Egon Krulisz

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Egon Krulisz
Ilustracja
podpułkownik łączności podpułkownik łączności
Data i miejsce urodzenia

7 kwietnia 1895
Syrovice

Data i miejsce śmierci

19 kwietnia 1936
Warszawa

Przebieg służby
Siły zbrojne

Cesarsko-królewska Obrona Krajowa
Wojsko Polskie

Jednostki

1 pułk łączności

Główne wojny i bitwy

wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia PolskiZłoty Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Odznaka „Znak Pancerny”

Egon Kazimierz Franciszek Krulisz[a] (ur. 7 kwietnia 1895 w Syrocicach, Austro-Węgry, zm. 19 kwietnia 1936 w Warszawie) – inżynier elektryk, radiotechnik, podpułkownik łączności Wojska Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Franciszka, kapitana cesarskiej i królewskiej Armii[b], i Adeli z Łateckich. Krótko po ukończeniu szkoły średniej został powołany do cesarsko-królewskiej Obrony Krajowej w związku z wybuchem I wojny światowej. Jego oddział macierzystym był 19 Pułk Piechoty Obrony Krajowej, w 1917 przemianowany na Pułk Strzelców Nr 19[3]. Na stopień chorążego rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 lipca 1917[4]. W 1918 dosłużył się stopnia podporucznika.

W listopadzie tego roku wstąpił do Wojska Polskiego. Był uczestnikiem wojny polsko-ukraińskiej, wziął udział w walkach o Lwów i Przemyśl, był dwukrotnie ranny. W 1919, w randze porucznika, był wykładowcą na kursach dla przyszłych oficerów Wojsk Łączności, a rok później, jako szef łączności 11 Dywizji Piechoty, uczestniczył w Bitwie Warszawskiej. We wrześniu 1920 został awansowany na kapitana.

Po wojnie z bolszewikami skierowany został na studia na Politechnice Lwowskiej, które ukończył w 1922 z dyplomem inżyniera elektryka. Przeniesiony do rezerwy z równoczesnym pozostawieniem w służbie czynnej. Przydzielony do Centralnych Zakładów Wojsk Łączności w Warszawie, a po ich przeformowaniu do Biura Badań Inżynieryjnych. Jednocześnie pozostawał na ewidencji 1 pułku łączności, a następnie Pułku Radiotelegraficznego. Później był wykładowcą w Szkole Podchorążych Inżynierii w Warszawie oraz kierownikiem laboratorium radiotechnicznego w Wojskowym Instytucie Badań Inżynierii. Od sierpnia 1935 kierował wydziałem wojskowym w Państwowym Instytucie Telekomunikacyjnym[5].

Działał także w środowisku naukowym i technicznym poza wojskiem. Był aktywnym członkiem Stowarzyszenia Radiotechników Polskich, przekształconego w 1929 w Sekcję Radiotechniczną Stowarzyszenia Elektryków Polskich (m.in. wiceprezesem i prezesem) oraz redaktorem „Przeglądu Radiotechnicznego” (1924–1928). Uczestniczył w pracach Polskiego Komitetu Elektrotechnicznego, Centralnej Komisji Normalizacji Elektrotechnicznej, Towarzystwa Wojskowo-Technicznego, Stowarzyszenia Teletechników Polskich. W 1926 został prezesem Polskiego Klubu Radionadawców w Warszawie, a w 1933 prezesem okręgu warszawskiego Polskiego Związku Krótkofalowców. W 1939, pośmiertnie, nadano mu tytuł honorowego członka Stowarzyszenia Elektryków Polskich.

Prowadził działalność dydaktyczną. Wykładał radiotechnikę w Wyższej Szkole Budowy Maszyn i Elektrotechniki im. H. Wawelberga i S. Rotwanda w Warszawie. Opracował kilka skryptów i wiele artykułów naukowych i popularyzatorskich (na łamach „Przeglądu Radiotechnicznego”, „Wiadomości i Prac Instytutu Radiotechnicznego”, „Przeglądu Elektrotechnicznego”, „Przeglądu Wojskowo-Technicznego”, „Przewodnika po I Ogólnokrajowej Wystawie Radiowej” 1926). Najważniejszym dziełem Krulisza był zaplanowany na wiele tomów wykład akademicki teorii radiotechniki Zasady radiotechniki; ukazały się dwa tomy – Podstawy teoretyczne (1932) i Lampy elektronowe (1937). Inżynier Krulisz opracował ponadto m.in. poradinik dla radioamatorów (1927), Radiotechnika (1928), Części konstrukcji radiotechnicznych (1928). Był delegatem Polski na wielu międzynarodowych konferencjach technicznych.

Razem ze Stefanem Jasińskim uzyskał patent polski na „urządzenie do kontroli i korekcji nastawienia częstotliwości radiostacji o ciągłym zakresie fal” (1935). Wynalazek ten znalazł szerokie zastosowanie w wojsku.

Zmarł 19 kwietnia 1936 w Warszawie[6], po krótkiej chorobie i został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A11-5-1)[7].

Był żonaty z Anną Henryką z Lisowskich, miał troje dzieci (synów Jerzego i Macieja oraz córkę Zuzannę).

Awanse[edytuj | edytuj kod]

  • podporucznik - 1918
  • porucznik - 1918
  • kapitan - 1919, zweryfikowany 3 maja 1922 ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów łączności
  • major - 1 grudnia 1924 ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924
  • podpułkownik - ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1936

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ W ewidencji cesarsko-królewskiej Obrony Krajowej figurował jako „Eugen Kasimir Krulisch”[1].
  2. ↑ W ewidencji cesarskiej i królewskiej Armii figurował jako „Franz Krulisch”. W 1895 jako kapitan 1. klasy Czeskiego Pułku Piechoty Nr 74 był przydzielony do Komendy Placu w Dolnej Tuzli na stanowisko tymczasowego komendanta[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 165, 290.
  2. ↑ Schematismus 1896 ↓, s. 118, 191, 470.
  3. ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 290.
  4. ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 165.
  5. ↑ a b c Nekrologi. „Polska Zbrojna”. 109, s. 4, 1936-04-21. Warszawa. .
  6. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 11 listopada 1936 roku, s. 33.
  7. ↑ Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2020-10-30].
  8. ↑ M.P. z 1933 r. nr 259, poz. 277 „za owocną działalność na międzynarodowych konferencjach telekomunikacyjnych”.
  9. ↑ M.P. z 1936 r. nr 97, poz. 180 „za zasługi w służbie wojskwej”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Egon_Krulisz&oldid=71863008”