Ciemnobiałka bulwiastotrzonowa
_Singer_366604.jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
ciemnobiałka bulwiastotrzonowa |
| Nazwa systematyczna | |
| Melanoleuca stridula (Fr.) Singer Annls. mycol. 41(1/3): 57 (1943) | |
Ciemnobiałka bulwiastotrzonowa (Melanoleuca stridula (Fr.) Singer) – gatunek grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Melanoleuca, Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1838 r. Elias Fries, nadając mu nazwę Agaricus stridulus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1943 r. Rolf Singer[1].
Ma 9 synonimów. Niektóre z nich:
- Melanoleuca pallidipes (J.E. Lange) Bon 1991
- Oudemansiella stridula (Fr.) M.M. Moser 1955[2].
Polską nazwę zarekomendował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Średnica 3–8 (11) cm, płaski, lub nieco lejkowaty, higrofaniczny. Powierzchnia naga, gładka, u starszych okazów delikatnie kutnerowata, ciemnoszarobrązowa, czerwonobrązowa, czarnobrązowa, blaknąca od brzegu, w stanie suchym bardziej szara[4].
Przyrośnięte i zbiegające ząbkiem, gęste, białe, kremowe, z blaszkami pośrednimi[4].
Podstawa pogrubiona, wierzchołek rowkowany, po wierzchnia asnobrązowa, szarobrązowa, z ciemniejszymi włókienkami[4].
Kremowobiały do białawego, gęsty, miękki. Zapach neutralny do lekko przypominającego geranium, owocowy lub słodkawy, smak łagodny[4].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki białe, 7–8 × 4,5–5 μm, amyloidalne[4].
- Gatunki podobne
Ciemnobiałka ciemna (Melanoleuca melaleuca), ciemnobiałka krótkotrzonowa (Melanoleuca brevipes), ciemnobiałka płowa (Melanoleuca cognata)[4].
Występowanie i siedlisko
[edytuj | edytuj kod]Znane jest występowanie ciemnobiałki bulwiastotrzonowej tw Ameryce Północnej, Europie i Azji[5]. Jest rzadki[4]. W Polsce Władysław Wojewoda w 2003 r. przytoczył 3 stanowiska[3], w późniejszych latach podano następne[6]. Najbardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[7].
Grzyb naziemny, saprotrof. Występuje w lasach mieszanych, parkach, na poboczach dróg, leśnych ścieżkach, na terenach trawiastych od lata do jesieni[4].
Grzyb jadalny, ale mało smaczny[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-07-23] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-07-23] (ang.).
- ↑ a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 435, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f g h i Grasweichritterling, Wegrand Weichritterling, Schwarzbrauner Weichritterling [online], 123Pilzsuche [dostęp 2023-07-22] (niem.).
- ↑ Występowanie Melanoleuca stridula na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-07-22] (ang.).
- ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-07-22].
- ↑ Aktualne stanowiska Melanoleuca stridulaw Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2023-07-22] (pol.).