Cynamonowiec cejloński

Cynamonowiec cejloński
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	magnoliopodobne
Rząd	wawrzynowce
Rodzina	wawrzynowate
Rodzaj	cynamonowiec
Gatunek	cynamonowiec cejloński
	Nazwa systematyczna
	Cinnamomum verum J. Presl; Prir. Rostlin 2: 36 1823
Synonimy
	Cinnamomum zeylanicum Blume;
	Cinnamomum zeylanicum Blume;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Cynamonowiec cejloński (Cinnamomum verum J.Presl) – gatunek drzewa należący do rodziny wawrzynowatych (Lauraceae). Pochodzi z obszarów o tropikalnym klimacie w Indiach, Sri Lance i Birmie, introdukowany został w Afryce, na wyspach Pacyfiku, Karaibach. Jest uprawiany w Azji, Afryce, Ameryce Południowej i Środkowej^[4].

Morfologia

Pokrój: Drzewo osiągające 10 m wysokości. Egzemplarze uprawne nie przekraczają trzech metrów ze względu na ciągłe przycinanie trzyletnich pędów, z których uzyskuje się przyprawę^[5].
Pień: Kora cienka, papierowata, barwy jasnobrązowej^[6].
Liście: Duże, podłużne, za młodu jaskrawoczerwone, później ciemnozielone z białymi nerwami^[6]. Mają długość do 22 cm i szerokość 5 cm, są krótsze i szersze od liści cynamonowca wonnego^[5].
Kwiaty: Kwiaty nieprzyjemnie pachnące, małe, żółte i niepozorne, zebrane w luźny, wiechowaty kwiatostan. Złożone są z 6 działek okwiatu, jajowatego słupka z szyjką i pręcików w czterech okółkach^[7]
Owoce: Sinozielone pestkowce^[7]. Młode pachną terpentyną^[5].

Zastosowanie

Roślina przyprawowa. Przyprawą jest kora, którą pozyskuje się 2-3 razy w roku podczas pory deszczowej. Ścina się pędy o długości ok. 3 m i średnicy ok. 2,5 cm. Korę ze ściętych gałązek poddaje się krótkiej fermentacji i oczyszcza z korowiny zewnętrznej oraz wewnętrznych resztek łyka. Powstałe paski kory są następnie suszone na słońcu. W czasie tego procesu przybierają charakterystyczną żółtobrązową barwę i zwijają się z obu stron paska kory (cecha charakterystyczna dla gatunku) tworząc złączone dwie rurki, nazywane w handlu laskami. Tak przygotowany surowiec nosi nazwę cynamonu^[5].

Obecność w kulturze

Wszyscy badacze roślin biblijnych są zgodni, że w Biblii są odniesienia do cynamonowca. W grę wchodzą dwa jego gatunki: cynamonowiec cejloński i cynamonowiec wonny. Co prawda Biblia ani razu ich nie wymienia, wiele razy jednak cytuje produkty z nich wytwarzane: cynamon i kasję. Obydwa były w czasach biblijnych sprowadzane do Ziemi Świętej. W Księdze Ezechiela (27,19) czytamy: „Dan i Jawan począwszy od Uzzal drogą wymiany za twe towary dostarczały ci wyroby żelazne, cynamon i trzcinę.” Trwało to również później. W Apokalipsie św. Jana (18,11.13) jest tekst: „A kupcy ziemi płaczą i żalą się nad nią, bo ich towaru nikt już nie kupuje: ... cynamonu i wonnej maści amomum, pachnideł, olejku, kadzidła, wina, oliwy, najczystszej mąki, pszenicy”. Cynamonu i kasji używano do wytwarzania oleju świętego oraz jako pachnidła^[5].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-06-21] (ang.).
↑ The Plant List. [dostęp 2014-11-20].
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2014-11-20].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
↑ ^a ^b GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
↑ ^a ^b Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-06-21] (ang.).

[TPL-3] The Plant List. [dostęp 2014-11-20].

[grin-4] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2014-11-20].

[rb-5] Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.

[E-6] GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[podbielkowski-7] Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]