Carl H. Clark

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Carl H. Clark
kapitan pilot kapitan pilot
Data i miejsce urodzenia

19 sierpnia 1896
Kansas

Przebieg służby
Lata służby

1917–1920

Siły zbrojne

Royal Air Force
Wojsko Polskie

Formacja

Lotnictwo Wojska Polskiego

Jednostki

7 eskadra myśliwska

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Polowa Odznaka Pilota
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941) Krzyż Żołnierzy Polskich z Ameryki

Carl H. Clark (ur. 19 sierpnia 1896, zm. ?) – kapitan pilot Wojska Polskiego. Uczestnik I wojny światowej, amerykański ochotnik podczas wojny polsko-bolszewickiej, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z Kansas w Stanach Zjednoczonych. 2 sierpnia 1917 roku wstąpił do armii brytyjskiej, gdzie został skierowany na kurs pilotażu. Ukończył go w listopadzie i od kwietnia 1918 roku służył jako pilot w jednostkach RAF[1].

Pierwsi ochotnicy amerykańscy: Fauntleroy, Cooper, Corsi, Crawford, Shrewsbury, Clark, Rorison, Noble

Po zakończeniu I wojny światowej pozostał w Europie. Został zwerbowany przez mjr. Cedrica Fauntleroya do służby w polskim lotnictwie, był najstarszym z amerykańskich ochotników. 26 sierpnia 1919 roku podpisał z gen. Tadeuszem Rozwadowskim w Paryżu wstępną umowę na służbę w Wojsku Polskim i wyruszył z grupą innych amerykańskich pliotów pociągiem do Polski[2]. Podróż odbywali udając konwojentów zaopatrzenia Czerwonego Krzyża[3]. 14 września podpisał z Ministerstwem Spraw Wojskowych kontrakt na sześciomiesięczną służbę w Wojsku Polskim. Miesiąc później, 14 października, znalazł się grupie amerykańskich żołnierzy przyjętych na specjalnej audiencji u Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego[4]. 17 października dotarł do Lwowa i został przydzielony do 7 eskadry myśliwskiej[5][6].

W eskadrze wszedł w skład klucza „Kościuszko” dowodzonego przez Edwarda Corsiego[7]. Od początku 1920 roku brał udział w przygotowaniach jednostki do osiągnięcia gotowości bojowej. Wykonywał, w zależności od warunków pogodowych, loty z których ten wykonywany 17 lutego zakończył się katastrofą. Zawiódł silnik, jego Albatros D.III został rozbity ale pilot nie poniósł obrażeń[8]. Kolejną kraksę przeżył 18 kwietnia, również i w tym przypadku wyszedł z niej bez szwanku[9].

Razem z innymi lotnikami 7 eskadry myśliwskiej brał udział w operacji kijowskiej. Podczas pierwszego lotu bojowego, wykonanego 25 kwietnia 1920 roku, osłaniał polskie oddziały nacierające w kierunku Miropola. W trakcie lotu nie napotkał przeciwnika, był zmuszony wyrzucić zabrane bomby nad zalesionym obszarem[10]. Tego dnia wykonał trzy loty bojowe, podczas ostatniego, w załodze z pil. Władysławem Konopką, zaatakowali nieprzyjacielski pociąg pancerny w rejonie Cudnowa[11]. Loty bojowe kontynuował również następnego dnia, przeprowadzał rozpoznanie na rzecz 2 Armii, prowadzającej natarcie na Berdyczów. 26 kwietnia wykonał trzy loty bojowe, podczas których atakował wykryte oddziały Armii Czerwonej, stanowiska karabinów maszynowych, pociągi i tabory z zaopatrzeniem. Pierwszy nalot przeprowadził z minimalnego pułapu zaledwie dziesięciu metrów, co zakończyło się uszkodzeniem jego samolotu i koniecznością wymiany płata[12][13]. Podczas drugiego lotu kontynuował ataki szturmowe na rozpoznane oddziały nieprzyjaciela. W trzecim locie atakował oddziały bolszewickie w Berdyczowie, ataki przeprowadzone przez niego i innych amerykańskich pilotów zdezorganizowały linię obrony nieprzyjaciela i ułatwiły polskim oddziałom zajęcie miasta[14][15].

