Cmentarz wojenny w Świdniku
51°14′05″N 22°42′44″E/51,234722 22,712222| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Typ cmentarza |
wojenny |
| Stan cmentarza |
zlikwidowany |
| Powierzchnia cmentarza |
0,096 ha |
| Data otwarcia |
1915 |
| Data likwidacji |
2009 |
Położenie na mapie Świdnika  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu świdnickiego  | |
| 51°14′05″N 22°42′44″E/51,234722 22,712222
| |
Cmentarz wojenny w Świdniku – nieistniejący cmentarz z okresu I wojny światowej znajdujący się w Świdniku.
Cmentarz usytuowany był w Świdniku przy ulicy Mełgiewskiej[1], to jest drodze z Lublina przez Świdnik do Mełgwi w ówczesnym jej przebiegu, obecnie nieistniejącym, około 15 metrów od niej[2]. Zajmował powierzchnię 0,096 hektara[2]. W 1991 wykonano ogrodzenie cmentarza, wytrasowano aleję główną i ustawiono żelazny krzyż oraz obmurowano ziemne mogiły[2]. Przed likwidacją cmentarza podawano, że mogą się na nim znajdować 64 mogiły[2], a w nich szczątki 180 żołnierzy austro-węgierskich i 15 rosyjskich z I wojny światowej, 70 żołnierzy radzieckich i prawdopodobnie 6 polskich z II wojny światowej[3]. Według tablicy umieszczonej przy cmentarzu żołnierze austro-węgierscy i rosyjscy zginęli w Świdniku Dużym w dniach 30 lipca – 3 sierpnia 1915[3].
Cmentarz kolidował z planami budowy Portu lotniczego Lublin, gdyż leżał w miejscu, które miałoby przypadać dokładnie pomiędzy jego bazą cargo a terminalem[3]. Dlatego też inwestor wystąpił do wojewódzkiego konserwatora zabytków o zgodę na przeniesienie nekropolii. Uzyskano zgody Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa oraz wojewody lubelskiego[4]. Rozważano lokalizacje w Krzesimowie lub Lublinie, ostatecznie jednak wybrano cmentarz komunalny w Świdniku[3].
Port lotniczy Lublin S.A. jako zamawiający w rozumieniu prawa zamówień publicznych wyłonił wykonawców prac związanych z likwidacją cmentarza w trybie negocjacji z ogłoszeniem (ogłoszenie o zamówieniu nr 252937-2008)[5]. Rozbiórkę cmentarza i ekshumację mogił zlecono Zakładowi Usług Pogrzebowych Zygmunt Dziurka, nadzorem archeologicznym prac ekshumacyjnych zajęło się ówczesne Muzeum Lubelskie, a nową kwaterę zaprojektował Związek Polskich Artystów Plastyków Polska Sztuka Użytkowa[6][3].
Prace ekshumacyjne rozpoczęły się w grudniu 2008 i potrwały kilka miesięcy[7].
Po ekshumacji podawano, że z 97 grobów[8] podniesiono szczątki 189 żołnierzy armii austro-węgierskiej i 18 żołnierzy z armii rosyjskiej[8][2], a także 1 żołnierza polskiego z II wojny światowej[8]. 4,5 tysiąca przedmiotów wydobytych z grobów zostało poddanych konserwacji i wystawionych na zamku lubelskim[7].
Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Lublinie oceniła przeniesienie cmentarza jako zgodne z prawem[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Wystąpienie pokontrolne. LLU 4101-16-03/2011. Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Lublinie. s. 5. [dostęp 2021-10-08].
- ↑ a b c d e Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Świdnik, załącznik Nr 1 do uchwały NR II/11/2014 Rady Miasta Świdnik z dnia 18 grudnia 2014 r., s. 68 (plik).
- ↑ a b c d e Magdalena Bożko: Przenoszą cmentarz z powodu lotniska (zdjęcia). Dziennik Wschodni, 2008-11-27. [dostęp 2021-10-08].
- ↑ 2008-08-22: Samoloty nie będą lądować obok mogił. Wyborcza.pl. [dostęp 2021-10-08].
- ↑ Wykonanie ekshumacji pochówków z cmentarza wojennego w Świdniku na cmentarz komunalny w Świdniku. Numer ogłoszenia: 252937 – 2008; data zamieszczenia: 07.10.2008. Port Lotniczy Lublin Spółka Akcyjna. [dostęp 2021-10-08].
- ↑ [Informacja o wyborze najkorzystniejszej oferty L.dz./PLL-MM/2008]. Port Lotniczy Lublin Spółka Akcyjna. [dostęp 2021-10-08].
- ↑ a b Magdalena Bożko: W Świdniku odsłonięto wojenną mogiłę. dziennikwschodni.pl, 2009-08-14. [dostęp 2023-08-26].
- ↑ a b c Usunęli szczątki 200 żołnierzy – będą budować lotnisko. 2009-08-14. [dostęp 2021-10-08].