1 Dywizja Pancerno-Spadochronowa Hermann Göring

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
1 Dywizja Pancerno-Spadochronowa Hermann Göring
Ilustracja
Historia
Państwo

 III Rzesza

Sformowanie

21 maja 1943

Rozformowanie

9 maja 1945

Patron

Hermann Göring

Działania zbrojne
II wojna światowa
Organizacja
Formacja

Luftwaffe

Multimedia w Wikimedia Commons

Dywizja Pancerno-Spadochronowa „Hermann Göring” (niem. Fallschirm-Panzer-Division 1. Hermann Göring) – niemiecka dywizja naziemna Luftwaffe w czasie II wojny światowej.

Historia jednostki[edytuj | edytuj kod]

Dywizja Pancerna „Hermann Göring” powstała w lipcu 1943 na Sycylii z rezerwowego personelu i pozostałości Dywizji „Hermann Göring” (dywizja ta z kolei wywodziła się z przedwojennej jednostki niemieckiej policji państwowej Landespolizei[1]), rozbitej w Tunezji po przejściu długiego szlaku bojowego, m.in. przez atak na Polskę, Belgię, Holandię i Francję, walki na Bałkanach oraz inwazja na Związek Radziecki, a w końcu także w Afryce Północnej, gdzie w maju 1943 poddała się wraz z resztą Grupy Armii Afryka (Heeresgruppe Afrika)[2].

Żołnierze dywizji podczas ewakuacji klasztoru Monte Cassino, 1944
Żołnierz dywizji na froncie wschodnim, 1944

Od września 1943 odtworzona dywizja walczyła we Włoszech, biorąc udział w walkach pod Anzio i o utrzymanie Rzymu na linii Gustawa, ponosząc ciężkie straty. Jednostka brała udział także w rozbrajaniu niegdyś sojuszniczych wojsk włoskich oraz w ewakuacji dóbr kultury z klasztoru na Monte Cassino. W kwietniu 1944 przemianowano ja na dywizję „pancerno-spadochronową”, w praktyce tylko uzupełniając braki w ludziach i sprzęcie[3].

15 lipca 1944 dywizja wyruszyła koleją z Włoch ponownie na front wschodni. Po przybyciu w rejon Warszawy, dywizja weszła natychmiast do walki na przedmościu warszawskim, w Pogorzeli (gdzie zginął Heinz Göring, bratanek Hermanna Göringa). Dywizja powstrzymywała ataki radzieckiej 2 Armii Pancernej w rejonie Mińska Mazowieckiego i Wołomina. W międzyczasie wybuchło powstanie warszawskie, które zastało część oddziałów dywizji podczas wyładunku w rejonie Piastowa – oddziały te przebijały się następnie przez Wolę na Pragę, celem dołączenia do macierzystej jednostki (powstańcy zdobyli wówczas dwa czołgi Panther). Następnie dywizja walczyła w rejonie Warki z przyczółkiem, jaki utworzyły oddziały sowieckie i polskie[4].

Od jesieni 1944 do maja 1945 jednostka walczyła na terenie kolejno Pomorza, linii Odry i Nysy, na Śląsku i w Saksonii[5].

 Osobny artykuł: Bitwa o Nysę.

Ostatecznie przemianowana jako Korpus Pancerno-Spadochronowy „Hermann Göring” (po połączeniu z właśnie powstałą 2 Dywizją Pancerno-Spadochronową „Hermann Göring”). 25 stycznia 1945 roku miała miejsce bitwa w Strumianach między radzieckimi siłami pancernymi. Po tej potyczce utworzono w Strumianach zbiorową mogiłę, w której spoczęło około 80 niemieckich żołnierzy[6]. Później dywizja wzięła udział m.in. w bitwie pod Budziszynem, gdzie ponownie starła się z oddziałami polskimi, zadając ciężkie starty 2 Armii Wojska Polskiego[7]. Resztki korpusu poddały się wojskom sowieckim i amerykańskim[8].

