Azerspace-1/Africasat-1a

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Azerspace-1/Africasat-1a
Ilustracja
Azerspace-1 na azerskim znaczku pocztowym o wartości 1 manata
Inne nazwy

Azersat-1, S39079

Indeks COSPAR

2013-006B

Państwo

 Azerbejdżan
 Stany Zjednoczone

Zaangażowani

Ministerstwo Łączności i Informatyzacji
Orbital Sciences

Rakieta nośna

Ariane 5

Miejsce startu

Gujańskie Centrum Kosmiczne, Gujana Francuska

Orbita (docelowa, początkowa)
Czas trwania
Początek misji

7 lutego 2013 21:36 UTC

Wymiary
Wymiary

23,6[a] m × 8,9 m × 5,6 m

Masa całkowita

3275 kg

Azerspace-1/Africasat-1a (azer. AzərSat-1) – satelita telekomunikacyjny; pierwszy sztuczny satelita Ziemi należący do Azerbejdżanu. Zbudowany przez Orbital Sciences i wysłany rakietą Ariane 5 (razem z satelitą Amazonas 3). Umieszczony na pozycji orbitalnej 46°E. Transmituje kanały telewizyjne[b], radiowe i pakiety internetowe na terenie Europy, Azji i Afryki. Planowany czas działania wynosi 15 lat.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Informacje prasowe o planach zakupu satelity pojawiły się w sierpniu 2009 roku[1]. Wówczas zakładano, że projekt będzie kosztował około 203 mln USD (164 mln manatów), w tym[2]:

  • koszt satelity, ok. 107-108 mln USD
  • koszt głównej i zapasowej infrastruktury kontrolnej, ok. 20 mln USD
  • koszt wyniesienia, ok. 50 mln USD
  • koszt ubezpieczania na 100% wartości, ponad 22 mln USD

Projekt zakładał, że spłacanie się inwestycji zajmie 5-7 lat, a przez resztę czasu (planowany czas działania 15 lat) satelita będzie przynosił zyski. Azerbejdżan miał wykorzystać około 20% przepustowości statku, a 80% miano wynająć na wolnym rynku. Pierwszym klientem, na 40% zasobów satelity, miała być Malezja. Prace nad satelitą miały zacząć się we wrześniu 2009, a na grudzień 2011 planowano satelizację.

Jednak dopiero 27 maja 2011 roku[3] (po około roku negocjacji) amerykańska firma Orbital Sciences (w przetargu startowała także rosyjska firma ISS Reszetniew[4]) Company ogłosiła podpisanie kontraktu z centrum stosunków międzynarodowych i księgowości ministerstwa łączności i informatyzacji Republiki Azerbejdżanu. Kontakt obejmował zaprojektowanie, budowę i dostawę komercyjnego geostacjonarnego satelity telekomunikacyjnego Azerspace/Africasat-1a, wraz z infrastrukturą naziemną. Wartość umowy wynosiła około 120 mln USD[c].

W kwietniu 2011 roku Export-Import Bank of the United States (bank wspomagający eksport firm amerykańskich) zatwierdził skredytowanie 85% wartości projektu na rzecz Azerkosmos OJSCo[5][6] [7][8]. Pozostałe 15% wyłożył Azerbejdżan.

Wyboru rakiety nośnej dokonała strona azerska na początku 2011 roku. Spośród rosyjskiego Protona, ukraińsko-rosyjskiego Zenita i francuskiej Ariane, wybrano tę ostatnią[9].

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Azerkosmos uzasadnia drugi człon pełnej nazwy satelity (Africasat-1a) tym, że swym zasięgiem obejmuje on niemal całą Afrykę. Zabieg taki jest najpewniej uzasadniony marketingowo.

Budowa i działanie[edytuj | edytuj kod]

Satelita został zbudowany przez amerykańską firmę Orbital Sciences w oparciu o platformę GEOStar-2. Statek posiada 36 aktywnych transponderów pasm C i Ku w trzech wiązkach obejmujących Europę[10], Afrykę i Azję. Dwadzieścia cztery transpondery pasma C (obejmujące Europę, Azję Środkową i Afrykę) wykorzystują pojedynczą rozkładaną reflektorową antenę supereliptyczną o rozmiarach 2,5 × 2,7 m (reflektor 1,4 m × 1,4 m). Dwanaście transponderów pasma Ku (obejmujące głównie Europę i Azję Środkową) korzysta zaś z podobnej, ale nie rozkładanej, anteny o rozmiarach 2,5 m × 2,7 m.

Dwa panele ogniw słonecznych UTJ GaAs dostarczają około 5kW energii elektrycznej, ładując akumulatory litowo-jonowe. Statek jest stabilizowany trójosiowo. Posiada silnik marszowy na paliwo dwuskładnikowe i zestaw silniczków korekcyjnych na paliwo jednoskładnikowe (hydrazynę).

Satelita zajmuje pozycję orbitalną 46°E należącą do Malezji, na podstawie umowy z Measat, tamtejszym operatorem satelitarnym. Po przeprowadzaniu testów wstępnych na orbicie, 16 lipca 2013[11], statek został przekazany stronie azerskiej, która od tego czasu kieruje misją z centrum kontroli mieszczącego się koło Baku.

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Z rozłożonymi panelami ogniw słonecznych.
  2. ↑ 34 kanały niekodowane, dobrze odbieralne w Polsce
  3. ↑ W 2009 mówiono kwocie 209 mln USD. Jedna z kwot może być zakładaną, a druga rzeczywistą wartością umowy.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Joshua Kucera: Azerbaijan: Baku’s Satellite Deal Sends Armenian Diaspora Groups into Orbit. [dostęp 2011-05-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (14 maja 2011)]. (ang.).
  2. ↑ PROFIT: Азербайджан запустит в космос первый спутник связи. 24 sierpnia 2009. [dostęp 2011-05-08]. (ros.).
  3. ↑ Anita Dąbek, Orbital rozpoczął produkcję satelity AzerSat [online], SATKurier, 6 września 2009 [dostęp 2013-09-02] (pol.).
  4. ↑ Janusz Sulisza, Przetarg na satelitę Azersat [online], SATKurier [dostęp 2013-09-02] (pol.).
  5. ↑ US Ex-Im approves loan for construction of Azerbaijani satellite Azerspace. Trend News Agency. [dostęp 2011-04-29]. (ang.).
  6. ↑ Экспортно-Импортный Банк США выделит кредит на строительство спутника AzerSat. [dostęp 2011-04-29]. (ang.).
  7. ↑ Одобрен кредит для строительства азербайджанского спутника. Day,az. [dostęp 2011-04-29]. (ang.).
  8. ↑ 2012 state budget to increase funds to launch national satellite into orbit. [w:] News.az [on-line]. [dostęp 2011-11-23]. (ang.).
  9. ↑ Anita Dąbek, Przetarg na rakietę która wyniesie satelitę Azersat [online], SATKurier, 26 listopada 2009 [dostęp 2013-09-02] (pol.).
  10. ↑ Jacek Grzeszczak, Nowe pakiety na satelicie AzerSpace 1, SATKurier, 8 lipca 2013 [dostęp 2013-09-02] (pol.).
  11. ↑ Nigar Orujova, Azerspace satellite launches its full commercial operation, Azer News, 16 lipca 2013 [dostęp 2013-09-02] (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Azerspace-1/Africasat-1a&oldid=72594809”