52°43′53″N 19°08′07″E/52,731389 19,135278Chełmica Duża
| Artykuł |
52°43′53″N 19°8′7″E |
|---|---|
| - błąd |
38 m |
| WD |
52°43'59.9"N, 19°9'0.0"E, 52°43'38.82"N, 19°7'51.53"E |
| - błąd |
14 m |
| Odległość |
1072 m |
| wieś | |
 Kościół pw. św. Jakuba (budowa: 1906–1917) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (III 2011) |
1226[1] |
| Strefa numeracyjna |
54 |
| Kod pocztowy |
87-811[2] |
| Tablice rejestracyjne |
CWL |
| SIMC |
0862575 |
Położenie na mapie gminy Fabianki  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu włocławskiego  | |
| 52°43′53″N 19°08′07″E/52,731389 19,135278
| |
Chełmica Duża – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim, w gminie Fabianki.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 1226 mieszkańców[1]. Jest drugą co do wielkości miejscowością gminy Fabianki.
W miejscowości funkcjonuje kąpielisko[3].
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 1034053 | Parcelanty | część wsi |
| 1034099 | Poza Jeziorem | część wsi |
| 1034136 | Rumunki Chełmickie | część wsi |
Historia[edytuj | edytuj kod]
Najstarsza wzmianka o parafii Chełmica pochodzi z 1430 roku z informacją, że "rektorem kościoła w Chełmicy był Dobrogost"[6].
W 1598 roku Chełmica Wielka była własnością Jana Czerskiego, a proboszczem parafii -Wojciech Cieśliński. Kościół nosił wezwanie św. Jakuba[7]. W katalogu wizytacji kanonicznych parafii dekanatu bobrownickiego, przeprowadzonych w latach 1639-1647 pojawia się informacja, że właścicielem Chełmicy był Franciszek Czerski, a kościół był "drewniany i stary, pod wezwaniem św. Jakuba", zaś parafia była bez proboszcza, ponieważ ostatni opuścił ją ze względu na niezgodę z kolatorem i ubóstwo. W kościele nie było nabożeństw - chyba że "przyjechał jakiś zakonnik", zaś stan parafii "oceniano jako najlichszy"[7]. Z kart wizytacji datowanych na lata 1710-1711 o parafii w Chełmicy dowiadujemy się, że "przed kilkoma laty" kościół z drewna został odbudowany dzięki inicjatywie wojewodziny malborskiej "z Dębna Łosiowej"[7]. W 1725 r. podano, że "kaplicą" w Chełmicy "opiekował się proboszcz ze Szpetala"[7].
Chełmica Duża była ośrodkiem dóbr ziemskich, które obejmowały liczne folwarki. W 1922 r. dobra zostały podzielone na kilka odrębnych majątków: Chełmica, Wichowo, Łochocin, Okrągła. Urodził się tu Andrzej Pałucki, były prezydent Włocławka (dwie kadencje w latach: 2006-2014).
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Według rejestru zabytków NID[8] na listę zabytków wpisane są:
- kościół parafialny pw. św. Jakuba, lata: 1906-1917, nr rej.: A/480 z 25.03.1994
- zespół folwarczny, początek XIX w. - XX w., nr rej.: 281/A z 19.04.1991 i z 14.12.1998:
- oficyna (stajnia), 1. połowa XIX w.
- oficyna (wozownia), 1. połowa XIX w.
- park dworski, koniec XVIII w.
Kościół
Wnętrze kościoła
Ambona
Zespół folwarczny
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 140 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Kąpieliska w Kujawsko-Pomorskiem. Osiem doskonałej jakości. Kiedy zaczynają sezon?
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ 3.2 Parafia i kościół w Chełmicy Dużej, [w:] Jan Bielicki, Wieś i Gmina Fabianki. Fotografie i dokumenty, 2020.
- ↑ a b c d Źródła kościelne do zawiślańskich terenów diecezji kujawsko-pomorskiej, [w:] Witold Kujawski, t. 14: Wyznania na Kujawach i ziemi dobrzyńskiej, „Zapiski Kujawsko-Dobrzyńskie”, 2000.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022, s. 114 [dostęp 2016-02-28].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Siedziba gminy: Fabianki
| Wsie | |
|---|---|
| Kolonie | |
| Osada | |
| Integralne części wsi |
|
