Delta Dunaju

Delta Dunaju^[a]
	Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Państwo	Rumunia
Typ	przyrodniczy
Spełniane kryterium	VII, X
Numer ref.	588
Region	Europa i Ameryka Północna
	Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	1991; na 15. sesji
	Położenie na mapie Rumunii Delta Dunaju
	45°11′10″N 29°17′32″E/45,186111 29,292222
	Multimedia w Wikimedia Commons
	↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO ; ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO ;

Rozrost delty Dunaju od czasów antycznych

Delta Dunaju w 1856 r.

Delta Dunaju
zdjęcie satelitarne Landsat

Delta Dunaju (rum. Delta Dunării) – delta rzeczna położona w Rumunii i na Ukrainie, druga pod względem wielkości europejska delta, w niewielkim stopniu przeobrażona w wyniku działalności człowieka. Ma ona powierzchnię 3446 km².

Geografia[edytuj | edytuj kod]

Każdego roku aluwia nanoszone z prądem Dunaju powiększają deltę o ok. 40 m. Koło miejscowości Tulcza Dunaj dzieli się na 3 ramiona przed ujściem do Morza Czarnego: Kilia, Sulina i Święty Jerzy (Brațul Sfântu Gheorghe), lecz istnieje wiele innych kanałów wodnych, które dzielą deltę na obszary trzcin, bagien i podmokłych lasów, niektóre z nich są corocznie zalewane wiosną i jesienią. Przed ok. 2500 lat według Herodota Dunaj dzielił się na 7 ramion.

Około 44 km od delty Dunaju znajduje się Wyspa Wężowa – obszar, który należy do Ukrainy, lecz do którego pretensje rości także Rumunia.

W roku 2004 Ukraina rozpoczęła prace nad Kanałem Bystre, który utworzy żeglowny kanał od Morza Czarnego ukraińskiej części delty Dunaju. Unia Europejska apelowała do Ukrainy o jego zamknięcie, ponieważ będzie on zagrażać terenom podmokłym w delcie. Strona rumuńska, która jest zaangażowana w ochronę delty, zapowiedziała, że pozwie Ukrainę do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości.

Dostęp do wielu osad i wsi w Delcie Dunaju jest możliwy wyłącznie drogą wodną (np. wieś Letea w gminie C.A. Rosetti^[1]).

Pelikany w Delcie Dunaju

Przyroda[edytuj | edytuj kod]

W delcie rośnie ponad 1200 gatunków roślin, występuje 300 gatunków ptaków, a także 85 gatunków ryb słodkowodnych, które żyją w licznych jeziorach i bagnach. Delta Dunaju została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO i rezerwatów biosfery. Obszary ochrony ścisłej zajmują ok. 2733 km². Na tym terenie miliony ptaków przylatujące z odległych terenów naszej planety (Europa, Azja, Afryka, Morze Śródziemne) mają tu tereny lęgowe.

Mieszkańcy delty[edytuj | edytuj kod]

Na obszarze delty żyje ok. 15 tys. ludzi; większość z nich trudni się rybactwem, posługując się przy tym drewnianymi kajakami. Jest tam także społeczność Lipowan, potomków starowierców, którzy opuścili Rosję w roku 1772, uciekając przed prześladowaniami religijnymi. Głównym ośrodkiem społeczności Lipowan jest położone w ukraińskiej części delty Wilkowo.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Niedostępna osada w Delcie Dunaju (Romania Express) [dostęp 2020-01-30] (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Delta Dunaju w fotografii. aboutromania.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-01-23)].
UNESCO’s World Heritage List from Romania: The Danube Delta Biosphere Reservation

[1] Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO

[2] Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

[3] Niedostępna osada w Delcie Dunaju (Romania Express) [dostęp 2020-01-30] (ang.).

[4] Wspólnie z Albanią, Austrią, Belgią, Bośnią i Hercegowiną, Bułgarią, Chorwacją, Czechami, Francją, Hiszpanią, Macedonią Północną, Niemcami, Polską, Słowacją, Słowenią, Szwajcarią, Ukrainą i Włochami

[a]

[b]

[1]

[A]