Dysforia
Dysforia (stgr. δύσφορος, δυσ- (dus-) trudność, φέρω (phérō) znosić)[1], nastrój depresyjno-dysforyczny, nastrój dysforyczny − głęboki stan zaniepokojenia lub niezadowolenia, przeciwieństwo euforii. Termin ten jest również powszechnie stosowany w odniesieniu do dysforii płciowej, której doświadczają osoby, których tożsamość płciowa nie jest zgodna z przypisaną im płcią.
W psychiatrii jest to jeden z objawów psychopatologicznych[2]. Nastrój dysforyczny stanowi jeden z rodzajów obniżenia nastroju (obok nastroju depresyjnego i dystymicznego), należy wobec tego do objawów zaburzeń typu emocji[2].
Definicja[edytuj | edytuj kod]
Dysforia polega na wyolbrzymianiu pewnych sytuacji oraz innych bodźców, co powoduje reakcje nieadekwatne – gniewne, złość[1], rozżalenie, żal, zniechęcenie[2] lub wręcz agresję u osoby, która jej doświadcza. Obserwuje się w niej ogólną drażliwość, wybuchowość, rozdrażnienie[1], gwałtowność, reaktywność, zmienność[2]. Zmianom ulegają także przekonania. Osoba przeżywająca dysforię negatywnie ocenia swą pozycję i sytuację, w której się znalazła. Czuje się poniżona, w stosunku do siebie, odczuwa złość albo litość. Nie widzi rozwiązań. Negatywnie ocenia własną przeszłość. Odczuwany brak wyjścia z sytuacji może spowodować, że osoba w nastroju depresyjno-dysforycznym będzie oczekiwać, że inni rozwiążą odczuwane przez nią problemy za nią, może się tego domagać, a nawet starać się to wymusić[2].
Powiązane schorzenia[edytuj | edytuj kod]
Dysforia występuje w licznych zaburzeniach psychicznych[2], np. w charakteropatiach, w depresji[1], zaburzeniach osobowości[2], w niektórych odmianach padaczki (tzw. napady dystymiczne), jako powikłanie wieloletniej, źle kontrolowanej padaczki z cechami uszkodzenia OUN, w zespołach psychoorganicznych, a niekiedy w psychozach schizofrenicznych. Bywa też obserwowana w zespołach otępiennych, także w otępieniu typu Alzheimera. Jest również częstym objawem odstawienia kokainy u osób uzależnionych[1].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Adam Bilikiewicz: Psychiatria: podręcznik dla studentów medycyny. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2007, s. 692. ISBN 978-83-200-3740-1.
- ↑ a b c d e f g Jacek Wciórka: Psychopatologia: objawy i zespoły zaburzeń psychicznych. W: Janusz Rybakowski, Stanisław Pużyński, Jacek Wciórka: Psychiatria. T. 1: Podstawy psychiatrii. Wrocław: Elsevier, 2012, s. 340-341. ISBN 978-83-7609-114-3.
