Edredon turkan
|
||
| Somateria spectabilis[1] | ||
| (Linnaeus, 1758) | ||
_-_Weltvogelpark_Walsrode_2012-16.jpg) Samiec w szacie godowej |
||
 Samica |
||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ptaki | |
| Podgromada | Neornithes | |
| Nadrząd | neognatyczne | |
| Rząd | blaszkodziobe | |
| Rodzina | kaczkowate | |
| Podrodzina | kaczki | |
| Plemię | Mergini | |
| Rodzaj | Somateria | |
| Gatunek | edredon turkan | |
| Synonimy | ||
|
||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | ||
 |
||
Edredon turkan, turkan, edredon okazały (Somateria spectabilis) – gatunek dużego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych (Anatidae), zamieszkujący północne wybrzeża Eurazji i Ameryki Północnej oraz północną Grenlandię, Nową Ziemię i Svalbard. Zimuje na kontynentalnych wybrzeżach Morza Północnego, Morza Norweskiego, na Kamczatce, Islandii, Grenlandii oraz wschodnim wybrzeżu Ameryki Północnej po Nową Fundlandię na południu. Sporadycznie zalatuje na Bałtyk (w tym do Polski), na Wyspy Brytyjskie, Jan Mayen, Wyspę Niedźwiedzią, jeziora Europy Środkowej po Balaton i północne Włochy, a także wschodnie wybrzeże Ameryki Północnej aż po Florydę.
Morfologia[edytuj]
- Cechy gatunku
- Samiec w upierzeniu godowym ma wierzch i tył głowy bladobłękitne, boki bladozielone. Obie plamy rozdziela biały pas biegnący przez oko. Szyja, pierś, spód skrzydeł i przednia część grzbietu biała, reszta czarna. Białe również plamy z wierzchu skrzydeł. Silnie rozdęty u nasady dziób i nogi pomarańczowe. W szacie spoczynkowej znika pogrubienie na dziobie, a kolor biały (poza skrzydłem) zostaje zastąpiony przez brąz. Samica brązowa z ciemnym, poprzecznym deseniem.
- Wymiary średnie
- dł. ciała ok. 43 - 63 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 105 cm
masa ciała ok. 1400 - 2100 g
Tryb życia[edytuj]
- Biotop
- Nadmorska tundra. Lubi ujścia rzek. W okresie pozalęgowym brzegi mórz.
- Gniazdo
- W otwartym terenie, w zagłębieniu gruntu, zazwyczaj w pobliżu słodkiej wody.
- Jaja
- W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w czerwcu 3 do 7 bladooliwkowych jaj o średnich wymiarach 65 x 44 mm i średniej masie 69 g.
- Wysiadywanie
- Jaja wysiadywane są przez okres 22 - 24 dni przez samicę. Pisklęta usamodzielniają się podczas pierzenia, czyli w wieku 49 - 56 dni.
- Pożywienie
- Drobne zwierzęta chwytane podczas nurkowania.
Ochrona[edytuj]
W Polsce podlega ścisłej ochronie gatunkowej[4].
Zobacz też[edytuj]
Przypisy
- ↑ Somateria spectabilis, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Carboneras 1992 ↓, s. 621.
- ↑ Somateria spectabilis. Czerwona księga gatunków zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2014 r. poz. 1348).
Bibliografia[edytuj]
- Carles Carboneras: Family Anatidae (Ducks, geese and Swans). W: Josep del Hoyo, Andrew Elliott, Jordi Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 1: Ostrich to Ducks. Barcelona: Lynx Edicions, 1992. ISBN 84-87334-10-5. (ang.)