Zbrodnie wojenne[edytuj | edytuj kod]

1 Dywizja Pancerno-Spadochronowa Hermann Göring jest odpowiedzialna za wiele zbrodni wojennych popełnionych w wielu państwach na różnych frontach. Jedna z nich miała miejsce 29 czerwca 1944 w okolicach wioski Civitella in Val di Chiana, gdzie zostało zamordowanych 250 cywilów[9][10]. Dywizja brała także udział w zbrodni w Cavriglia (173 ofiary)[11], Monchio, Susano i Costrignano (130 ofiar)[12] oraz Vallucciole (107 ofiar)[13].

Żołnierze Dywizji Hermann Göring używali cywilów jako żywych tarcz, prowadząc ich przed swoimi czołgami w celu zdobywania barykad podczas tłumienia powstania warszawskiego[14][15].

Dowódcy[edytuj | edytuj kod]

Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]

Skład w 1942[16]:

  • Divisionsstab
  • Panzer-Regiment Hermann Göring
  • Panzergrenadier-Regiment 1 Hermann Göring
  • Panzergrenadier-Regiment 2 Hermann Göring
  • Panzer-Aufklärungs-Abteilung Hermann Göring
  • Panzer-Artillerie-Regiment Hermann Göring
  • Flak-Regiment Hermann Göring
  • Panzer-Pionier-Bataillon Hermann Göring
  • Panzer-Nachrichten-Abteilung Hermann Göring
  • Panzer-Nachschub- und Versorgungstruppen Hermann Göring
  • Feldersatz-Bataillon Hermann Göring
  • Instandsetzung-Abt. Hermann Göring
  • Verwaltungstruppe Hermann Göring
  • Sanitäts-Abt. Hermann Göring
  • Divisionkampfschule Hermann Göring

Skład w 1944:

  • Dowództwo i sztab (Divisionsstab)
  • Kompania sztabowa (Stabskompanie)
  • Grupa żandarmerii (Feldgendarmerietrupp)
  • Spadochronowy Pułk Pancerny Hermann Göring (Fallschirm-Panzer-Regiment Hermann Göring)
  • 1 Pułk Spadochronowy Grenadierów Pancernych Hermann Göring (Fallschirm-Panzergrenadier-Regiment 1 Hermann Göring)
  • 2 Pułk Spadochronowy Grenadierów Pancernych Hermann Göring (Fallschirm-Panzergrenadier-Regiment 2 Hermann Göring)
  • 1 Spadochronowo-Pancerny Pułk Artylerii Hermann Göring (Fallschirm-Panzer-Artillerie-Regiment 1 Hermann Göring)
  • 1 Spadochronowo-Pancerny Dywizjon Rozpoznawczy Hermann Göring (Fallschirm-Panzer-Aufklärungs-Abteilung 1 Hermann Göring)
  • 1 Spadochronowo-Pancerny Batalion Fizylierów Hermann Göring (1 Batalion Fallschirm-Panzer-Füsilier-Bataillon 1 Hermann Göring)
  • 1 Spadochronowo-Pancerny Batalion Saperów Hermann Göring (Fallschirm-Panzer-Pionier-Bataillon 1 Hermann Göring)
  • 1 Spadochronowo-Pancerny Batalion Łączności Hermann Göring (Fallschirm-Panzer-Nachrichten-Abteilung 1 Hermann Göring)
  • 1 Spadochronowo-Pancerny Batalion Zapasowy Hermann Göring (Fallschirm-Panzer-Feldersatz-Bataillon 1 Hermann Göring)
  • Poczta polowa (Feldpostamt 1 Hermann Göring)

Reorganizacje[edytuj | edytuj kod]

