Z pełną siłą będziemy bronić naszych wartości, naszego stylu życia i naszej demokracji. Będziemy ścigać winnych i skażemy ich na odpowiednią karę. Będziemy też ścigać wszystkich, którzy mieli cokolwiek wspólnego z tą tragedią”. Po ataku terrorystycznym kanclerz Kurz ogłosił 3-dniowy okres Żałoby narodowej[41].

Reakcja przywódców Europy

Kanclerz Niemiec Angela Merkel wyraziła we wtorek solidarność z Austrią po atakach w Wiedniu. Podkreśliła, że „islamistyczny terroryzm” jest „wspólnym wrogiem”, podobnie jak wspólna jest walka przeciwko terrorystom. Prezydent Rosji Władimir Putin złożył kondolencje Prezydentowi Austrii Alexandrowi Van der Bellenowi, a także Kanclerzowi Austrii Sebastianowi Kurz powiedział, że „Rosja jest gotowa wzmacniać współpracę z Austrią i z innymi krajami w walce z wszelkimi formami terroryzmu”. Węgierski minister spraw zagranicznych Péter Szijjártó wydał oświadczenie, w którym powiedział, że „Do Europy wdarła się niesłychana fala terroryzmu i czas uderzyć na alarm oraz zewrzeć szyki na kontynencie wobec tego zjawiska”[42].

