Cmentarz parafialny w Szczawnicy

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cmentarz parafialny
w Szczawnicy
Ilustracja
Ogólny widok cmentarza
(w tle, za kaplicą – lesiste zbocza Huliny)
Państwo

 Polska

Miejscowość

Szczawnica

Adres

ulica Główna (65)

Typ cmentarza

parafialny

Wyznanie

rzymsko-katolicki

Stan cmentarza

czynny

Data otwarcia

1895

Położenie na mapie Szczawnicy
Mapa konturowa Szczawnicy, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Cmentarz parafialnyw Szczawnicy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz parafialnyw Szczawnicy”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Cmentarz parafialnyw Szczawnicy”
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego
Mapa konturowa powiatu nowotarskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Cmentarz parafialnyw Szczawnicy”
Położenie na mapie gminy Szczawnica
Mapa konturowa gminy Szczawnica, po lewej znajduje się punkt z opisem „Cmentarz parafialnyw Szczawnicy”
Ziemia49°25′36,12″N 20°28′13,84″E/49,426700 20,470511
Multimedia w Wikimedia Commons
Galeria zdjęć
Pomnik – grobowiec żołnierzy AK poległych na Przysłopie
Grobowiec Rodziny Durkalców
Płyta nagrobna grobu Kołączkowskich
Grób Artura i Anny Wernerów

Cmentarz parafialny w Szczawnicy zwany Cmentarzem pod Huliną – cmentarz parafialny w Szczawnicy przy ulicy Głównej 65.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Już w 1879 roku rozpatrywano zamknięcie Cmentarza Szalayowskiego w centrum Szczawnicy i lokalizację nowego cmentarza na obrzeżu miasta[1]. Stało się to dopiero pod koniec XIX wieku. Pierwsze pochówki na nowym cmentarzu odbyły się w 1895 roku. Popularna nazwa tej nekropolii pochodzi od nazwy lesistego wzgórza, leżącego naprzeciw cmentarza, po drugiej stronie Grajcarka[2].

Ważniejsze obiekty[edytuj | edytuj kod]

 Z tym tematem związana jest kategoria: Pochowani na cmentarzu parafialnym w Szczawnicy.

Wśród wielu grobów można znaleźć m.in.:

  • Grób inż. Jana Kalinowskiego – dyrektora Uzdrowiska Szczawnica w latach 1921–1932.
  • Grób rodziny Kołączkowskich – lekarzy i zarządców uzdrowisk szczawnickich, w tym: Józefa – protoplasty rodu, jego córki Marii i jej męża Bogusława Kołączkowskich oraz jego wnuka Zbigniewa.
  • Grób rodziny de Pourbaix – w którym są pochowani: Kamil de Pourbaix, jego żona Maria Aniela Miączyńska i ich syn Kazimierz.
  • Grób Pawła Grawicza – artysty fotografika Szczawnicy, Pienin i Krakowa, fotoreportera, zwanego kronikarzem Sanktuarium Matki Boskiej Ludźmierskiej.
  • Grób Artura Wernera, lekarza, i jego żony Anny – założycieli Klubu Sportowego Pieniny.
  • Grobowiec rodziny Durkalców. Spoczywają w nim Ernest Durkalec ps. Sław, Helena Durkalec ps. Sława, ich syn Bolesław ps. Sławek oraz Maria Zawadzka ps. Chodak, żołnierze AK. Przez zaangażowanie Ernesta i Heleny w Armii Krajowej Niemcy spalili kierowane przez nich schronisko na Lubaniu (w którym również szpital polowy prowadził Artur Werner). Ich syn Bolesław był podchorążym w oddziale „Wilka”. Zginął 21 lutego 1944 roku w walce z Niemcami na Przysłopie.
  • Grób – pomnik żołnierzy Armii Krajowej z oddziału „Wilka” poległych w czasie niemieckiej obławy 21 lutego 1944 roku na Przysłopie. Spoczywają w nim:
    • strz. Jan Rogal ps. Żbik (ur. w 1919 w Waksmudzie)
    • strz. Józef Rogal ps. Strzała (ur. w 1925 w Waksmudzie)
    • strz. Józef Cyrwus ps. Kruk (ur. w 1920 w Waksmudzie)
    • strz. Franciszek Klimowski ps. Wicher (ur. w 1922 w Nowym Targu).
  • Grób ks. proboszcza Michała Matrasa, zasłużonego historyka Szczawnicy[2].
  • Grób Michała Słowika-Dzwona, poety i pisarza, a także współzałożyciela Muzeum Pienińskiego i działacza ruchu Związku Podhalan[3].
  • Grobowiec – pomnik ks. kanonika Jana Kozioła (1894–1942), uwielbianego przez Szczawniczan katechety i spowiednika, nieformalnego świętego[4].
  • Grób ppłk. Józefa Jamy, kawalera Krzyża Oficerskiego Orderu Odrodzenia Polski.
  • Groby wielu kurierów AK („do Budapesztu”), w tym:
    • Andrzeja Gąsienicy-Makowskiego ps. Janosik
    • Adolfa Kapłaniaka
    • Macieja Mastalskiego
    • Władysława Mastalskiego.
  • Oznaczone emblematami z niebieskim krzyżem groby wielu ratowników pienińskiego (podhalańskiego) GOPR-u.
  • W krypcie kaplicy pochowano ks. infułata Stanisława Wacha.

Przy wejściu na cmentarz znajduje się kapliczka poświęcona konfederatom barskim, którzy zginęli w pobliżu w 1770 roku. Kapliczka została przeniesiona na tutejszy cmentarz w 2006 roku w związku z zabudową oryginalnego miejsca jej lokalizacji.


Cmentarz pod Huliną powoli się wypełnia. W 2010 roku Urząd Miasta i Gminy Szczawnica ogłosił, że rozstrzygnął przetarg na budowę nowego cmentarza. Nowa nekropolia ma powstać na granicy miasta i miejscowości Szlachtowa w tzw. „Malinowie”[5][6]. Do 2014 roku wybudowano kaplicę, nowy cmentarz ogrodzono i wybudowano bramy wjazdowe[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Węglarz 2011 ↓, s. 120.
  2. ↑ a b Węglarz 2011 ↓, s. 91.
  3. ↑ Stanisław Zachwieja. Michał Słowik-Dzwon. „Polski Region Pieniny”. 02, s. 43–49, 2012. ISSN 2299-4084. 
  4. ↑ Halina Mastalska: Ksiądz Jan Kozioł – człowiek o gorącym sercu. 2013-03-12. [dostęp 2014-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-02)].
  5. ↑ Nowy cmentarz komunalny w Szczawnicy. Podhale24.pl, 2010-12-28. [dostęp 2014-04-30].
  6. ↑ Miejsca na pochówek zmarłych nie braknie. [dostęp 2014-04-30].
  7. ↑ Grzegorz Niezgoda, burmistrz miasta i gminy Szczawnicy. Cmentarz komunalny, w: Podsumowanie kadencji 2010–2014. „Biuletyn Informacyjny miasta i gminy Szczawnicy”, s. 16, 2014. 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Barbara Alina Węglarz: Przewodnik – Spacerkiem po Starej Szczawnicy i Rusi Szlachtowskiej. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2011. ISBN 97883602460175.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Cmentarz_parafialny_w_Szczawnicy&oldid=72640320”