Cerkiew Opieki Najświętszej Maryi Panny w Chotylubiu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cerkiew Opieki Najświętszej Maryi Panny w Chotylubiu
A-222 z dnia 12.06.1987[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Miejscowość

Chotylub

Wyznanie

katolickie

Kościół

greckokatolicki

Wezwanie

Opieki Matki Bożej

Położenie na mapie gminy Cieszanów
Mapa konturowa gminy Cieszanów, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Chotylub, cerkiew”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Chotylub, cerkiew”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Chotylub, cerkiew”
Położenie na mapie powiatu lubaczowskiego
Mapa konturowa powiatu lubaczowskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Chotylub, cerkiew”
Ziemia50°14′33,0″N 23°14′21,4″E/50,242500 23,239278

Cerkiew Opieki Najświętszej Marii Panny w Chotylubiu – drewniana cerkiew greckokatolicka z 1888 znajdująca się w Chotylubiu.

Od 2001 obiekt nieczynny kultowo. Cerkiew została włączona do Podkarpackiego Szlaku Architektury Drewnianej.

Historia obiektu[edytuj | edytuj kod]

Dawna cerkiew greckokatolicka położona jest na nieznacznym wzniesieniu pośrodku wsi, przy drodze z Cieszanowa do Brusna. W 1888 z inicjatywy proboszcza Piotra Gissowskiego istniejącą cerkiew z 1693 rozebrano i na jej miejscu postawiono nową. Po wysiedleniu ludności ukraińskiej cerkiew wykorzystywana była od 1947 jako kościół filialny parafii w Cieszanowie pw. Opieki NMP. Była remontowana na przełomie lat 60. i 70. XX wieku. W 1986 dobudowano do babińca nieproporcjonalnie duży przedsionek. Od czasu zbudowania nowego, murowanego kościoła w 2001 cerkiew stoi zamknięta.

Architektura i wyposażenie[edytuj | edytuj kod]

Świątynia orientowana, trójdzielna, konstrukcji zrębowej. Węgły łączone na rybi ogon z rysiami podpierającymi okap osłaniający zrąb. Ściany nad okapem oszalowane pionowym deskowaniem. Podwalina położona na podmurówce z kamienia łamanego. Centralną, najwyższą część stanowi kwadratowa nawa z ośmioboczną kopułą na tamburze zwieńczoną latarnią. Od wschodu znajduje się węższe, prostokątne prezbiterium z małą zakrystią od północy. Nad prezbiterium mieści się nieco mniejsza kopuła, zwieńczona cebulastym hełmem, nad kopułami kute, żelazne krzyże. Od zachodu do cerkwi przylega kwadratowy babiniec. Dachy, kopuły i okap kryte są blachą. W babińcu i zachodniej części nawy jest chór muzyczny.

Wewnątrz zachowało się wyposażenie z XVII–XIX w., m.in. ikonostas pięciorzędowy z początku XVIII wieku.

Otoczenie[edytuj | edytuj kod]

W pobliżu cerkwi znajduje się trójarkadowa dzwonnica parawanowa, zbudowana na pocz. XX w. z kamienia łamanego, otynkowana, remontowana w 1986, obecnie bez dzwonów. W odległości ok. 1 km, na skraju wsi znajduje się dawny cmentarz greckokatolicki z zabytkowymi nagrobkami bruśnieńskimi.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Losy cerkwi w Polsce po 1944 roku – praca zbiorowa, wyd. Reg. Ośr. Studiów i Ochr. Środowiska Kulturowego w Rzeszowie, 1997
  • P. Wład, M. Wiśniewski: Roztocze Wschodnie, Wyd. Nauk. Turyst. i Eduk., Mielec 2004
  • Zabytki architektury i Budownictwa w Polsce, t. 33, Ośrodek Dokumentacji Zabytków, Warszawa 1998
  • Leksykon drewnianej architektury sakralnej województwa podkarpackiego, Krzysztof Zieliński (red.), Rzeszów: Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Promocji Podkarpacia „Pro Carpathia”, 2015, s. 39, ISBN 978-83-61577-68-3, OCLC 922211420.