Erich Sojka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Erich Sojka
Ilustracja
Erich Sojka w roku 1966
Data i miejsce urodzenia

11 września 1922
Ostrawa

Data i miejsce śmierci

28 maja 1997
Benešov

Dziedzina sztuki

tłumaczenia

Erich Sojka (ur. 11 września 1922 w Ostrawie, zm. 28 maja 1997 w Benešovie) – czeski pisarz i tłumacz literatury polskiej na język czeski.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Jedna z jego babek była Polką, pierwszy kontakt z polskim słowem pisanym miał z jej książeczek do nabożeństwa. Studiował na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Karola, studia ukończył w 1949 r. Przyjeżdżał również do Krakowa, na Uniwersytet Jagielloński, od tych czasów datuje się jego późniejsza wieloletnia przyjaźń m.in. z prof. Henrykiem Zielińskim.

Autor m.in. tłumaczenia „Pana Tadeusza[1] Adama Mickiewicza i „Zemsty[2] Aleksandra Fredry, ale również Słowackiego, Sienkiewicza, Mrożka i innych. Laureat nagrody (1975) polskiego PEN Clubu za tłumaczenia literatury polskiej.

Działacz opozycyjny, w czasie interwencji wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji po praskiej wiośnie w 1968 (Operacja „Dunaj”) próbował przez megafon przewożony samochodem nawoływać po polsku polskich żołnierzy biorących w niej udział do powstrzymania się od udziału w tej operacji. Po stłumieniu ruchów wolnościowych w Czechosłowacji przez wiele lat nie mógł znaleźć pracy, a książki, których był tłumaczem, wychodziły z pominięciem jego nazwiska na karcie tytułowej. Dorabiał m.in. pisząc teksty piosenek.

Wyszło około 60 jego tłumaczeń książek. Tłumaczył też filmowe listy dialogowe, których zrealizowano w formie napisów i dubbingu w sumie około trzystu, w tym między innymi dla czeskiej wersji filmu „KingsajzJuliusza Machulskiego (1987). W 1997 otrzymał in memoriam nagrodę za całokształt twórczości w dziedzinie dubbingu (Cena Františka Filipovského za celoživotní mimořádnou dabingovou tvorbu).


Inwokacja „Pana Tadeusza” (początek)[edytuj | edytuj kod]

oryginalny tekst Mickiewicza
Litwo! Ojczyzno moja! ty jesteś jak zdrowie.
Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie,
Kto cię stracił. Dziś piękność twą w całej ozdobie
Widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie.
tłum. Erich Sojka
Litvo! Má otčino! Tys jak to naše zdraví:
Jak vzácná vlastně jsi, nikdo si nepředstaví,
dokud tě neztratil. V nejhezčí podobě
dnes v duchu vidím Tě – v svém stesku po tobě.


Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. 1969 r.
  2. 1966 r.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]