Charles Tomlinson Griffes

Charles Tomlinson Griffes (ur. 17 września 1884 w Elmirze w stanie Nowy Jork, zm. 8 kwietnia 1920 w Nowym Jorku^[1]^[2]^[3]) – amerykański kompozytor.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Jako dziecko pobierał lekcje fortepianu od swojej siostry Katherine^[2]^[3], następnie był uczniem Mary Seleny Broughton^[1]^[2]^[3]. Dzięki udzielonemu przez Broughton wsparciu finansowemu wyjechał do Berlina, gdzie uczył się w Stern’sches Konservatorium u Ernsta Jedliczki i Gottfrieda Galstona (fortepian), Philippe’a Rufera i Engelberta Humperdincka (kompozycja) oraz Maxa Lowengarda i Wilhelma Klattego (kontrapunkt)^[2]^[3]. Po powrocie do Stanów Zjednoczonych pracował w latach 1907–1920 jako nauczyciel w Hackley School w Tarrytown^[1]^[2]^[3]^[4]. Pisał utwory na zamówienie zespołu Ballet-Intime^[1]. Zmarł na skutek komplikacji wywołanych grypą^[3]^[4].

Wczesne kompozycje Griffesa nawiązywały do tradycji niemieckiego romantyzmu^[1]^[2]. W dojrzałym okresie swojej twórczości zaliczał się wraz z Johnem Aldenem Carpenterem, Edwardem Burlingamem Hillem i Frederickiem Converse’em do grupy amerykańskich impresjonistów^[1]^[2]. W kompozycjach takich jak pantomima Sho-jo czy utwór na orkiestrę The Pleasure-Dome of Kubla Khan wprowadzał wątki orientalne^[1]^[2]^[3]. W utworach pisanych pod koniec życia zaczął wprowadzać elementy dysonansowe^[1]^[2], zbliżając się w stronę muzyki atonalnej^[1]. Stylistycznie dzieła te wykazują podobieństwo do utworów pisanych w tym czasie przez Schönberga i Skriabina^[1].

(na podstawie materiałów źródłowych)^[1]^[2]

dramat taneczny The Kairn of Koridwen na flet, 2 klarnety, 2 rogi, harfę, czelestę i fortepian (1916)
pantomima Sho-jo na flet, obój, klarnet, bębny chińskie, tam-tam, kotły i kwartet smyczkowy (1917)
balet The White Peacock (wyst. Nowy Jork 1919)
festiwal dramatyczny Salut au monde na flet, klarnet, róg, puzon, kotły, bębny i harfę (1919)

Movement B-dur na kwartet smyczkowy (1903)
3 Tone-Pictures na instrumenty dęte drewniane i harfę (1915)
Komori uta, noge no yama na flet, klarnet, harfę, 2 skrzypiec, wiolonczelę i kontrabas (ok. 1917)
Vivace (Allegro assai quasi presto) na kwartet smyczkowy (1917)
2 Sketches Based on Indian Themes na kwartet smyczkowy (1918–1919)
Allegro energico ma maestoso na kwartet smyczkowy (1919)

6 Variations (1898)
Mazurka (1898–1900)
4 Preludes (1899–1900)
5 sonat (I f-moll ok. 1904, II Des-dur ok. 1910, III Des-dur ok. 1911, IV Fis-moll ok. 1912, V 1917–1918)
3 Tone Pictures (1910–1912)
8 Fantasy Pieces (1912–1915)
Roman Sketches: The White Peacock (1915)
Nightfall (1916)
The Fountain of the Acqua Paola (1916)
Clouds (1916)

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 3. Część biograficzna efg. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1987, s. 481. ISBN 83-224-0344-5.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 2 Conf–Gysi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1372–1373. ISBN 0-02-865527-3.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Neil Butterworth: Dictionary of American Classical Composers. New York: Routledge, 2005, s. 182–183. ISBN 0-415-93848-1.
↑ ^a ^b Nicole V. Gagné: Historical Dictionary of Modern and Contemporary Classical Music. Lanham: Scarecrow Press, 2019, s. 153–154. ISBN 978-1-5381-2297-6.