Enterprise (wahadłowiec)

Enterprise

Prom Enterprise
Nazwa	Enterprise
Oznaczenie	OV-101
Data pierwszego lotu	15 lutego 1977
Data ostatniego lotu	26 października 1977
Liczba zakończonych misji	16 lotów testowych
Status	Nieczynny, w ekspozycji Intrepid Sea-Air-Space Museum

Prom Enterprise transportowany przez zmodyfikowanego Boeinga 747

Haise i Fullerton na tle orbitera Enterprise

Enterprise – pierwszy amerykański prom kosmiczny. Początkowo planowano nadać mu nazwę Constitution (Konstytucja). Jednak ponad 10 tysięcy miłośników serialu telewizyjnego Star Trek wystosowało petycję do prezydenta Forda, aby pierwszy wahadłowiec został nazwany tak, jak statek kosmiczny z serialu – Enterprise. W wyniku interwencji prezydenta NASA zmieniła decyzję. Jego budowę ukończono 17 września 1976 roku. Jest to prototyp, który nigdy nie osiągnął orbity – służył jedynie jako prom ćwiczebny, umożliwiający naukę lądowania bez silników i obserwacje zachowania orbitera w atmosferze. Wszystkie próby przeprowadzono w Dryden Flight Research Center w Kalifornii. Po katastrofie promu Columbia wycięty fragment ze skrzydła wahadłowca posłużył do ustalenia przyczyn wypadku.
Do jego transportu używano zmodyfikowanego samolotu Boeing 747.

Enterprise na „śliskiej szóstce” (SLC-6) w Kalifornii

Początkowo planowano przystosowanie Enterprise do lotu orbitalnego, jednak ze względu na poczynione w międzyczasie zmiany w konstrukcji orbitera i związane z tym duże koszty przebudowy zrezygnowano z tego. Zamiast niego do konfiguracji operacyjnej przekształcono egzemplarz służący do testów statycznych, nazwany później Challenger. Jednak Enterprise był również użyty do sprawdzenia wyrzutni SLC-6 w kosmodromie Vandenberg w Kalifornii, który miał być użyty do startów promów kosmicznych (po 1986 wycofano taką możliwość), a który jest używany przez rakiety Delta IV.

W lipcu 2012 Enterprise został przeniesiony do Nowego Jorku i znajduje się na pokładzie lotniskowca Intrepid jako osobna ekspozycja. Wcześniej znajdował się w Steven F. Udvar-Hazy Center, będącym częścią National Air and Space Museum w Waszyngtonie. Tam został zastąpiony przez prom Discovery.

Testowe loty Enterprise

Testowy lot	Data	Szybkość	Wysokość	Załoga	Czas trwania	Uwagi
Taxi Test #1	15 lutego 1977	143 km/h	–	–	–	Dołączony ogon
Taxi Test #2	15 lutego 1977	225 km/h	–	–	–	Dołączony ogon
Taxi Test #3	15 lutego 1977	253 km/h	–	–	–	Dołączony ogon
Captive-Inert Flight #1	18 lutego 1977	462 km/h	4877 m	brak	2 godz 5 min	Dołączony ogon, lądowanie z 747
Captive-Inert Flight #2	22 lutego 1977	528 km/h	6888 m	brak	3 godz 13 min	Dołączony ogon, lądowanie z 747
Captive-Inert Flight #3	25 lutego 1977	684 km/h	8108 m	brak	2 godz 28 min	Dołączony ogon, lądowanie z 747
Captive-Inert Flight #4	28 lutego 1977	684 km/h	8707 m	brak	2 godz 11 min	Dołączony ogon, lądowanie z 747
Captive-Inert Flight #5	2 marca 1977	763 km/h	9144 m	brak	1 godz 39 min	Dołączony ogon, lądowanie z 747
Captive-Active Flight #1	18 czerwca 1977	335 km/h	4563 m	Fred Haise, Ch. Gordon Fullerton	55 min 46 s	Dołączony ogon, lądowanie z 747
Captive-Active Flight #2	28 czerwca 1977	499 km/h	6715 m	Joe Engle, Richard Truly	62 min 0 s	Dołączony ogon, lądowanie z 747
Captive-Active Flight #3	26 lipca 1977	501 km/h	9233 m	Fred Haise, Ch. Gordon Fullerton	59 min 53 s	Dołączony ogon, lądowanie z 747
ALT-1	12 sierpnia 1977	499 km/h	7346 m	Fred Haise, Ch. Gordon Fullerton	5 min 21 s	Dołączony ogon, lądowanie na płycie wyschniętego jeziora
ALT-2	13 września 1977	499 km/h	7925 m	Joe Engle, Richard Truly	5 min 28 s	Dołączony ogon, lądowanie na płycie wyschniętego jeziora
ALT-3	23 września 1977	467 km/h	7529 m	Fred Haise, Ch. Gordon Fullerton	5 min 34 s	Dołączony ogon, lądowanie na płycie wyschniętego jeziora
ALT-4	12 października 1977	447 km/h	6828 m	Joe Engle, Richard Truly	2 min 34 s	Ogon odłączony, lądowanie na płycie wyschniętego jeziora
ALT-5	26 października 1977	456 km/h	5791 m	Fred Haise, Ch. Gordon Fullerton	2 min 1 s	Ogon odłączony lądowanie na lotnisku

• Uwaga - ALT (Approach and Landing Test, próby podejścia i lądowania) - seria testów wahadłowca, które w roku 1977 przeprowadzono z prototypem. Ich celem było poznanie zachowania wahadłowca podczas lotu w atmosferze i w trakcie manewru schodzenia.

• Załoga samolotu Boeing-747 (SCA – Shuttle Carrier Aircraft):
  • Fitzhugh L. Fulton, Jr., pilot
  • Thomas C. McMurtry, pilot
  • Louis E. Guidry, Jr., inżynier pokładowy
  • Victor W. Horton, inżynier pokładowy

Linki zewnętrzne

• Opis promów kosmicznych NASA (ang.)
• Shuttle Orbiter Enterprise (OV-101) (ang.)