Polska reakcja na atak terrorystyczny w Wiedniu

„Proszę pozwolić mi złożyć na Pańskie ręce wyrazy głębokiego ubolewania w związku z barbarzyńskim atakiem terrorystycznym w Wiedniu” – napisał Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda. W depeszy kondolencyjnej skierowanej do prezydenta Alexandra Van der Bellena Andrzej Duda oświadczył, że „w tym trudnym czasie Polacy solidaryzują się z Austriakami, łącząc się w bólu z rodzinami ofiar i wyrażając swój stanowczy sprzeciw wobec tchórzliwych aktów przemocy motywowanych fanatyzmem i nienawiścią”[43].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f Christopher F. Schuetze, Melissa Eddy, Katrin Bennhold, Christoph Koettl: Terrorist Shooting in Capital of Austria. The New York Times, 2020-11-03. [dostęp 2020-12-03]. (ang.).
  2. Bojan Pancevski, Ruth Bender and William Boston, Vienna Shooting Kills Four, Injures Several in Terrorist Act, „Wall Street Journal”, 3 listopada 2020, ISSN 0099-9660 [dostęp 2020-12-03] (ang.).
  3. a b c Vienna terror attack: ‘Islamist’ motive suspected in deadly shootings [online], Deutsche Welle, 3 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] (ang.).
  4. a b c Vienna shooting: Gunman hunted after deadly ‘terror’ attack, „BBC News”, 3 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] (ang.).
  5. a b c Lizzie Dearden, Isis claims responsibility for Vienna terror attack [online], The Independent, 3 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] (ang.).
  6. a b c d Denise Hruby i inni, Vienna on high alert as police raid gunman’s house with explosives after terror attack [online], CNN [dostęp 2020-12-03].
  7. a b c Vienna shooting: Austria hunts suspects after ‘Islamist terror’ attack, „BBC News”, 3 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] (ang.).
  8. 5 dead, including one gunman, in Vienna terror attack, authorities say [online], Los Angeles Times, 2 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] (ang.).
  9. Philip Oltermann, Gunmen on loose in Vienna after ‘repulsive terror attack’, „The Guardian”, 3 listopada 2020, ISSN 0261-3077 [dostęp 2020-12-03] (ang.).
  10. Ben Doherty Helen Sullivan, Philip Oltermann, How the Vienna shooting unfolded: final hours of freedom punctured by terror, „The Guardian”, 3 listopada 2020, ISSN 0261-3077 [dostęp 2020-12-03] (ang.).
  11. 2 dead, 15 wounded in Vienna terror attack, authorities say [online], NZ Herald [dostęp 2020-12-03] (ang.).
  12. Manhunt in Vienna after ‘Islamist terrorist’ attack leaves five dead [online], The Independent, 3 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] (ang.).
  13. a b c d Oliver Holmes i inni, Vienna shooting: fourth victim dies as police make several arrests – as it happened, „The Guardian”, 3 listopada 2020, ISSN 0261-3077 [dostęp 2020-12-03] (ang.).
  14. Francois Murphy, Austrian police arrest 14 in manhunt after gunman’s deadly rampage, „Reuters”, 3 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] (ang.).
  15. Konstantin Auer i inni, Terror in Wien: Vier Tote, 22 Verletzte, 14 Festnahmen; IS reklamiert Anschlag für sich [online], kurier.at, 3 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] (niem.).
  16. a b c d Vienna shooting: Austria hunts suspects after ‘Islamist terror’ attack, „BBC News”, 3 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] (ang.).
  17. Manhunt underway for suspects behind ‘Islamic terrorist attack’ in Vienna [online], ABC News (Australia), 2 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] (ang.).
  18. Täter hat mitten in die Leute im Schanigarten geschossen [online], kurier.at, 2 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] (niem.).
  19. Zwei Moscheen in Wien geschlossen [online], news.ORF.at, 6 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] (niem.).
  20. Nach Anschlag in Wien: Österreich schließt Moscheen [online], tagesschau.de, 6 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] (niem.).
  21. Schließung von radikalen Moscheen angeordnet [online], Oe24, 6 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] (niem.).
  22. ORF at/Agenturen red, Friedhof verweigert Attentäter Begräbnis [online], wien.ORF.at, 12 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] (niem.).
  23. Vienna shooting: The night my safe city lost its innocence, „BBC News”, 7 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] (ang.).
  24. Anschlag in Wien: 2 Österreicher, eine Deutsche und ein Mazedonier getötet [online], stol.it [dostęp 2020-12-03] (niem.).
  25. Francois Murphy, Austrian police arrest 14 in manhunt after gunman’s deadly rampage, „Reuters”, 3 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] (ang.).
  26. Todesopfern bei Anschlag in Wien: Drei Österreicher [online], vienna.at [dostęp 2020-12-03].
  27. ORF at/Agenturen red, Terror: Todesopfer wurden identifiziert [online], wien.ORF.at, 4 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] (niem.).
  28. a b c Katrin Bennhold, Melissa Eddy, Christopher F. Schuetze, Vienna Reels From a Rare Terrorist Attack, „The New York Times”, 3 listopada 2020, ISSN 0362-4331 [dostęp 2020-12-03] (ang.).
  29. Vienna shootings: Three men praised for helping emergency services, „BBC News”, 3 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] (ang.).
  30. Vier Todesopfer bei Terroranschlag in Wien – IS reklamiert Anschlag für sich – derStandard.at [online], DER STANDARD [dostęp 2020-12-03] (niem.).
  31. Islamic State claims responsibility for Vienna attack, „Reuters”, 3 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] (ang.).
  32. Denise Hruby, Loveday Morris, Luisa Beck, Vienna gun attack by Islamic State sympathizer shatters an evening of revelry, „The Washington Post, ISSN 0190-8286 [dostęp 2020-12-03] (ang.).
  33. a b c Vienna gunman: IS supporter who ‘fooled’ the system [online], au.news.yahoo.com [dostęp 2020-12-03] (ang.).
  34. Fred Pleitgen, Luke McGee, Four people 'killed in cold blood’ in Vienna during night of terror [online], CNN [dostęp 2020-12-03].
  35. Aaron Boxerman, Islamic State claims responsibility for Vienna terror attack [online], Times of Israel, 3 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] (ang.).
  36. Wiener Attentäter galt bei Haftentlassung nicht als deradikalisiert [online], FOCUS Online, 3 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] (niem.).
  37. Vienna attacker was born and raised in the city, newspaper editor says, „Reuters”, 3 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] (ang.).
  38. Wien – Drehscheibe der Dschihadisten vom Balkan? [online], Deutsche Welle, 3 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] (niem.).
  39. Wiener Attentäter wollte Munition in der Slowakei kaufen [online], Die Zeit, 4 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2011-04-06] (niem.).
  40. Gunman’s chilling post before rampage [online], NewsComAu, 3 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] (ang.).
  41. Bartosz T. Wieliński, Po zamachu w Wiedniu w Austrii trzydniowa żałoba narodowa [online], Wyborcza.pl, 3 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03].
  42. Reakcje na atak w Austrii: Terroryzm to wspólny wróg [online], wpolityce.pl, 3 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03].
  43. Zamach w Wiedniu. Andrzej Duda pisze do prezydenta Austrii [online], Do Rzeczy, 3 listopada 2020 [dostęp 2020-12-03] (pol.).