Babinek (powiat gryfiński)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Babinek
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Powiat

gryfiński

Gmina

Banie

Liczba ludności (2022)

421[2]

Strefa numeracyjna

91

Kod pocztowy

74-111[3]

Tablice rejestracyjne

ZGR

SIMC

0772636

Położenie na mapie gminy Banie
Mapa konturowa gminy Banie, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Babinek”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Babinek”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Babinek”
Położenie na mapie powiatu gryfińskiego
Mapa konturowa powiatu gryfińskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Babinek”
Ziemia53°08′15″N 14°32′48″E/53,137500 14,546667[1]

Babinek (niem. Heinrichsdorf) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Banie.

W 2003 r. wieś miała 456 mieszkańców[4].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.

Dawna wieś folwarczna położona w północnej części gminy Banie przy trasie GryfinoBanie, położona 9 km na północny zachód od Bań. W średniowieczu osada wchodziła w skład domeny bańskich Templariuszy i przez nich zapewne została założona. W dokumentach roku 1303 wymieniono Gerborda z Henrikesdorp, jako jednego ze świadków czynności templariuszy dotyczących łanów w Lubanowie[5]. W 1391 roku wieś stanowiąca już własność rycerskiej rodziny Rehbergowie przeszła w ręce rycerza Piotra v. Steinwehr. W kolejnych latach osada przechodziła we władanie okolicznych rodów. W okresie nowożytnym mieścił się tu folwark z kamienno-ceglanymi zabudowaniami oraz pałacem z XVIII wieku i parkiem krajobrazowym. Według inwentaryzacji przeprowadzonej w 1868 roku wieś liczyła: 344 mieszkańców, 24 domy mieszkalne, 3 zabudowania przemysłowe i 46 gospodarczych.

W 1939 roku do folwarku należały 1085 ha ziemi i 108 gospodarstw domowych. Babinek leżący w granicach III Rzeszy 4 marca 1945 roku zdobyły wojska 47 Armii 1 Frontu Białoruskiego Armii Czerwonej[6]. Po objęciu administracji przez Polskę w roku 1945 wsi nadano zwyczajową nazwę Batoryn. Urzędowa nazwa powstała wkrótce przez zdrobnienie nazwy wsi Babin położonej w gminie Bielice[7].

Kościół wzniesiony został na przełomie XIV i XV w., a w wyniku przebudowy po pożarze z 1907 roku ma formę neoromańską. Wieża w 3/4 wysokości czworoboczna, wyżej ośmioboczna, kryta hełmem ostrosłupowym[8]. Kościół wraz z cmentarzem otoczony jest kamienno-ceglanym murem. We wnętrzu kościoła wystrój barokowy i neoromańskie wyposażenie, witraże z 1908 r. oraz kamienne tablice nagrobne rodziny von Lenke, dawnych właścicieli Babinka. Kościół poświęcono ponownie w dniu 28 lipca 1946 roku nadając mu patronat św. Anny. Kościół filialny pw. św. Anny jest obiektem zabytkowym wpisanym do Rejestru pod numerem A-160 z 19.01.2004 r.[9]

W zespole dworsko – folwarcznym zachowały się neogotyckie budynki gospodarcze ze schyłku XIX w., 3-kondygnacyjny magazyn o interesującej formie i bogatych detalach architektonicznych. Ruiny klasycystycznego pałacu z XVIII wieku, przebudowanego w wieku następnym. Park pałacowy z początku XIX w. otoczony kamiennym murem, w którym rośnie interesujący drzewostan (klony, platany, dęby)[10].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 1445
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 9 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Program Ochrony Środowiska dla gminy Banie. Abrys Technika Sp. z o.o., 2004, s. 17. (Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr XX/182/04 Rady Gminy Banie z 30 listopada 2004 r.)
  5. ["Pommersches Urkundenbuch" - IV, 4067]
  6. Dolata 1971 ↓, s. 348.
  7. Architektura Sakralna Pomorza Zachodniego. [dostęp 2012-07-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-29)].
  8. Piotr Skurzyński "Pomorze" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2007 ISBN 978-83-7495-133-3 s. 27
  9. Westernpomerania, Heinrichsdorf
  10. Gmina Banie, Turystyka. [dostęp 2009-05-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-12)].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Bolesław Dolata: Wyzwolenie Polski 1944-1945. Warszawa: 1971.