Przejdź do zawartości

Ballets Russes

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Balety Rosyjskie, August Macke (1912) – przedstawienie Karnawał
Bakst: Ognisty ptak, baletnica, 1910

Ballets Russes („Balety Rosyjskie”) – zespół baletowy założony w 1907 przez rosyjskiego impresaria Siergieja Diagilewa, pierwotnie mieszczący się w paryskim Théâtre Mogador, potem w Monte Carlo. Działał do śmierci Diagilewa w 1929 roku. Gwiazdami zespołu byli m.in. Wacław Niżyński, Anna Pawłowa i Matylda Krzesińska.

W swym repertuarze zespół opierał się na syntezie sztuk: tańca klasycznego, malarstwa (scenografii), poezji/powieści (libretta). Zmiany wprowadzali: choreografowieMichaił Fokin, następnie Wacław Niżyński (twórca choreografii do baletów: Popołudnie fauna, Gry, Święto Wiosny, Dyl Sowizdrzał) oraz jego siostra Bronisława (balet Wesele), scenografowieLeon Bakst (Szecherezada, Popołudnie fauna, Duch róży), Aleksandr Benois (Pawilon Armidy), Henri Matisse, Pablo Picasso (Trójgraniasty kapelusz).

W działalności zespołu można wyodrębnić dwa okresy:

  • 1909–1914: charakteryzujący się ścisłym związkiem z narodową sztuką rosyjską i jej propagowaniem
  • 1915–1929: cechujący się dążeniem do odzwierciedlenia nowych, współczesnych prądów artystycznych (ekspresjonizm, kubizm, futuryzm, surrealizm).

Zespół i kompozytorzy

[edytuj | edytuj kod]

Najważniejsze przedstawienia

[edytuj | edytuj kod]
Rok Tytuł Kompozytor Choreografia Scenografia i kostiumy
1909 Le Pavillon d'Armide Nikołaj Czeriepnin Michaił Fokin Aleksandr Benois
1909 Kniaź Igor Aleksandr Borodin Michaił Fokin Nikołaj Roerich
1909 Kleopatra Anton Arienski Michaił Fokin Léon Bakst
1910 Ognisty ptak Igor Strawinski Michaił Fokin Aleksander Gołowin, Léon Bakst
1910 Szeherazada Nikołaj Rimski-Korsakow Michaił Fokin Léon Bakst
1910 Karnawał Robert Schumann Michaił Fokin Léon Bakst
1911 Pietruszka Igor Strawinski Michaił Fokin Aleksandr Benois
1911 Le Spectre de la Rose Carl Maria von Weber Michaił Fokin Léon Bakst
1912 Popołudnie fauna Claude Debussy Wacław Niżyński Léon Bakst, Odilon Redon
1912 Dafnis i Chloe Maurice Ravel Michaił Fokin Léon Bakst
1912 Le Dieu Bleu Reynaldo Hahn Michaił Fokin Léon Bakst
1912 Thamar Milij Bałakiriew Michaił Fokin Léon Bakst
1913 Jeux Claude Debussy Wacław Niżyński Léon Bakst
1913 Święto wiosny Igor Strawinski Wacław Niżyński Nikołaj Roerich
1913 Salomè Florent Schmitt Borys Romanow Siergiej Sudejkin
1914 Legenda Józefa Richard Strauss Michaił Fokin Léon Bakst
1914 Le Coq d'Or Rimski-Korsakow Michaił Fokin Natalia Gonczarowa
1915 Soleil de Nuit Rimski-Korsakow Leonid Miasin Michaił Łarionow
1917 Parade Erik Satie Leonid Miasin Pablo Picasso
1919 La boutique fantastique Gioacchino Rossini, Ottorino Respighi Leonid Miasin André Derain
1919 Trójgraniasty kapelusz Manuel de Falla Leonid Miasin Pablo Picasso
1920 Le chant du rossignol Igor Strawinski Leonid Miasin Henri Matisse
1920 Pulcinella Igor Strawinski Leonid Miasin Pablo Picasso

Następcy

[edytuj | edytuj kod]

Po śmierci Diagilewa Ballets Russes rozpadł się. Wasilij de Basil (Colonel W. de Basil) założył w 1931 Ballets Russes de Monte-Carlo[1], a René Blum (ur. w 1878, zm. w 1942) i Leonid Miasin w 1938 Ballet Russe de Monte Carlo[2]. Na przestrzeni lat nazwy tych zespołów ulegały zmianie. W 1934 powstała szkoła baletowa School of American Ballet, która znajduje się w Lincoln Center for the Performing Arts w Nowym Jorku. Jej współzałożycielem był choreograf George Balanchine. Uczyło w niej wielu tancerzy z Ballet Russe de Monte Carlo. Po wojnie, w 1948 roku, powstał zespół New York City Ballet, założony przez Balanchine.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Ballets Russes de Monte Carlo. oxfordreference.com (ang.) [dostęp 2019-09-10]
  2. Ballet Russe de Monte Carlo, [w:] Debra Craine, Judith Mackrell, The Oxford Dictionary of Dance, wyd. 2, Oxford: Oxford University Press, 2010, ISBN 978-0-19-956344-9, OCLC 620092525 [dostęp 2023-04-25] (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]