Epuraea limbata

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Epuraea limbata
(Fabricius, 1787)
Ilustracja
Rycina aut. Jakobsona
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Rodzina

łyszczynkowate

Podrodzina

Epuraeinae

Rodzaj

socznik

Gatunek

Epuraea limbata

Synonimy
  • Nitidula limbata Fabricius, 1787
  • Omosiphora skalitzkyi Reitter, 1875
  • Epuraea skalitzkyi (Reitter, 1875)
  • Epuraea testaceidorsis Roubal, 1936

Epuraea limbatagatunek chrząszcza z rodziny łyszczynkowatych i podrodziny Nitidulinae. Zamieszkuje palearktyczną Eurazję od Półwyspu Iberyjskiego po Syberię.

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1787 roku przez Johana Christiana Fabriciusa pod nazwą Nitidula limbata[1].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Chrząszcz o krótkim i szerokim[2], owalnym w zarysie, z wierzchu płasko wysklepionym[3] ciele długości od 2 do 2,8 mm. Ubarwienie wierzchu ciała typowo jest rdzawoczerwone do rdzawobrązowego, często z ciemniejszą plamą na środkach pokryw lub przyciemnieniem na ich wierzchołkach, jednak trafiają się osobniki ciemniejsze, o barwie nawet niemal całkowicie czarnej[3][2]. Przedplecze jest silnie poprzeczne, najszersze nieco przed podstawą[2], o przedniej krawędzi wyraźnie wyciętej[3], przednich kątach ku przodowi wystających, zaopatrzone w poprzeczne wklęśnięcie przed krawędzią tylną[2]. Przedplecze i pokrywy mają szerokie, rynienkowate obrzeżenie krawędzi bocznych[3][2]. Pokrywy są nieco dłuższe niż ich łączna szerokość[2], w tylnej części jajowato zwężone[3]. Zapiersie jest niewiele dłuższe od pierwszego z widocznych sternitów odwłoka[2]. Odnóża mają stopy o pazurkach pozbawionych ząbków u podstawy[3][2]. Przednia i środkowa para odnóży ma golenie zakrzywione silniej u samców niż u samic[2]. Odnóża tylnej pary cechują się szeroko rozstawionymi biodrami[3][2]. Samiec ma genitalia z prąciem zwężającym się od połowy długości aż po wąsko zaokrąglony wierzchołek. Samica ma wierzchołek pokładełka o nieregularnie powykrawanych krawędziach[3].

Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]

Owad saproksyliczny. Bytuje w przegrzybiałych pniakach drzew liściastych, fermentującym soku wyciekającym z uszkodzonych drzew, w owocnikach grzybów, w tym czernidłaków i żagwi oraz pod przegrzybiałym listowiem buków. Postacie dorosłe odwiedzają także kwiaty. Zimowanie odbywa się pod mchem porastającym nasady pni[3].

Gatunek palearktyczny o rozsiedleniu europejsko-syberyjskim[4]. W Europie znany jest z Portugalii, Hiszpanii, Andory, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Luksemburga, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Litwy, Polski, Czech, San Marino, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Mołdawii, Monako, Rumunii, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Serbii, Albanii, Grecji oraz europejskich części Rosji i Turcji[1]. Poza tym występuje na Zakaukaziu i Syberii[4][3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Epuraea limbata. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2021-08-26].
  2. a b c d e f g h i j Mike Hackston: Keys for the identification of British Nitidulidae (the pollen beetles). Genus Epuraea. [dostęp 2021-08-26].
  3. a b c d e f g h i j Marian Nunberg: Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XIX Chrząszcze — Coleoptera. Zeszyt 65 Łyszczynkowate — Nitidulidae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1976, s. 59.
  4. a b B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Cucujoidea, część 1. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (12), 1986.