2 maja przeprowadził samotny atak na dworzec kolejowy w Białej Cerkwi, w wyniku którego zginęło sześciu żołnierzy Armii Czerwonej i jedna krowa[16]. Ponieważ działania bojowe na odcinku frontu obsługiwanym przez 7 eskadrę myśliwską stopniowo zamarły, Clark wraz z Cooperem i Corsim, został oddelegowani do Kijowa, gdzie wspierali polskie Breguety XIV atakujące oddziały Armii Czerwonej. 28 maja brał udział w ataku na nieprzyjacielskie statki na Dnieprze, który zakończył się zatopieniem największego z nich i uszkodzeniem monitora. Również i podczas tych ataków wyróżnił się odwagą i doskonałym opanowaniem pilotażu, schodził na wysokość kominów parowców i z tej wysokości je ostrzeliwał[12][15].

W czerwcu Clark zachorował na ostre zapalenie płuc, co wyeliminowało go z lotów do końca działań bojowych. 17 września 1920 roku, na własną prośbę, został zwolniony ze służby w Wojsku Polskim[1]. Dalsze jego losy nie są znane.

Ordery i odznaki[edytuj | edytuj kod]

Za swą służbę otrzymał odznaczenia[1][17][1]:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d Clark H. Carl kpt. pil.. bequickorbedead.com. [dostęp 2020-04-14]. (pol.).
  2. ↑ Niestrawski t. I 2017 ↓, s. 154.
  3. ↑ Karolevitz 2005 ↓, s. 38.
  4. ↑ Mordawski 2009 ↓, s. 99.
  5. ↑ Romeyko 1933 ↓, s. 168.
  6. ↑ Niestrawski t. I 2017 ↓, s. 155.
  7. ↑ Karolevitz 2005 ↓, s. 66.
  8. ↑ Karolevitz 2005 ↓, s. 81.
  9. ↑ Mordawski 2009 ↓, s. 208.
  10. ↑ Karolevitz 2005 ↓, s. 98-99.
  11. ↑ Zieliński, Wójcik 2005 ↓, s. 93.
  12. ↑ a b Zieliński, Wójcik 2005 ↓, s. 230.
  13. ↑ Tarkowski 1991 ↓, s. 56.
  14. ↑ Niestrawski t. II 2017 ↓, s. 122.
  15. ↑ a b Karolevitz 2005 ↓, s. 101-103.
  16. ↑ Karolevitz 2005 ↓, s. 115.
  17. ↑ Niestrawski t. I 2017 ↓, s. 243,254.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Robert F. Karolevitz: Dług honorowy : amerykańscy piloci Eskadry Myśliwskiej im. Kościuszki w wojnie polsko-bolszewickiej 1919-1920 : zapomniani bohaterowie. Warszawa: A.M.F. Plus Group, 2005. ISBN 83-921401-5-X. OCLC 749817462.
  • Hubert Mordawski: Polskie lotnictwo wojskowe 1918-1920 : narodziny i walka. Poznań ; Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie Oddział Publicat, 2009. ISBN 978-83-245-8844-2. OCLC 750811729.
  • Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918-1921). Początki, organizacja, personel i sprzęt. T. I. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
  • Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918-1921). Walka i demobilizacja. T. II. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
  • Ku czci poległych lotników: księga pamiątkowa. Marian Romeyko (red.). Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika ku czci Poległych Lotników, 1933. OCLC 830230270.
  • Krzysztof A. Tarkowski: Lotnictwo polskie w wojnie z Rosją Sowiecką: 1919–1920. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0985-2. OCLC 69498511.
  • Józef Zieliński, Waldemar Wójcik: Lotnicy Kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari: 1919–1920. T. 1: Wojna polsko-bolszewicka 1919–1920. Warszawa: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2005. ISBN 83-7441-243-7. OCLC 749442378.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Carl_H._Clark&oldid=72818518”