  • Polizeiabteilung z. B.V. Wecke, luty 1933 – czerwiec 1933 (batalion policyjny)
  • Landespolizeigruppe Wecke z. B.V, czerwiec 1933 – styczeń 1934 (jednostka Landespolizei)
  • Landespolizeigruppe General Göring, styczeń 1934 – wrzesień 1935 (jednostka Landespolizei)
  • Regiment General Göring, wrzesień 1935 – początek 1941 (pułk)
  • Regiment (mot) Hermann Göring, początek 1941 – lipiec 1942 (pułk zmotoryzowany)
  • Brigade Hermann Göring, lipiec 1942 – październik 1942 (brygada)
  • Division Hermann Göring, październik 1942 – czerwiec 1943 (dywizja)
  • Panzerdivision Hermann Göring, czerwiec 1943 – kwiecień 1944 (dywizja pancerna)
  • Fallschirm-Panzer-Division 1. Hermann Göring, kwiecień 1944 – październik 1944 (dywizja pancerno-spadochronowa)
  • Fallschirm-Panzerkorps Hermann Göring, październik 1944 – maj 1945 (korpus pancerno-spadochronowy)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Williamson i Andrew 2003 ↓, s. 3–5.
  2. ↑ Williamson i Andrew 2003 ↓, s. 6–9.
  3. ↑ Williamson i Andrew 2003 ↓, s. 10–12.
  4. ↑ Williamson i Andrew 2003 ↓, s. 14–15.
  5. ↑ Williamson i Andrew 2003 ↓, s. 15–16.
  6. ↑ Wolski 2011 ↓, s. 42.
  7. ↑ Grzelak 2002 ↓, s. 275, 279.
  8. ↑ Williamson i Andrew 2003 ↓, s. 16–17.
  9. ↑ Geyer 1995 ↓, s. 208ff.
  10. ↑ Gianluca Fulvetti, Marco Conti: CIVITELLA IN VAL DI CHIANA 29.06.1944 (Arezzo - Toscana) Episodio di riferimento: CIVITELLA IN VAL DI CHIANA 29.06.1944. straginazifasciste.it. [dostęp 2023-10-30]. (ang.).
  11. ↑ Gianluca Fulvetti, Andrea Ventura, Marco Conti: CAVRIGLIA 04.07.1944 (Arezzo - Toscana). straginazifasciste.it. [dostęp 2023-10-30]. (ang.).
  12. ↑ Daniel Degli Esposti: MONCHIO SUSANO E COSTRIGNANO PALAGANO 18.03.1944 (Modena - Emilia-Romagna). straginazifasciste.it. [dostęp 2023-10-30]. (ang.).
  13. ↑ Gianluca Fulvetti, Marco Conti: VALLUCCIOLE PRATOVECCHIO STIA 13.04.1944 (Arezzo - Toscana). straginazifasciste.it. [dostęp 2023-10-30]. (ang.).
  14. ↑ Hanns von Krannhals: Der Warschauer Aufstand 1944. Bernard & Graefe Verlag für Wehrwesen, 1962. (niem.).
  15. ↑ Peter K. Gessner: "For over two months...". Polish Academic Information Center, University at Buffalo, 2000. [dostęp 2023-10-30]. (ang.).
  16. ↑ Mitcham 2007 ↓, s. 43–44.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Es muß daher mit schnellen und drakonischen Maßnahmen durchgegriffen werden. W: Michael Geyer: Vernichtungskrieg. Verbrechen der Wehrmacht. Hannes Heer, Klaus Naumann (red.). Hamburg: 1995. ISBN 3-930908-04-2.
  • Czesław Grzelak: Armia Berlinga i Żymierskiego. Piła: Wydawnictwo Neriton, 2002. ISBN 83-88973-27-4.
  • Samuel W. Mitcham: German Order of Battle: Panzer, Panzer Grenadier, and Waffen SS Divisions in WWII. Mechanicsburg, PA: Stackpole Books, 2007. ISBN 978-0-8117-3416-5.
  • Edmund Wolski: Borek Wielkopolski: miasto i gmina. Piła: Wydawnictwo Media, 2011. ISBN 978-83-60546-62-8.
  • Gordon Williamson, Stephen Andrew: The Hermann Göring Division. Oxford: Osprey Publishing, 2003. ISBN 1-84176-406-X.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=1_Dywizja_Pancerno-Spadochronowa_Hermann_Göring&oldid=73293564”