George Balanchine
Data i miejsce urodzenia |
9 stycznia?/22 stycznia 1904 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie |
George Balanchine, właśc. Giorgi Balancziwadze (gruz. გიორგი ბალანჩივაძე; ur. 9 stycznia?/22 stycznia 1904 w Petersburgu, zm. 30 kwietnia 1983 w Nowym Jorku) – amerykański choreograf pochodzenia gruzińskiego. Syn kompozytora Melitona, brat kompozytora Andrii. Stworzył zespół New York City Ballet.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W wieku 9 lat rozpoczął naukę w cesarskiej szkole baletowej w Petersburgu, którą ukończył z wyróżnieniem w roku 1921. Rozpoczął pracę w Państwowym Teatrze Opery i Baletu (przedtem i obecnie Teatrze Maryjskim). W roku 1923 założył niezależny zespół baletowy, co spowodowało konflikt z kierownictwem Opery. Wraz z tym zespołem wyjechał w roku 1924 na tourneé zagraniczne, z którego już nie powrócił. W Londynie spotkał Siergieja Diagilewa, który przyjął go wraz z zespołem do swoich Baletów Rosyjskich. W Baletach Rosyjskich występował do zgonu Diagilewa w roku 1929, najpierw jako tancerz, potem jako choreograf i baletmistrz.
W roku 1933 spotkał w Londynie Amerykanina Lincolna Kirsteina, który zamierzał założyć w USA niezależny zespół baletowy. Balanchine przekonał go do założenia w roku 1934 szkoły baletowej School of American Ballet, z której powstał następnie American Ballet. Szkoła baletowa działa nadal i kształci tancerzy dla znanych amerykańskich zespołów baletowych. American Ballet został włączony do nowojorskiej Metropolitan Opera. W latach 1933–1938 we współpracy Balanchine’a z Igorem Strawinskim powstały wybitne utwory baletowe.
Powrócił na krótko do współpracy z Ballets Russes de Monte Carlo, a w roku 1946 przeniósł się do Nowego Jorku, gdzie działał w New York City Ballet do śmierci w roku 1983.
Literatura
[edytuj | edytuj kod]- Irena Turska Przewodnik baletowy, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2008, ISBN 978-83-224-0470-6.
- Tacjanna Wysocka Dzieje baletu, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1970
- ISNI: 0000000110211336
- VIAF: 12305966
- LCCN: n50017594
- GND: 118652044
- NDL: 00462693
- LIBRIS: ljx038m44s8vcqw
- BnF: 11894260x
- SUDOC: 02675584X
- NLA: 35012578
- NKC: ola2003204856
- BNE: XX1136365
- NTA: 070308063
- BIBSYS: 90383122
- CiNii: DA0804834X
- Open Library: OL1916006A
- PLWABN: 9810603100905606
- NUKAT: n00013564
- J9U: 987007301145305171
- PTBNP: 25997
- LNB: 000116515
- NSK: 000205214
- KRNLK: KAC2018I6413
- LIH: LNB:jK4;=BP