Borki (Kaskajmy)
54°07′19″N 21°21′15″E/54,121944 21,354167
| przysiółek osady | |
_Widok_z_lotu_ptaka.jpg) 2023 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Część miejscowości | |
| Liczba ludności (2008) |
21 |
| Strefa numeracyjna |
89 |
| Kod pocztowy |
11-400[2] |
| Tablice rejestracyjne |
NKE |
| SIMC |
0477630 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Kętrzyn  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kętrzyńskiego  | |
| 54°07′19″N 21°21′15″E/54,121944 21,354167[1]
| |
Borki (niem. Borken) – przysiółek osady Kaskajmy w Polsce, położony w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Kętrzyn[3][4]. Wchodzi w skład sołectwa Gałwuny.
W latach 1975–1998 przysiółek administracyjnie należał do województwa olsztyńskiego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś jako majątek ziemski posiada średniowieczny rodowód. W 1699 Borki należały do luterańskiej parafii św. Jerzego w Kętrzynie.
W XVIII w. Borki były jedną z większych wsi w okolicy, a powierzchnia zabudowy była znacznie większa niż w wieku XX. W XIX w, do Borek należał też folwark.
W 1820 majątek (adl. Gut) liczył 9 domów i 68 mieszkańców, a właścicielem był rotmistrz von Stutterheim. Według danych z 1871 majątek o pow. 279 ha należał do rodziny Gervais. Po 1909 majątek i folwark zostały sprzedane, każde innemu nabywcy. Wtedy obszar majątku ustalony został na 197 ha. Borki nabył Hermann Kühl – syn Ottona, właściciela sąsiedniego majątku Kaskajmy/Gross Köskeim. Po I wojnie światowej H. Kühl obejmuje w spadku po ojcu majątek Kaskajmy, a Borki odkupił Walter Becker (ok. 1920). Na początku lat 30. XX wieku majątek ponownie zmienił właściciela, do 1945 był nim Hans Bricken.
W 1935 w Borkach wybudowano budynek nowej szkoły. Była to szkoła dwuklasowa.
W 1973 Borki były sołectwem do którego należały miejscowości: Borki, Kaskajmy (PGR), Katkajmy, Nowy Mikielnik (PGR), Olchowo, Ostry Róg, Stary Mikielnik i Żyłki.
Dwór[edytuj | edytuj kod]
Istniejący dwór w Borkach wybudowany został na początku XIX wieku. Budowla wzniesiona została na rzucie prostokąta z trójosiowym dwupozimowym ryzalitem od frontu. Do wejścia dworu prowadzą szerokie schody zakończone tarasem. Nad tym tarasem na poziomie I piętra wznosił się drugi taras wsparty na czterech kolumnach.
Przy dworze znajdował się park krajobrazowy ze stawem. Obecnie park jest bardzo zaniedbany. Z dawnych zabudowań gospodarczych zachował się budynek kuźni, chlewni i obory.
Od 1947 roku dwór zamieszkiwało siedem rodzin, przesiedlonych tu z województwa lubelskiego w ramach „akcji Wisła”.
Zespół dworski znajdował się w posiadaniu AWRSP, a obecnie osoby fizycznej. Dwór wymaga remontu ratunkowego.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 8565
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 432 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- „Kętrzyn z dziejów miasta i okolic”, „Pojezierze”, Olsztyn, 1978. (s. 95 dziadek Wincentego Pola).
- Rudolf Grenz, „Der Kreis Rastenburg”, Marburg/Lahn, 1976. (s. 311 właściciele w XX w., s. 485 – szkoła)
- Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich (Wydanie III poszerzone i uzupełnione) Studio ARTA, Olsztyn, 2001, ISBN 83-912840-2-6 (s. 222-223 dwór).