Blaster (broń)
Blaster (z ang. blast („podmuch”), to blast („niszczyć, rozsadzać”)) – fikcyjna broń powszechnie występująca w utworach fantastycznonaukowych. Nazwą tą określa się zarówno broń ręczną (pistolety, karabiny) jak i działa zainstalowane na okrętach kosmicznych. W różnych filmach i utworach bywają używane rozmaite określenia, np. raygun, beam gun (pistolet promieniowy), plasma rifle (karabin plazmowy), pulse rifle (karabin pulsacyjny), phaser (fazer) czy disruptor.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Jako jeden z pierwszych opisał broń tego rodzaju Herbert George Wells w powieści Wojna światów w 1898. Broń wysyłającą śmiercionośne promieniowanie nazwał snopem gorąca (Heat-Ray)[1]. Według The Encyclopedia of Science Fiction jako pierwszy określenia ray gun użył Victor Rousseau Emanuel w 1917 w utworze The Messiah of the Cylinder[2]. Blastery powszechnie występują np. w filmach z uniwersum Gwiezdnych wojen (zob. blaster).
W nakręconym w 1963, na podstawie Obłoku Magellana autorstwa Stanisława Lema, czechosłowackim filmie science fiction Ikaria XB 1 blaster odgrywa dużą rolę jako broń ręczna w prowadzonej na pokładzie walce[3].
Działanie[edytuj | edytuj kod]
Nie określono jednej techniki, dzięki której działają blastery. Zwykle autorzy każą się domyślać, że są to lasery o zastosowaniu militarnym, wyrzutnie plazmy czy miotacze antymaterii (anihilatory).
Broń zwykle ma działanie niszczące i śmiertelne, choć w filmach z uniwersum Star Trek miotacze mogą być nastawione tylko na ogłuszanie, ale mogą również doprowadzić do dezintegracji trafionej osoby. Oprócz funkcji bojowych blastery mogą również pełnić wiele innych funkcji: podgrzewać płyny, ciąć materiały, wypalać przejścia w ścianach skalnych czy niszczyć budynki[4].
Blastery spotykane są powszechnie w grach komputerowych. Ich działanie i możliwości są odmienne zależnie od uniwersum, w jakim występują. Często też stanowią uzupełnienie podstawowej broni okrętu. W strategicznej grze turowej Master of Orion neutron blaster jest jedną z tańszych i mniej skutecznych broni, jednak efektywną na wczesnym etapie rozgrywki[5]. Jednakże w drugiej części serii jego działanie zostało zmodyfikowane; nie niszczy on zasadniczo struktury okrętu bojowego, natomiast jest zabójczy dla załogi[6]. Inne podejście zastosował autor wydanej w latach dziewięćdziesiątych gry typu PBeM zatytułowanej VGA Planets. Choć blaster był podobnie niezbyt efektywną bronią, to jego odmiana, heavy blaster, była jedną z najskuteczniejszych[7].
W strzelance pierwszoosobowej Starsiege blaster występuje w postaci stosunkowo taniej ręcznej broni[8].
Blastery a nauka[edytuj | edytuj kod]
W swojej książce Fizyka rzeczy niemożliwych (Physics of the Impossible, wyd. pol. Prószyński i S-ka, 2009) amerykański fizyk Michio Kaku podał istnienie rozbłysków gamma jako dowód na to, że promienie emitowane przez Gwiazdę Śmierci z serii Gwiezdnych Wojen nie muszą naruszać znanych praw fizyki[9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Paweł Brudek: Herbert George Wells. Wizjoner wojny totalnej. Histmag.org. [dostęp 2019-12-04].
- ↑ Ray Gun, The Encyclopedia of Science Fiction, 3rd edition, Jan 15, 2016
- ↑ Glenn Erickson, Ikarie XB 1 [online], Trailers From Hell, 4 lipca 2017 [dostęp 2019-12-16] (ang.).
- ↑ Sid Natividad, The 10 Most Powerful Sci-Fi Pistols, Ranked [online], ScreenRant, 16 grudnia 2019 [dostęp 2019-12-27] (ang.).
- ↑ Alan Emrich, Tom E. Hughes, Jr., Master of Orion : the official strategy guide, Rocklin, CA: Prima Publishing, 1994, s. 195, 344, ISBN 1-55958-507-2, OCLC 30972229 [dostęp 2019-12-18].
- ↑ Master of Orion II: Battle at Antares/Physics — StrategyWiki, the video game walkthrough and strategy guide wiki [online], strategywiki.org [dostęp 2019-12-05] (ang.).
- ↑ Ramutis Giliauskas, The Dreadlord Battle Manual [online], donovansvgap.com, 18 grudnia 1994 [dostęp 2019-12-13] (ang.).
- ↑ the Junkyard: Starsiege Weapons [online], legacy.the-junkyard.net [dostęp 2019-12-05].
- ↑ Michio Kaku: Fizyka rzeczy niemożliwych. Fazery, pola siłowe, teleportacja i podróże w czasie. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2009. ISBN 978-83-7648-145-6.